Brutaal Ede wil hoofdstad van de Foodvalley worden

Vooruitlopend op de statenverkiezingen heeft het Edese College van B&W deze week haar ambities ingediend bij de Provincie Gelderland. Wat blijkt: Ede wil de hoofdstad van de Foodvalley worden en in 17 jaar tijd met 25% groeien naar 150.000 inwoners.

Uit de ‘propositie voor partnership’ blijkt een ongekende ambitie. De Edese Vos vat het samen in 7 punten:

1. Ede is de grootste, dus de hoofdstad

Ede maakt de komende jaren een schaalsprong van 122.000 inwoners nu, naar circa 150.000 inwoners in 2040. Dat is een groei van bijna 25% in nog geen 17 jaar tijd. Het college wil dat Ede de hoofdstad van de Foodvalley wordt, een stad met internationale allure. Of de andere gemeenten in de Foodvalley Ede ook in deze rol zien is nog even de vraag.

2. Ede en Wageningen aan elkaar vast

“De kernen Ede, Bennekom en Wageningen vormen straks een samenhangend stedelijk gebied,” aldus de propositie. Ze groeien dus aan elkaar vast. Misschien worden ze op termijn wel één Foodstad. De ruimte er tussenin, de zogenaamde ‘Kennisas’, waaronder een deel van het Binnenveld, wordt volgebouwd. Er wordt vol ingezet op ‘stedelijke voorzieningen’.

3. De WFE moet gewoon doorgaan

Als het aan het college ligt gaat de World Food Experience gewoon door, ongeacht in welke variant. “Het Food Innovation District moet een aantrekkelijke vestigingslocatie worden voor innovatieve agrifood bedrijven. De 17 miljoen die op dit moment door Gelderland gereserveerd is voor de WFC Experience moet hiervoor beschikbaar blijven.” Of daar na verkiezingen nog wel een meerderheid voor is in de Provinciale Staten is even afwachten; in de laatste vergadering leek dat hoogst twijfelachtig.

4. De culturele hotspot van de Veluwe

Ede wil dé regionale culturele trekpleister worden. Dit vraagt volgens het college om investeringen van “circa 3,5 miljoen in nieuwe culturele voorzieningen, bovenop extra investeringen in het bestaande aanbod.” Het nieuwe museum ARTBASE Ede is hierbij een belangrijke aanjager. Dit niet onomstreden project rond Helene Kröller-Müller moet “de eerste immersieve (onderdompelende) multimediale ervaring in Nederland” worden met een allure die niet onderdoet voor vergelijkbare musea in Parijs en Tokyo. “Het imago van Ede als hippe plek moet worden versterkt.”

5. In een stad horen ‘urban sports’

Het college wil “een nieuw open sportpark realiseren, dat tevens als regionaal startpunt kan dienen voor diverse buitensporten.” Het gaat dan om stoere ‘urban sports’ zoals skateboarden, niet om ‘village sports’ zoals een ommetje maken. “De investeringskosten zijn aanzienlijk. Deze hangen sterk af van de locatiekeuze en moeten nog nader onderzocht en bepaald worden.”

6. Veel extra verkeer rond Ede

Het college wil dat Ede dé ontvangstlocatie voor de Veluwe wordt. De Ginkelse Heide wordt daarom naast Otterlo een toeristische hotspot, met een ontvangstcentrum, parkeerplaatsen en busverbindingen. Alles bij elkaar leveren deze ambities een hoop extra verkeer op rond Ede, en dus moet er ook geïnvesteerd worden in asfalt en knooppunten.

7. Geen stad of dorp, maar een ‘symbiose’

Het college kan niet goed kiezen. Of eigenlijk weet ze het wel: Ede wordt een echte wereldstad, maar je wilt geen burgers met hooivorken voor het gemeentehuis, dus dienen er wel dorpse elementen behouden te blijven. Ede moet daarom in 2040 “een symbiose zijn van Veluwse waarden en internationale doorbraken: er is sprake van dynamiek met behoud van rust, verstedelijking met behoud van natuur en landschap, moderniteit met behoud van gemeenschapszin en tradities.” Dat zijn tegenstellingen die niet overbrugbaar zijn. Je kunt niet volop een stad worden en tegelijkertijd je dorpse karakter behouden. Daar prikt de Vos maar meteen met een speld doorheen.

Daar zijn we niet enige in. Het propositiedocument van het college is in de gemeenteraad met de nodige opgetrokken wenkbrauwen ontvangen. “De toonzetting slaat de plank volledig mis,” stellen raadsleden Bram van der Beek en Arie Barendrecht namens de fractie van de ChristenUnie. “Je kunt ook visie tonen zonder zo door te slaan. De gemeente Ede trekt een te grote broek aan door zichzelf uit te roepen als hoofdstad van de Foodvalley.”

Het wekt ook irritatie dat het voorstel niet eerst met de gemeenteraad is besproken en opgesteld. “Er ontstaat zo een kloof tussen hoe de gemeente Ede haar ambities verwoordt, en hoe dat bij onze inwoners binnenkomt. Dit is onnodige lucht opkloppen,” aldus het ChristenUnie-duo.

NASCHRIFT 7 september 2024: Ede gaat drastisch veranderen.