De week van Ede: Gemeente bezuinigt vooral op zorg

Het belangrijkste politiek-maatschappelijke nieuws van de afgelopen week in 7 punten, samengesteld door de redactie van de Edese Vos.

‘De week van Ede’ verschijnt in principe elke zaterdag, maar in drukke perioden of vakanties kan dit afwijken.

1. Ede presenteert bezuinigingspakket van 15 miljoen euro

De gemeente Ede moet 15 miljoen euro bezuinigen – 3 miljoen minder dan eerder werd aangekondigd – en presenteerde donderdagavond met de Perspectiefnota 2026-2029 de eerste contouren van het bezuinigingspakket. De Wmo en de zorgvoorzieningen worden met name geraakt, terwijl veiligheid, landbouw en natuur worden ontzien. Investeringen in het zwembad en andere grote projecten worden uitgesteld of versoberd. De OZB blijft gelijk, maar andere heffingen stijgen wel. De bezuinigingen raken vooral kwetsbare groepen, terwijl het college benadrukt dat er ‘geen heilige huisjes’ zijn. Deze week analyseerde de Edese Vos met oog op de bezuinigingen alvast het huishoudboekje van de gemeente.

2. Geen sociale huur in nieuwbouwplan Wekerom ondanks gemeentelijk beleid

In een nieuwbouwplan in Wekerom zijn geen sociale huurwoningen opgenomen, terwijl gemeentelijk beleid minimaal 30% sociale woningbouw voorschrijft. Een motie van GroenLinks om dit alsnog af te dwingen werd met een nipte meerderheid (18–17) verworpen. Financiële haalbaarheid wordt als reden aangedragen. De kwestie roept vragen op over consistentie in gemeentelijk beleid en sociale spreiding in dorpskernen. De politieke verdeeldheid hierover is groot.

3. Brandbrief bewoners Kastelenlaan: “Moeten er eerst doden vallen?”

Bewoners van de Kastelenlaan en Keesomstraat klagen al jaren over ernstige overlast door hardrijdend verkeer, vooral buiten de spits. Ze voelen zich niet serieus genomen door gemeente, politie en OM. De politie handhaaft pas op verzoek van de gemeente, en het OM weigert flitspalen te plaatsen omdat er nog geen doden zijn gevallen. De brief aan de gemeenteraad blijft voorlopig onbeantwoord. De frustratie over het uitblijven van maatregelen groeit. Eerder werden ook verzoeken om de N224 veiliger te maken genegeerd.

4. Jongere schopt handhaver in Ede – stevige reactie burgemeester, maar vragen over consistentie

Op het Marktplein in Ede is een gemeentelijk handhaver tegen het hoofd geschopt door een jongere uit een overlastgevende groep. Burgemeester Verhulst liet er direct een persbericht over uitgaan waarin hij het geweld “onaanvaardbaar” noemde en benadrukte dat de gemeente pal achter haar medewerkers staat. In reactie op vragen van de Edese Vos verwees de gemeente naar landelijke afspraken met het Openbaar Ministerie om bij geweld tegen ambtenaren krachtig op te treden. Dat roept de vraag op waarom vergelijkbare afspraken over de bescherming van journalisten – die ook onder de publieke taak vallen – door het college niet actief worden uitgedragen. Eerder bleek uit onderzoek van de Edese Vos dat een aanrijding van een journalist door de burgemeester onvermeld bleef.

5. Ede doet geen uitspraak over Gaza – besluit ligt bij burgemeester

Het Edese college wil zich niet uitspreken over het aanhoudende geweld in Gaza. Gemeenten als Arnhem en Amsterdam doen dat wel. Enkele Edese oppositiepartijen vroegen om een oproep tot staakt-het-vuren en respect voor het internationaal recht, maar het college stelde dat dit buiten de verantwoordelijkheid van de gemeente valt. Uit berichtgeving van de Edese Vos bleek eerder al dat dit soort besluiten volledig bij de burgemeester liggen, en dat er geen helder of consistent gemeentelijk beleid voor is. Na de terreuraanslag op Israël werd gekozen voor het halfstok hangen van de Nederlandse vlag. Nu blijft een publieke uiting achterwege.

6. Defensieplannen beperken windmolens en verhogen overlast voor Ede

Defensie wil de komende jaren fors meer gaan oefenen met helikopters en transportvliegtuigen vanaf Vliegbasis Deelen, nabij Ede. Rond de basis komt een zone van 15 kilometer waar gebouwen hoger dan 150 meter – zoals industriële windturbines – alleen nog gebouwd mogen worden met toestemming van Defensie. Dat maakt windenergieprojecten in Ede aanzienlijk moeilijker. Tegelijk wordt via een nieuwe wet (Wet op de Defensiegereedheid) geregeld dat Defensie bij oefening mag afwijken van stikstofregels, geluidsnormen en andere wettelijke kaders – ook op locaties als Harskamp en de Ginkelse Heide. Wethouder De Pater spreekt van een dubbel gevoel: Ede wordt geconfronteerd met meer geluid en minder ruimtelijke vrijheid, maar heeft weinig invloed, terwijl de impact op natuur, gezondheid en energietransitie lokaal fors kan zijn.

7. Nieuwe Westtunnel bij station Ede-Wageningen eindelijk open – betere bereikbaarheid voor fietsers en voetgangers

Na maanden van vertraging is de Westtunnel onder station Ede-Wageningen geopend, tot grote opluchting van bewoners en reizigers. De tunnel verbindt de noord- en zuidzijde van het spoor en maakt deel uit van de snelfietsroute tussen Ede en Wageningen. Vooral bewoners van appartementencomplex De Witte Hinde profiteren van de verbeterde bereikbaarheid; zij moesten eerder flinke omwegen maken. Tegelijkertijd zijn ook de nieuwe fietsenstallingen aan de noordzijde in gebruik genomen: 1800 gratis plekken als aanvulling op de 5500 bewaakte plaatsen aan de zuidkant. De nieuwe route verkort fietstijd en verbetert de doorstroming, al worden in de omgeving nog afrondende werkzaamheden uitgevoerd.

VIDEO: Internationale wolvenconferentie in Lunteren

Tijdens de conferentie Wolves across Borders, die van 2 tot 6 juni in De Werelt in Lunteren werd gehouden, deelden 350 onderzoekers, beleidsmakers en vertegenwoordigers van organisaties uit de hele wereld hun ervaring over het omgaan met de wolf.