Edese Vos
Kort nadat de Gelderlander haar vertrek uit de Foodvalley had aangekondigd, verscheen er een opmerkelijke column in de krant. De in Bennekom geboren auteur Martijn Adelmund hekelde de uitholling van de lokale journalistiek.
Hij beschrijft hoe op het veerpontje tussen Rhenen en Lienden redacteuren van de Gelderlander, vier van de regio Vallei, vier van de regio Rivierenland, elkaar ontmoeten. “Ze fuseerden vijf jaar geleden naar één kantoor en vanaf deze maand wordt ook de krant samengevoegd – hetzelfde nieuws naar twee keer zoveel mensen. Het wordt ‘gevierd’ samen met het 175-jarig jubileum van de krant,” schrijft Adelmund.
“Het idee bekruipt me dat dit niet écht een feestje is,” vervolgt hij. “Twee weken later app ik een van de redacteuren. Ze kunnen er zelf ook niets aan doen. Het kantoor in Rhenen is inmiddels gesneuveld, en de samengevoegde redactie zit nu in Arnhem. De beweging is herkenbaar: de regionale krant vertrekt uit de regio. Uitholling. Mooie schoenen, maar niemand staat nog in de modder.”
Ede is van ons allemaal
“Het wordt tijd voor burgerjournalistiek, denk ik. Kritische geesten die lokale vraagstukken ter discussie stellen, nieuws brengen met andere invalshoeken. Oud-journalisten, freelancers, tegendraadse studenten: we vormen een onafhankelijke redactie, regelen eigen financiering, leiden mensen op om te bloggen, vloggen, persberichten te schrijven. Wie doet er mee?”
“Goed stuk! Ben je al ontslagen?” vraagt de Vos Adelmund grappend op Twitter. “Nee hoor, gewoon geplaatst,” zegt hij. Het pleit voor de Gelderlander. Een week later spreken we elkaar in de bibliotheek van Wageningen om eens wat verder te bomen over lokale journalistiek en de actieve rol van inwoners daarin.
Want dit is natuurlijk exact wat de Edese Vos beoogt: dat er nieuwe lokale journalistiek ontstaat die door inwoners zelf wordt gedragen. Omdat Ede van ons allemaal is. Omdat het nodig is om onze krachten te bundelen om zowel de macht te controleren als samen inspiratie en oplossingen te vinden om onze eigen leefomgeving mooier te maken.
Veel mensen herkennen dit al. Doe je mee?
Gastauteur
Edesevos: een toekomstig verdienmodel dmv subsidies, mediafonds?
We werken aan onafhankelijke lokale journalistiek die door inwoners van Ede en andere lokaal betrokken partijen zelf wordt gedragen. Als je nog geen donateur bent, kun je je hier aanmelden en de missie steunen: https://edesevos.nl/word-een-vriend-van-de-edese-vos/
De Edese Vos heeft 2 prijzen gewonnen ihkv het Stimuleringsfonds voor de journalistiek. Wat waren hierbij de financiële opbrengsten?
Je vraag is wat suggestief, Marcel. Een open formulering werkt beter. Het korte antwoord is: niets.
Van oktober t/m februari dit jaar namen twee redactieleden van de Edese Vos deel aan de Accelerator Light van het SVDJ. Dat is een verkort innovatieprogramma. Kost vooral tijd, je krijgt wat advies, maar geen geld. De ‘gouden Oscar’ die we hebben gewonnen was helaas zo’n plastic prul van de Ali Express en had vooral symbolische waarde. Daar kun je zelfs de hosting niet van betalen. 😉
Het SVDJ is een zelfstandig bestuursorgaan van de rijksoverheid. De organisatie moet een bepaald jaarbudget (vorig jaar was dat iets van 4 miljoen euro) inzetten voor versterking van de journalistiek in Nederland. Dat gebeurt, zoals bij wel meer fondsen, lang niet altijd effectief. Er wordt bijv. nauwelijks gekeken naar journalistieke kwaliteit en structurele impact. Zie ook dit kritische artikel over het bezoek van Pointer aan Ede: https://edesevos.nl/pointer-in-ede-wat-heeft-het-echt-opgeleverd/. Daarnaast zijn er innovatieprogramma’s waarin vooral wordt geïnvesteerd in begeleiding, inspiratie en uitvoering van experimenten.
Hoewel het in de basis nuttig is dat er overheidsfondsen zijn voor journalistieke vernieuwing (goede journalistiek dient immers het algemeen belang), is de insteek van de Edese Vos anders: we geloven in lokaal eigenaarschap. Dat betekent dat we voor de basis van de ’tegenmacht’ liever niet aan subsidies hangen. We zien teveel journalistieke projecten die zonder subsidie niet zouden kunnen bestaan en vinden niet dat dit een gezonde situatie is.
Het afgelopen half jaar heeft de Edese Vos laten zien hoe echte lokale onderzoeksjournalistiek die de macht controleert eruit kan zien. Die basis staat. De komende periode zal blijken of Edenaren hier zelf ook het belang van inzien. Als inwoners liever gratis persberichten van de gemeente of 112-berichten lezen, ja, dan kan de Vos beter wat anders gaan doen. Maar we hopen dat inwoners ook het belang van scherpe en vasthoudende journalistiek in onze lokale democratie zien en waarderen, en hieraan zelf willen bijdragen.
Na de zomer zullen we hier wat meer over schrijven.