Edese Vos
Wethouder Peter de Pater (GemeenteBelangen) pleit voor een herwaardering van Ede als militaire stad. In een uitzending van streekomroep XON op 8 juni sprak hij zich opvallend uit over de groeiende rol van Defensie in de regio. “Moeten we niet juist weer de kenmerkende dingen terug willen brengen waar Ede ooit om bekendstond?” vroeg hij zich hardop af.
De aanleiding is het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie (NPRD), waarmee het Rijk militaire oefenruimte in Nederland wil uitbreiden. Voor Gelderland betekent dat onder meer een toename van het aantal schietbewegingen op het Infanterie Schietkamp bij Harskamp met zo’n 30 procent. De Pater: “In een tijd als nu, met alle wereldwijde onzekerheid, vinden wij dat dit het eerste is wat je moet doen.”
Militaire logica en economische kansen
Volgens De Pater heeft Defensie een bredere waarde dan alleen veiligheid. “Defensie is een economie.” Oefenen in het buitenland is volgens hem “peperduur” en andere landen hebben hun oefenterreinen zelf nodig. Bovendien ziet hij een geopolitieke noodzaak: “Op dit moment is er weinig verbeelding voor nodig om te zien dat het belangrijk is. Als je de welvaart en het welzijn van onze Europese burgers wilt vasthouden, moet je opschalen met Defensie en je eigen broek op kunnen houden.”
Hoewel De Pater zich enthousiast toont over de samenwerking met Defensie – “een betrouwbare, fijne gesprekspartner” – erkent hij ook de overlast die militaire activiteiten kunnen veroorzaken. “Wat is ons vrede waard, en wie moet daarvoor inleveren?” Hij pleit voor een evenwichtige verdeling van lasten en het koppelen van Defensie-uitbreidingen aan natuurherstel. “Laat Defensie ook vrijwillig, als er geen wettige verplichting is, boeren opkopen, stikstofruimte afromen, de natuur daadwerkelijk beter maken.”
Dulon College leidt militairen op
Op het Dulon College in Ede speelt de militaire opleiding Veiligheid & Vakmanschap (VeVa) een belangrijke rol. Studenten oefenen wekelijks op de Ginkelse Heide. Docent Wim Steegstra: “Wij zijn superblij met de mogelijkheden die wij geboden krijgen hier in de omgeving.” Hoewel het aantal aanmeldingen nog niet merkbaar stijgt, merkt hij wel dat de actualiteit jongeren aan het denken zet.
De opleiding biedt jongeren niet alleen perspectief op werk, maar ook op vorming. “Je moet samenwerken, solidariteit hebben, discipline tonen, verantwoording nemen.” De Pater ziet ook hier kansen: “Een zorgelijke trend onder jongeren is de afname van mentale gezondheid. Ik zie een kans om samen met Defensie na te denken over zingeving en het trainen van mentale weerbaarheid.”
Een oude band in een nieuw jasje
De Pater verwees in de uitzending naar de historische wortels van Ede als garnizoensstad. “Honderdtwintig jaar geleden kwamen hier de kazernes. Ede werd modern door de komst van het leger.” De herontwikkeling van de kazerneterreinen noemt hij “goudplichtig aan de vroegere functie”.
Die band leeft nog altijd voort, zegt hij. Van de luchtlandingen in september tot de ondersteuning door studenten bij herdenkingen: “Die voelen de verbondenheid met het leger, maar ook met de veteranen die hier komen.”
De fascinatie die De Pater als kind had voor het leger, is inmiddels veranderd in bestuurlijke overtuiging. “Ik moet als vertegenwoordiger van de regio ook kritisch zijn op de effecten van Defensie en de nare kanten, geluidsoverlast en noem maar op. Maar die betovering voor het leger als kind is nu goed bruikbaar in het huidige werk.”
Wat vind jij? Moet Ede weer een garnizoensstad worden?
Marc van der Woude
Gevoelsmatig heb ik zoiets van, dit is de volgende flater van De Pater. Ik kan deze man ondertussen niet meer serieus nemen. Dus Defensie moet terug naar Ede, misschien dat de ENKA dan ook weer open gaat?
Ik sta er opzich niet negatief tegenover, maar ook niet echt positief. Nederland is vrij vol, dus wellicht dat Europese samenwerking hier ook veel kan bijdragen?
Ik denk persoonlijk dat AI op deze manier gebruiken (gezicht van iemand plakken op iets anders) eigenlijk niet goed als ik eerlijk ben. Zoiets kan altijd een eigen leven gaan leiden.
Het is strikt genomen een volledig nieuw gegenereerd beeld, maar met je eens dat dit verwarrend kan zijn. Gelukkig hebben we ook een cartoonist die ons college van B&W aardig in de vingers begint te krijgen.
Zullen we eerst eens afwachten wat de Nederlandse bevolking er van vindt, hetzij als thema in de aanstaande verkiezingen, hetzij via een referendum? Want om nu zo maar achter allerlei oorlogshitsers aan de hollen die op wankele basis aannemen dat de volgende oorlog om de hoek ligt lijkt me een ongezonde bezigheid. En of Ede dan de meest geschikte basis is? Zou een volgende oorlog zich afspelen in een heidelandschap met loopgraven en schuttersputjes? Of in een stedelijke omgeving waar zich de economische speerpunten bevinden, en de basis van de digitale infrastructuur? Vergeet niet dat de meeste generaals over het algemeen niets beters te doen weten dan de vorige oorlog overdoen. En kan in zo’n crisissituatie zo’n dorpsondernemertje die wel eens een wielerwedstrijdje heeft georganiseerd dan nog wel meepraten? Of wordt ‘ie rap door een Haagse gladjanus aan de kant geschoven? Ik vertrouw meneer De Pater niet zo erg, als u het mij niet kwalijk neemt.
Als we een oorlogsdreiging serieus (moeten/willen) nemen, zie ik ook juist op gemeentelijk niveau eerder andere ‘kansen’ dan direct alle mogelijke militaire activiteiten omarmen. Bijvoorbeeld de digitale veiligheid van het gemeentelijk apparaat zeker stellen en informatiepunten paraat hebben, dichtbij de inwoners. Waar men terecht kan voor nieuws en als bijv. elektriciteit uitvalt, water niet meer de kraan uit stroomt, je evt. iets te eten of te drinken wilt kunnen opwarmen e.d.
Bunkers zijn vermoed ik wishful thinking, die laat ik maar buiten beschouwing… En: gedachtig de waarschuwingen over noodpakketten: verstrek eindelijk eens netjes goede informatie over wat daarvoor absoluut nodig is. Koop bijvoorbeeld de minimaal benodigde inhoud daarvan centraal in. Want zoiets cruciaals moet je liever niet aan de waan van de dag en de vrije markt willen overlaten. Dan wordt het een ordinair verdienmodel en/of misschien krijgen we dan zelfs, weer à la Corona, een ‘Sywert-gate’.
Dit soort praktische zaken moet een lokale overheid als betrouwbare en doortastende partner toch allemaal netjes willen en kunnen regelen?
Zéér goed gesteld Ria! First things first.
Prima verhaal van de Pater als je snapt wat hij begrijpt en dat is kennelijk lastig. Geef Defensie meer ruimte om te kunnen opleiden en trainen dat is keihard nodig. De VEVA is overigens meer dan een opleiding tot militair het is een volwaardige opleiding met erkenning die toegang geeft tot de verschillende MBO-opleidingen op diverse niveaus. Dus geef de Pater nou ook eens wat ruimte.
Dat ik Peter de Pater toch nog een keer gelijk moet geven. Althans, gedeeltelijk.
Denk niet dat Ede weer een garnizoen zal krijgen. De ruimte is heel beperkt. Wel dat defensie haar eigen oefenterreinen op de hei meer zal gaan gebruiken. Lijkt mij niet meer dan logisch. Wie vrede wil, moet zich op oorlog voorbereiden immers. Een platgeslagen cliché wellicht, maar daarom zeker niet minder waar. We willen geen herhaling van de jaren dertig toen ons leger slecht geoefend en bewapend de oorlog in moest. Dat nooit weer!
Defensie moet de komende jaren uitbreiden. In Ede zijn wij evt. overlast door militaire activiteiten gewend. Echter… waar gaan al die militairen met hun gezinnen wonen?
Poetin durft nooit de NAVO aan te vallen. Met of zonder Amerika. Die 5% is mi ook volkomen van de pot gerukt. De Spanjaarden hebben groot gelijk! Hier hijgt iedereen achter Trumpie aan. Hybride oorlog klopt wel. Daar heb je geen tanks en vliegtuigten voor nodig. Vooral veel ICT-ers.
En ook Japan heeft een topontmoeting afgezegd nadat de VS ‘verzocht’ hadden de defensie-uitgaven naar 3,5 % te brengen. Dat zijn helaas maar twee lichtpuntjes…
In de Baltische staten en Polen nemen ze de dreiging van Rusland wel heel serieus. Ook Russische officials zinspelen er regelmatig op. Militaire analisten zien de dreiging ook als reëel. Ik ben benieuwd hoe jij dan tot de conclusie komt dat het niet gaat gebeuren.
Plaatsen waar Defensie onderdelen en Defensie materieel zijn geconcentreerd zijn over het algemeen snel een eventueel doelwit lijkt mij. Om dat te bedenken hoef je geen generaal te zijn. De Pater maakt op zijn manier Ede tot schietschijf. Dat Defensie moet worden opgetuigd is evident, maar doe dat dan verspreid over het land en maak ook geen reclame voor plekken waar eea wordt geconcentreerd. Beetje erg dom.
Nee! Natuurlijk niet! Totaal overbodig. Er is helemaal geen reden voor! En als De Pater zo graag het leger in wil, laat ‘m a.u.b. gaan. Zorg eerst voor de ouderen die goede zorg ontberen!
Daar gaan we weer. We halen eerst alles weg, wat heel veel verdriet en banen heeft gekost. Maar ach, wat maakt het allemaal uit, gaan we toch gewoon opnieuw beginnen.
De Pater heeft een punt. Ik zou op zich wel voor zijn, maar ik zie wel wat praktische bezwaren. Niet in het minst de ruimte die daarvoor nodig is.