Marc van der Woude
BDUmedia lanceerde vorige maand Ede Stad Plus, een app met nieuws en artikelen achter een betaalmuur, in de markt gezet als ‘innovatief digitaal dagblad’ voor Ede. Wordt de belofte van journalistieke vernieuwing waargemaakt, of betaalt de lezer in werkelijkheid meer voor minder?
Ede Stad Plus vervangt het oude Premium, werd gepresenteerd met grote claims over vernieuwing, en verdient dus een kritische blik. Voor deze recensie heb ik elke editie van de app doorgenomen om te bepalen: wat is er te lezen achter de betaalmuur en is dat het dubbele tarief waard?
Wat krijg je in Ede Stad Plus?
Ede Stad Plus heeft twee verschijningsvormen: een digitale krant in de app en losse Plus-artikelen op de website. Beide bevatten dezelfde inhoud.
Elke editie van de app telt 16 pagina’s en volgt een vaste opbouw. De opvallendste conclusie van mijn analyse is de verhouding tussen lokaal nieuws en opvulling.
- 31% lokaal nieuws
- 69% opvulling (ANP-nieuws, regionaal nieuws, advertenties, colofon)
Deze verhouding roept vragen op: betalende abonnees krijgen voor een groot deel content die nauwelijks lokale toegevoegde waarde heeft. Terwijl BDUmedia juist méér lokale berichtgeving beloofde.
Een logge gebruikservaring
De app wordt gepresenteerd als een “interactieve dagkrant”, maar voelt log en omslachtig aan in het gebruik:
- Publicatietijd 12:00 uur: Een dagblad verschijnt ‘s ochtends, niet rond lunchtijd. Op dit tijdstip is het nieuws van de dag bij de lezer al lang bekend.
- Lineair swipen: Je moet 16 pagina’s één voor één doorswipen; een inhoudsopgave ontbreekt. Wie terug wil, moet opnieuw alle pagina’s door. Het voelt als eenrichtingsverkeer.
- Irritante audiofunctie: De voorleesfunctie blijft doorgaan, zelfs als je naar een ander artikel bent geswipet. Stoppen kan pas door de editie te verlaten.
Deze gebruikservaring geeft de indruk dat BDUmedia een verouderde magazine-tool heeft gekocht en heeft gepresenteerd als een innovatief dagblad.
Screenshots van de Plus-editie van 6 september. Vlnr: de cover, lokaal nieuws, regionaal nieuws, advertentie, ANP binnenland, ANP buitenland.
Lokale inhoud: meer van hetzelfde en te weinig kritisch
BDUmedia belooft 10 tot 15 lokale verhalen per dag en stelt dat hiervoor extra journalisten zijn aangenomen. Maar de beloofde journalistieke verdieping blijft uit en de relevantie van de artikelen is laag.
De inhoud bestaat grotendeels uit korte verslagen, human interest-verhalen en verkapte persberichten. Voorbeelden daarvan zijn een zwembadseizoen dat maar “zo-zo” was, of een influencer die uitlegt waarom ze influencet. Ook treffen we persberichten van de gemeente aan in de vorm van een artikel, zoals over de griffier die een ‘erepenning’ ontvangt. Dat is nuttige informatie, maar geen eigen journalistiek.
De urgentie ontbreekt. Het nieuws is vooral ‘nice to know’, niet ‘need to know’.
Wie de lokale krant kent, weet dat deze het schoothondje van de gemeente en bedrijven is, geen journalistieke waakhond. Een goed voorbeeld hiervan is de berichtgeving over het Warmtebedrijf Ede. Waar Omroep Gelderland met een harde journalistieke scoop kwam over niet-duurzaam hout uit Schotland, zette Ede Stad de feiten tussen aanhalingstekens, alsof het slechts een mening was. Dit wekt de indruk dat de krant een grote adverteerder te vriend wil houden.
Een enkel stuk springt er positief uit, zoals een artikel over mentorschap voor mensen met een beperking. Zulke verhalen tonen dat er potentie is voor meer verdieping, maar de beloofde verdubbeling van het aantal verhalen en de journalistieke urgentie ontbreken.
Gemiste kans bij de lancering
De lancering van een nieuw journalistiek product is hét moment om lezers te verrassen met een scoop of een groot onderzoeksverhaal. BDUmedia kondigde de app zelfs aan als ‘spraakmakend nieuws’, maar een journalistieke klapper ontbrak en is er sindsdien ook niet geweest. Dit is een gemiste kans, zeker na een half jaar ‘in het diepste geheim’ aan Plus gewerkt te hebben.
Een andere keerzijde van de Plus-strategie is dat het ‘gratis’ nieuwsaanbod in Ede flink verschraalt. BDUmedia laat de Plus-verhalen niet of mondjesmaat in de huis-aan-huiskrant verschijnen. Een deel van het nieuws, dat voorheen gratis beschikbaar was, staat nu achter een betaalmuur.
Bijna alle berichten op Ede Stad staan nu achter de Plus-betaalmuur.
De rest: opvulling en advertenties
Na het lokale nieuws bestaat de app vooral uit opvulling:
Regionaal nieuws: Artikelen uit omliggende plaatsen die voor de meeste Edenaren nauwelijks relevant zijn. Dit is vooral contentrecycling om de krant dikker te maken.
ANP-feeds: Vanaf pagina 10 verandert Plus in een ANP-bulletin. De ANP-feeds zijn bovendien vaak niet actueel. De ANP-sectie in Plus levert niets nieuws op, behalve vertraging.
Advertenties en puzzels: Zelfs als betalende abonnee zie je nog steeds advertenties en dagelijkse gesponsorde puzzels die elders gratis te vinden zijn. Lezers betalen dus dubbel: met hun geld én met hun aandacht. Dit is een vorm van journalistieke shrinkflation.
Conclusie: illusie van een dagblad
Ede Stad Plus wil een modern dagblad zijn, maar is in de praktijk een logge app die vooral de illusie wekt. De navigatie is omslachtig, de inhoud bestaat uit korte, onkritische artikelen, persberichten en veel irrelevante opvulling.
Voor €11,95 per maand krijgen Edenaren geen journalistieke vernieuwing, maar een digitale folderkrant met advertenties, puzzels en meer van hetzelfde. De lancering van Ede Stad Plus lijkt de strategische ‘vlucht naar voren’ van een mediabedrijf dat een digitale inhaalslag wil maken, maar onvoldoende visie heeft voor daadwerkelijke verbetering van de lokale journalistiek.
Mijn eindoordeel: Ede Stad Plus is een 5+
Edese Vos
Ik snap sowieso niet dat we moeten betalen voor het plaatselijke sufferdje online.
Er staan soms artikelen met info in die voor de Edenaren best handig zijn om van op de hoogte te zijn. Des te frustrerender is het dat je dan niet verder kunt lezen. Zal met geld te maken hebben, net als de grote dagbladen… maar ik stoor me er enorm aan.
Een mediaproduct maken kost geld en menskracht, het is geen hobby, dus het is volstrekt logisch en redelijk dat er voor moet worden betaald. De vraag is vooral: wie betaalt ervoor (en met welk belang) en wat is de journalistieke waarde voor inwoners?
De plaatselijke sufferdjes werden en worden betaald door adverteerders. 75% van het blad dat op de mat ploft bestaat uit advertenties, aangevuld met lokaal nieuws, meestal van de gemeente en verenigingen. Dat dat voor inwoners dan gratis is, is logisch en redelijk.
Wat BDUmedia nu probeert met Plus is een Netflix-achtig abonnement, waarbij de lezer betaalt, maar ook van het adverteerderswalletje wordt meegegeten, terwijl het journalistiek nog steeds op sufferdjesniveau zit. Als ze ook een stevige journalistieke kwaliteitsslag hadden gemaakt, was het verdedigbaar geweest en had ik het positief gerecenseerd, maar dat is niet het geval.
Ik vind dat Marc en Annet beiden een punt hebben. Enerzijds lijkt het mij dat de overheid burgers goed moet informeren. Daar heeft Ede naar mijn weten EdeStad voor ingehuurd. De informatie die EdeStad geeft is heel karig en ik heb ook gemerkt dat artikelen die net even verder gaan dan feitelijke info achter de betaalmuur zijn geplaatst. Af en toe lees ik een artikeltje. Aangezien ik tot nu toe niets heb gezien dat het niveau van een willekeurige schoolkrant overstijgt zie ik geen enkele reden om daar voor te betalen. Het blijft hetzelfde niveau van het gratis plaatselijke leugenaartje dat het zou moeten hebben van advertenties en familieberichten. Met journalistiek heeft het weinig te maken. Beetje gênant eigenlijk. En Marc. Natuurlijk is journalistiek geen vrijwilligerswerk. Het gaat om werk op een behoorlijk niveau waarbij een inkomen op minimaal hbo niveau passend is. Voor mij heb je helemaal gelijk. Advertenties en andere propaganda en agitatie achter een betaalmuur is bovendien curieus naar mijn bescheiden mening. Lijkt mij voor adverteerders ook een heel duur instrument. Kan me immers niet voorstellen dat veel mensen zich abonneren. Die advertenties achter de muur leest volgens mij geen hond.
Lekker de concurrentie een slechte review geven, sterk staaltje journalistiek hoor. Overigens, betalen en advertenties is in media heel normaal hoor, ook online. Even op ad.nl en aanverwanten kijken en je weet genoeg. Net als streamingdiensten trouwens, ook zij kiezen steeds meer voor een verdienmodel waarin abonnementen met advertenties vermengd worden. Ik geef deze recensie een 5-.
Slechte journalistiek is aannames doen die je niet checkt. Bijvoorbeeld:
1. Motieven veronderstellen die er niet zijn.
Feit: de Edese Vos schrijft al vanaf het begin over de staat van de lokale journalistiek. Dat volgen we kritisch, juist omdat we hopen (misschien tegen beter weten in) dat de standaard omhoog gaat. In een eerdere reactie stond letterlijk: “Als de journalistieke kwaliteit of de innovatie beter waren geweest, had ik het positief gerecenseerd.” Dat maakt het des te onzuiverder om negatieve motieven te veronderstellen die er niet zijn.
2. Veronderstellen dat Ede Stad een concurrent is.
Misschien ziet Ede Stad dat zo, maar wij niet. Wij doen juist wat Ede Stad al jaren laat liggen: controlerende onderzoeksjournalistiek – en daarop is helaas nog geen noemenswaardige concurrentie.
3. Beweren dat het ‘normaal’ is dat een betaald premium-abonnement advertenties bevat.
Dat had je eenvoudig kunnen factchecken bij Netflix en Videoland – de twee diensten waarmee BDU Plus vergelijkt. Het premiumaanbod is daar volledig advertentievrij; alleen in het goedkoopste instapabonnement krijg je advertenties, en daar kún je dus bewust voor kiezen. BDU biedt die keuze niet: lezers betalen een premiumprijs voor iets dat als Plus en ‘lokale journalistiek’ in de etalage staat, maar in werkelijkheid voor 69% uit niet-lokale opvulling en advertenties bestaat. Dat DPG en BDU dit verdienmodel normaliseren (betalen én toch ads zien, en betalen voor ‘lokaal’ wat nauwelijks ‘lokaal’ is), wil nog niet zeggen dat het ook normaal ís. Dan neem je je eigen portemonnee kennelijk een stuk serieuzer dan je lezers.
4. Kritiek leveren op een recensie zonder het product zelf te checken.
Dat is misschien nog wel het grootste manco. Als je het product niet zelf bekijkt, kun je moeilijk inhoudelijk reageren op wat er in de recensie staat. Had je dat wél gedaan, dan had je kunnen vaststellen dat wat er in de recensie wordt gezegd gewoon klopt – en had je met inhoudelijke argumenten kunnen aangeven waar je het niet mee eens bent. Dat is wat een goede journalist zou doen.
PS: De twee storende schrijffouten in je reactie zijn door onze moderator gecorrigeerd.