Ede scoort hoog op brede welvaart en sociale cohesie

In de jaarlijkse Atlas voor gemeenten, waarin de 50 grootste gemeenten van Nederland worden vergeleken, staat Ede op de eerste plaats voor ‘sociale cohesie’ en behaalt het een tweede plaats op het gebied van ‘brede welvaart’. De Atlas beoordeelt gemeenten op meer dan 50 indicatoren, waaronder inkomen, gezondheid, opleiding en werk.

Net als vorig jaar duikt de Edese Vos wat dieper in de cijfers, waarbij we het hele plaatje schetsen – zowel wat er goed gaat in Ede als wat er nog kan worden verbeterd.

Brede welvaart en sociale cohesie

In de Atlas voor gemeenten wordt een zogenaamde ‘bredewelvaartsindex’ gebruikt. Hierin zijn cijfers verwerkt over inkomen en schuld, gezondheid en welzijn, opleiding en werk en nog een aantal belangrijke onderwerpen. Je zou deze ‘brede welvaart’ ook kunnen vertalen met ‘kwaliteit van leven’. Ede staat op de tweede plaats in de bredewelvaartsindex, net achter Hengelo. Wat opvalt, is de balans die Ede weet te vinden: van een hoge werk-privébalans en veiligheid tot een lage mate van overlast en vervuiling.

De hoge score op sociale cohesie weerspiegelt de sterke verbondenheid tussen inwoners en hun vertrouwen in elkaar. Edenaren voelen zich relatief thuis in hun buurt, zijn bovengemiddeld actief als vrijwilliger en hebben groot vertrouwen in medebewoners. Deze samenhang is vooral zichtbaar in de dorpskernen en omliggende wijken. Het zegt ook iets over de veerkracht van een gemeenschap in tijden van verandering of crisis.

Sterke punten van Ede

Ede onderscheidt zich op verschillende gebieden:

• Laagste werkloosheid (1e plaats)
• Materiële welvaart (2e plaats)
• Weinig misdrijven (2e plaats)
• Hoog percentage koopwoningen (2e plaats)
• Goede bereikbaarheid Natura2000 (2e plaats)
• Gezondheid en welzijn (4e plaats)

De gemeente scoort ook hoog op woonplezier (11e plaats) en tevredenheid met de woonomgeving (13e plaats). De huizenprijzen liggen nog steeds iets onder het landelijke gemiddelde.

Ede behoort tot de snelst groeiende gemeenten van Nederland, na Almere, Utrecht en Amsterdam. De gemeente staat op de tweede plaats wat betreft het percentage verhuizingen, terwijl de internationale migratie juist laag is (42e plaats).

Zwakke punten van Ede

Niet alle scores zijn even positief:

• Horeca (31e plaats)
• Klassieke muziek (38e plaats)
• Podiumkunsten (44e plaats)
• Fijnstof (45e plaats)
• Popmuziek (46e plaats)

De culturele sector blijft een uitdaging. De onlangs gepresenteerde Cultuurvisie miste concrete plannen en daadkracht om dit te verbeteren. Culturele instellingen zoals Akoesticum en Artbase kampen met financiële uitdagingen, en de realisatie van een nieuw poppodium blijft vooralsnog een toekomstdroom.

Vorig jaar constateerde de Edese Vos dat onze gemeente ook laag scoort op ‘food’, uitgerekend het thema waarop de gemeente zich profileert. Het Smaakpark, de Food Experience en meerdere volkstuinen zijn sindsdien verdwenen.

Voorzieningen of kwaliteit van leven?

Ede scoort hoog op brede welvaart (2e plaats), maar is een middenmoter op woonaantrekkelijkheid (19e plaats). Hoe is dit verschil te verklaren?

Brede welvaart kijkt naar de kwaliteit van leven, zoals veiligheid, gezondheid, sociale samenhang en woonplezier – allemaal dingen waarin Ede uitblinkt. De woonaantrekkelijkheidslijst let vooral op hoeveel voorzieningen er zijn, hoe goed een plek bereikbaar is en hoeveel dynamiek een stad heeft. Hier scoort Ede lager omdat het minder stedelijke voorzieningen heeft en rustiger is.

Juist die rust, natuur en ontspannenheid maakt Ede een aantrekkelijke plek om te wonen. In steden zoals Amsterdam en Utrecht trekken de voorzieningen veel mensen aan, maar daar zijn ook meer problemen, drukte en stress. Ede biedt een goede balans. Ook in de stadsgesprekken over de toekomst van Ede speelt deze balans tussen ‘dorpse’ en ‘stadse’ kwaliteiten een rol.