Projectontwikkelaar Aron Reek wil bouwen, samen met de tuinders

De Edese projectontwikkelaar Aron Reek had geen bedenkingen toen hij het volkstuinencomplex aan de Dr. Hartogsweg kon kopen. Het is een prima plek om te bouwen. Hij hoopt dan ook dat de bestemming wordt gewijzigd.

Van alle spelers in dit Edese volkstuintjesdrama – NS, Ditters, de projectontwikkelaar, VAT Ede en de gemeente – blijkt Aron Reek de lastigste om te spreken te krijgen. In eerste instantie houdt hij de boot af, belt niet terug en laat e-mailtjes onbeantwoord. Na twee weken belt hij opeens ziedend op, bulldozert over mij heen en eindigt het ‘gesprek’ met de mededeling dat de Edese Vos een officiële reactie zal ontvangen, van hemzelf of van zijn advocaat. Na een week ontvangt de Vos een vriendelijker mailtje waarin hij aangeeft alsnog een gesprek te willen voeren.

Reek vertelt dat hij de grond samen met zijn zakenpartner Walter de Haan van WJ Projects heeft aangekocht. Ze zitten met z’n tweeën in een BV, Reek & WJ Vastgoedontwikkelingen, en doen wel meer projecten samen, zowel in Ede als elders in Nederland. Reek kocht eerder de markante Bergansiuskazerne aan, realiseerde er nieuwe appartementen in, en verkocht het daarna weer door aan een belegger. Deze appartementen worden nu verhuurd door Ditters, die hem de volkstuinen ook verkocht. Zijn niche is “het aankopen, ontwikkelen en transformeren van vastgoed,” dus van oude panden iets nieuws maken.

Met deze tak van sport is op zich niets mis. Je koopt een oud pand, vernieuwt het op een zinvolle manier, verkoopt het weer door, en pakt er een mooie marge op. Anders wordt het wanneer je een volkstuinencomplex koopt waar 80 tuinders al jarenlang met liefde hun landje bewerken, hun oogst uitdelen in de buurt, en waar bewoners in een toch al versteende wijk graag verpozen. Je koopt het niet om er zelf sla en tomaten te verbouwen, maar om die tuinders er af te werken zodat je huizen kunt bouwen en die grond in waarde over de kop gaat. Hoe maatschappelijk verantwoord ben je dan als ondernemer? Daar gaat het gesprek met Reek over.

‘Wij hebben een visie voor de tuinen’

“Wij hebben natuurlijk een visie en die hebben wij ook al gedeeld met de tuinen,” zegt Reek, die tuindersvereniging VAT Ede gemakshalve ‘de tuinen’ noemt.

“Het is allemaal nog erg prematuur, dus er kunnen geen rechten aan worden ontleend, maar wij willen de verschillende ambities bij elkaar brengen. De vereniging heeft meer inschrijvingen dan tuinen en wil graag groeien. De gemeente wil nieuwe locaties vinden voor volkstuinen. En wij willen betaalbare woningen bouwen. Wij zien voor onszelf dus een dubbele maatschappelijke verantwoordelijkheid.”

Hoe wil je die heel verschillende ambities precies combineren?

“Wij hebben een groot netwerk binnen Ede, en in die hoedanigheid zijn wij ook in gesprek met NS Vastgoed. Wij willen wel namens de tuinen onderhandelingen voeren om daar een nieuw volkstuinencomplex te realiseren.”

Maar dan gaat het dus om dat kleinere perceel van 7.000 m2 aan de noordzijde van het spoor dat VAT Ede zelf niet geschikt vindt. De tuinders willen helemaal niet verhuizen.

“Wij zijn voornemens om te investéren,” benadrukt Reek. Hij heeft daarom nóg een lokkertje:

“De volkstuinen hebben aan de Dr. Hartogsweg nu een huurovereenkomst en die is niet zeker. Daarom willen wij ons hard maken om een eeuwigdurende erfpacht van NS voor elkaar te krijgen. Dat zou betekenen dat ze er nooit meer weg hoeven. In de ideale wereld hè, het is natuurlijk niet zo dat wij dat kunnen garanderen. Zo willen wij naast de volkstuinen gaan staan in plaats van er tegenover.”

“Ik ga ook mijn eigen ambities niet verbergen, want wij willen daar woningbouw ontwikkelen. Maar dat betekent niet dat dat hele complex moet verdwijnen. Het zou ook samen kunnen gaan, waarbij een afgeslankte vorm van volkstuintjes blijft bestaan. Die zullen we dan schenken aan de tuinvereniging, dat wordt dan geen huur.”

Er is wel een maar:

“Het blinkt nu niet uit in kwaliteit vind ik. Daar willen we als ontwikkelaar in investeren: met bijenkasten, nestkasten, vleermuiskasten, allemaal dat soort dingen. We zijn daar met een ecoloog over in gesprek. En als de tuinders heggenscharen en tuinslangen willen is dat ook goed. Dan nog wat infrastructuur: water, elektriciteit, beregeling, misschien ook wel zonnepanelen.”

Voor wat, hoort wat

Reek verwacht wel dat ‘de tuinen’ zich dan coulant opstellen.

“Het is natuurlijk wel onder de voorwaarde dat wij daar dan ook iets voor terugkrijgen. Het is natuurlijk niet zo dat wij alles maar weggeven. Dus dan zullen wij daar woningen willen ontwikkelen in het betaalbare segment. Denk aan sociale woningbouw. Niet dat we daar al over hebben gesproken met Woonstede, maar dat vind ik geen gekke gedachte.”

De projectontwikkelaar vertelt dat hij ook nog een vrindje heeft met een aantal grondposities in Ede. Hij wil kijken of die ook een stukje beschikbaar kan stellen voor volkstuinen, zodat er nóg een complex kan worden geopend.

“Maar dat is niet mijn grond, daar is dus ook geen toezegging op. Lang verhaal kort: de komende tijd willen wij gebruiken om al die onderdeeltjes concreet in te vullen en de gesprekken met de tuinen verder te verdiepen. Wat is hun behoefte op een complex? En dat we daar een soort van masterplan van maken. Dat willen we dan samen met de tuinen bespreken met de gemeente. Want we realiseren wel betaalbare woningen waar nu een tekort aan is. Dus dat zijn de twee doelstellingen die we proberen te faciliteren. Een win-win.”

Reflecterend op deze ambitieuze visie in een ideale wereld, dus zonder garanties, laat ik Reek weten dat het op mij overkomt als een creatieve poging tot greenwashing.

‘Niet bij stilgestaan wat het voor mensen betekent’

Die tuinders denken vast: ‘had ons complex nou maar niet gekocht, dan had je je nu ook niet in allerlei bochten hoeven wringen om met een ecoloog alternatieven te verzinnen waar iedereen zich in kan vinden. Om het vervolgens aan de gemeente te kunnen verkopen, zodat ze de bestemming wijzigen en jij kunt bouwen. Die mensen waren gelukkig op hun stukje grond. Je had het toch niet hoeven te kopen? Waarom heb je het gedaan?

“Toen ik de tuinders sprak was de transactie al voltooid,” verdedigt Reek. “Ze vertelden me inderdaad dat de tuintjes zoveel voor hen betekenen en dat het ook een ontmoetingsplek voor de wijk is. Ik heb zelf geen tuin, dus dat wist ik niet.”

Als je een oud gebouw op het kazerneterrein koopt en helemaal pimpt, kun je zeggen: dat is een win-win. Maar op het moment dat je een perceel met volkstuinen koopt, dan kun je weten dat je op dat moment het leven van 80 mensen zuur maakt en dat daar een rel over ontstaat. Je hebt je toch wel vooraf verdiept in wat je hebt aangekocht?

“Nee. Het is niet zo dat we daar heel lang over hebben nagedacht. Wij hebben gewoon een bieding gedaan en dachten: ‘nou ja, als we het daarvoor kunnen kopen, dan zien we wel in de toekomst wat we ermee gaan doen.’ Dus het is niet zo dat daar een heel gefundeerd onderzoek aan vooraf is gegaan. Maar goed, we hebben het ons blijkbaar niet gerealiseerd en ontdekken nu dat het toch heel veel voor mensen betekent.”

Wat is er dan op tegen om het voor de prijs waarvoor je het hebt gekocht terug te verkopen aan VAT Ede, of de gemeente, of een andere partij die bereid is garant te staan voor de tuinders? Hoef je ook geen alternatieven te zoeken.

“Ja, nou ja, jij hebt zo je werk, ik heb het mijne. Wij zien ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid voor onszelf om betaalbare woningen te realiseren. Wij denken een win-win te kunnen creëren voor alle partijen. Dat is de weg waar ik op zit, dus over andere dingen hoeven we het dan niet te hebben.”

Nu heeft de gemeente wel aangegeven dat ze niet voornemens is om de grond te gaan herbestemmen. Wat doe je als de gemeente voet bij stuk houdt?

“Daar heb ik nog niet over nagedacht. Er ligt een grote maatschappelijke opgave om betaalbare huisvesting te realiseren. Dat moet ook iemand oppakken.”

Het tweede deel van dit gesprek verschijnt morgen. Dan praat de Edese Vos met projectontwikkelaar Aron Reek door over betaalbare huisvesting.