Gastauteur
Burgemeester Verhulst en wethouder De Pater proberen Ede nationaal en internationaal op de kaart te zetten met hun favoriete sport: wielrennen. Op 5 september komt de proloog van de Simac Ladies Tour naar ons toe. Edenaar en wielerfan Bert van der Meiden is daar kritisch over.
Net als onze burgemeester René Verhulst en wethouder Peter de Pater ben ik hartstochtelijk wielerfan. In mijn naïviteit heb ik lange tijd gedacht dat wielerfestijnen als toegankelijke (volks)sportevenementen vast volledig gefinancierd zouden worden door de sponsoren (Jumbo, Visma, Rabobank etc.). Profwielrenners zijn immers in feite fietsende reclamezuilen. En dan hebben we het nog niet gehad over de volgkaravaan en alle reclame langs de routes.
Je verwacht dan dat gemeenten waar dergelijke wielerevenementen worden gehouden er financieel flink beter van worden en dat sponsoren alle kosten voor hun rekening nemen. Niets is minder waar. Gemeenten subsidiëren de sponsoren impliciet doordat ze op moeten draaien voor de kosten. Ik vind dat gemeenschapsgeld daar niet voor is. Dat kun je veel beter steken in de lokale verenigingen, zodat bijvoorbeeld ook kinderen van minder bedeelde ouders naar ballet, hockey, tennis of voetbal kunnen.
Trots als een aap met zeven staarten
Wielerenthousiasten uit Amersfoort en omgeving, verenigd in de Wielervereniging Eemland en Stichting Wieler Promotie Amersfoort, hebben in 2018 samen met de KNWU gepoogd het NK wielrennen 2019 naar Amersfoort te halen. Niets leek dit evenement in de weg te staan. Concurrerende steden waren er niet. Het hele feest ging echter niet door toen de gemeente Amersfoort geconfronteerd werd met het prijskaartje wat aan dit evenement zou komen te hangen.
Gelukkig voor wielerminnend Nederland werd er nog net op tijd een ander ‘slachtoffer’ gevonden: de gemeente Ede. Bekend is dat burgemeester en wethouder gek zijn op wielrennen. Blij als een aap met zeven staarten grepen zij deze unieke kans om dit grote evenement binnen te halen met beide handen aan. Een geweldige mogelijkheid voor beide bestuurders om te kunnen shinen naast onze nationale wielerhelden. Bovendien zat er vast hier en daar ook nog wel een leuk hapje en drankje aan vast met wielerbobo’s en andere zichzelf VIP vindende lieden die een goede gratis borrel op grote afstand kunnen ruiken.
4 ton voor een paar extra ijsjes
Dat zo’n Nederlands Kampioenschap de inwoners van de gemeente ruim 400.000 euro zou gaan kosten, zoals bleek uit de in opdracht van de gemeente in september 2019 uitgevoerde evaluatie, is dan bijzaak.
Een dergelijk evenement trekt heel wat mensen van buiten de gemeente en een deel van het bedrijfsleven vaart er wel bij. Daar heeft het College wel een punt. Zo zal Bernardo’s gedurende het evenement heus wel een paar ijsjes meer hebben verkocht. En de paar honderd extra biertjes op het Museumplein zijn vast ook goed geweest voor een stukje van de economie van Ede. Dat gedurende die periode de nodige andere bedrijven niet of nauwelijks bereikbaar waren vanwege afgezette wegen doet er dan niet toe.
Voor kleding, schoenen en nieuwe wasmachines konden mensen die een weekje ons dorpscentrum lastig wisten te bereiken, goed terecht in steden als Arnhem en Amersfoort. Daar hebben ze naast heel veel winkels bovendien, anders dan in Ede, ook een centrum met uitstraling. Heel geschikt voor een dagje winkelen en daarna koffie met gebak op de Korenmarkt. Daarmee vergeleken is het centrum van Ede, ondanks de fijne winkels waar je heel goed wordt geholpen, armoe troef. De fijne winkels in Ede verdienen gewoon een veel mooier centrum.
Een stedentrip naar Ede zit er niet in
Veel wielerfans die vanwege het evenement in Ede waren hebben ongetwijfeld van de gelegenheid gebruik gemaakt om het centrum van ons dorp te verkennen. Maar of je ze de komende decennia ook nog terug ziet in Ede is twijfelachtig. Al die lege panden in de winkelstraat, het kale Marktplein, de op het zielloze Museumplein weggestopte horeca. En met als klop de destijds met veel trots gepresenteerde Achterdoelen, die zo’n desolate indruk geven dat Rostock Oost er heilig bij is.
Over smaak kun je twisten, maar het centrum van Ede ziet er toch heel anders uit dan Glasgow waar onlangs het WK wielrennen is gehouden. Ik heb niet alleen genoten van het wielrennen; de televisiebeelden van die prachtige stad met al die mooie gebouwen staat in mijn geheugen gegrift. Een stedentrip naar Glasgow lijkt mij helemaal niet gek. En ik zal niet de enige zijn. Een dergelijke stad verdient de kosten van een groot evenement sneller terug dan Ede schat ik zo in.
Na de Ladies Tour is het gelukkig klaar
In 2021 is de proloog van de Ladies Tour in Ede geweest. Een rondje door ons mooie centrum. Dit geintje heeft 65.000 euro gekost aldus een memo van het College aan de gemeenteraad van 13 april 2022. In 2023 wordt dat nog een keer dunnetjes overgedaan. Er zal naar verwachting eenzelfde bedrag mee door de pomp gaan. Al met al zijn het toch bedragen waarmee je heel wat Edese verenigingen de winter door kunt helpen.
Ons College subsidieert dus liever de goedbetaalde flitsende reclamezuilen van Jumbo, Visma, SD Works en Moviestar die een middagje door ons mooie Ede komen fietsen. Een van puur genot glunderende burgemeester en wethouder op de foto naast Annemiek van Vleuten zijn ook belangrijk voor het imago van ons dorp en dat mag best een paar centen kosten. Je vraagt je als inwoner soms af wat de gemeenteraad dan doet. Is er niemand die op het kostenplaatje van een dergelijke dure hobby van enkele leden van het College aanslaat? Of dachten de gemeenteraadsleden even naïef als ik dat het hele gebeuren betaald zou worden door de sponsoren?
We mogen blij zijn dat de pogingen van Ede om een etappe van de Tour de France Femmes 2025 en het WK wielrennen 2027 binnen te halen jammerlijk zijn gestrand.
Bert van der Meiden woont in Ede Noord en werkte als organisatieadviseur bij de Rijksoverheid. Hij is verknocht aan de Edese natuur en is een hartstochtelijk wielerfan.
Marc van der Woude
Wederom een knap, scherp, helder geschreven stuk over de madness die in ons dorp lijkt te zegevieren!
Bedankt voor de reactie. Ik had liever gehad dat ik het artikel niet had hoeven schrijven.
Ik snap dat het hoog zit, maar volgende keer graag een journalistiek artikel waar minder mening inzit en meer feiten. Bijvoorbeeld over de genoemde economische voordelen. Die moeten berekend en vrijgegeven worden. Er moet een heldere afweging gemaakt kunnen worden. En dan nog kan het zijn dat besloten wordt dat het een x-bedrag mag kosten, maar dan is het in ieder geval transparant.
Op de Edese Vos wordt duidelijk onderscheid gemaakt tussen journalistieke artikelen en opiniebijdragen. Aan opiniebijdragen worden andere criteria gesteld dan aan journalistieke bijdragen. Genoemde feiten (bijv. over de kosten) moeten uiteraard kloppen en worden gecheckt, maar voor de rest betreft het de mening van een auteur. Daarom heet het opinie en is het gelabeld als ‘Opinie & Debat’. Kun je het mee eens of oneens zijn, maar zo werkt het.
Neemt niet weg dat er ook best een keer onderzoek ingesteld kan worden naar de effectiviteit van de citymarketing van Ede.
Deze opiniebijdrage is geplaatst omdat de prioriteiten in de gemeentelijke financiën en de drang van bestuurders om ‘Ede op de kaart te zetten’ zaken zijn waar inwoners zich druk om maken. Dat blijkt ook uit de reacties op de subsidie van feestjes rond de jaarwisseling. Dus laat dat gesprek maar plaatsvinden.
Me dunkt dat dit stuk journalistiek genoeg merites heeft om van het college en de raad te vragen waarom dit soort bedragen betaald worden, voor evenementen waarvan de opbrengst nog zeer ter discussie staat.
Al decennia zijn er onderzoeken gedaan naar de effecten van aanzienlijk grotere en interessantere evenementen dan het klein gruis waar Ede zich mee bezig houdt, denk hierbij aan wereldkampioenschappen van een sport, olympische spelen en meer van dit soort en niveau.
Daar blijkt in het gros van de gevallen dat steden en gemeenten diep in de buidel moeten tasten, tot aan faillissement aan toe, voor evenementen waarvan de uiteindelijke opbrengst voor de totale economie zelden of nooit boven de nullijn komt, en zoals gezegd in voorkomende gevallen tot een bijnafaillissement heeft geleid. Het is niet erg aannemelijk dat voor de sporten die Ede aandoen de situatie erg veel anders zal zijn.
Ik denk dat de drang om dit soort kwasi-interessante media-events te laten organiseren inderdaad, zoals gesuggereerd wordt, voornamelijk te maken heeft met de politieke diertjes die in het fietsenschuurtje de omvang van hun geslachtsdeel vergelijken om te zien wie de grootste heeft. Kleine, goedkope patsertjes die hun eigen feestjes willen bouwen om indruk te maken op de lokale fine fleur, die zich dat ook welwillend laat welgevallen.
Voor wie zich afvraagt waarom zo veel mensen de bestuurlijke elite tot kotsens moe zijn ligt hier uw antwoord.
De gemeenteraad heeft naast de aankondiging van het evenement geen enkele informatie ontvangen over de proloog van de Ladies Tour van deze week. De kosten zijn bij de raad vooralsnog onbekend. Ik kan er in het raadsinformatiesysteem in ieder geval niets over terug vinden. Voor mij genoeg redenen om hierover als raadslid navraag te doen.
Ik heb dit jaar drieëntwintig jaar de twijfelachtige eer om als burger onder het regime van de Edese gemeenteraad te vallen.
Ik heb zelden een zo’n zwakke, onintelligente, gemeenteraad meegemaakt. Ik durf wel te stellen: slordig, nalatig en ongeïnteresseerd tot op het corrupte af.
Dat zo ongeveer alles en niets geheim wordt verklaard, en u niets kunt terugvinden in uw raadssysteem is veelzeggend.
Beetje een schoffering om het sterk opgeknapte centrum nu “armoe troef” te noemen. En het aanbod van de winkels wordt bepaald door de mensen die er wat gaan kopen. Wellicht is de auteur al heel lang niet meer in het centrum geweest? Zo ja dan mag hij zich als Edenaar wel schamen omdat hij dan ook geen bijdrage heeft geleverd aan het in stand houden of bewerkstelligen van dat centrum. U kunt mijn bijdrage ook onder mening/opinie scharen 😉
Schamen hoeft deze Edenaar zich niet. Deze Edenaar koopt al jaren bewust bij een aantal winkels in het centrum. Deze Edenaar kan bij die winkels goed slagen en stelt kwaliteit en service zeer op prijs. Bewust koopt deze Edenaar de spullen niet via het internet waar dezelfde goederen soms voor veel lagere prijzen te vinden zijn. Deze Edenaar vindt het namelijk belangrijk (vooral ook uit eigen belang) dat er een goed aanbod in het centrum is. Het maakt dan totaal niet uit dat deze Edenaar dan soms een paar tientjes meer moet betalen. Over smaak valt te twisten, maar deze Edenaar is bang dat het centrum geen publiekstrekker is of zal worden. Het organiseren van dure regionale en/of landelijke evenementen werkt dan contra productief. Uiteraard gun ik bestuurders en aanverwanten op zijn tijd voor al het harde werken dat zij doen voor de gemeenschap een verzetje (om in wielertermen te blijven), maar doe dit dan wat minder in de schijnwerpers en niet ten koste van de gemeenschap. Juist in deze tijd van complotdenken en de teloorgang van vigerende politieke verhoudingen denkt deze Edenaar dat overheden heel zorgvuldig na moeten denken over hun doen en laten. Grote bedragen steken in evenementen die aansluiten bij de persoonlijke belangstelling van bestuurders lijkt dan op zijn minst niet zo handig. Deze Edenaar staat overigens ook zeer sympathiek tegenover de gedachte dat voedsel en de wijze waarop dat geproduceerd wordt onder de aandacht wordt gebracht. De vraag is of een duur en pretentieus WFC wel de aangewezen weg is. Het hele idee gaat de bietenbrug op als het net zo gaat als bij de Floriade van Almere. Niemand heeft het over de prachtige tuinen en de tentoongestelde innovaties. Het gaat alleen maar om de grote tekorten en de vele miljoenen die het allemaal heeft gekost vanwege het te optimistisch inschatten van potentiële bezoekersaantallen. Ook dit gaat dan weer ten koste van het vertrouwen van mensen in de overheid. Juist in deze tijd dat allerlei maatschappelijke en politieke ontwikkelingen over elkaar heen buitelen is dat toch een punt van zorg.
Meneer de burgemeester en vriendje de Pater, het lijkt net een parodie van de heren van Kooten en de Bie, de burgermeester van Juinen en wethouder Hekking.