Van der Schans gaat stug door met pseudoparticipatie

Vanavond, woensdag 3 september, organiseert de gemeente opnieuw een zogeheten ‘stadsgesprek’ over de toekomst van Ede-Stad. Eerder onderzoek van de Edese Vos toonde aan dat het ‘participeren’ vooral neerkomt op het presenteren van beleid. Wethouder Jan Pieter van der Schans weigert een gesprek over de kritische conclusies van dat onderzoek.

Opvallend is dat de gemeente de avond dit keer een ‘presentatie en informatiemarkt’ noemt. Bezoekers krijgen uitleg over het Ontwikkelkader voor de westkant van Ede en kunnen bij posters hun reactie kwijt. Daarmee bevestigt de gemeente zelf dat de inspraak vooral eenrichtingsverkeer is, waarbij de regie strak in handen wordt gehouden.

Onderzoek toont aan: regie boven invloed

De Edese Vos besloot een Woo-onderzoek in te stellen, nadat Van der Schans een gesprek met omgevingsmanager Sterre van der Zee – verantwoordelijk voor de organisatie van de stadsgesprekken – had geblokkeerd. Op basis van 242 interne gemeentelijke documenten kwamen we tot de volgende bevindingen:

• De kaders van het project stonden vooraf al vast.
• Kritische inbreng werd geregistreerd, maar zelden verwerkt.
• De wethouder werd strategisch ingezet om kritiek op hoogbouw te neutraliseren.
• De terugkoppeling naar de burgers ontbrak vrijwel volledig.

Onze analyse staat niet op zichzelf. Ook in de gemeenteraad klinkt brede kritiek op de bestuurs- en participatiecultuur, zoals bleek tijdens de Algemene Beschouwingen over de Perspectiefnota 2026-2029.

Een half jaar lang volgden we de participatiepraktijk, wat resulteerde in 21 publicaties. Onze eindconclusie: de participatie in Ede werkt niet zoals het hoort.

Nieuwe ronde, geen rekenschap

Op 24 augustus vroegen we wethouder Van der Schans om een ‘on-the-record’ gesprek over onze bevindingen. Er kwam geen reactie. Pas na een herinnering gisteren ontvingen we het korte antwoord van zijn woordvoerder: “Jan Pieter maakt geen gebruik van je aanbod.”

De gemeente gaat liever stug door op de ingeslagen weg. De fundamentele kritiek wordt genegeerd en je kunt je afvragen wat de waarde is van een participatietraject dat vooral lijkt te draaien om zenden en het managen van beeldvorming.

Waarom wij niet meer meedoen

Zolang de wethouder geen verantwoording wenst af te leggen over de bevindingen uit het onderzoek, zien wij geen reden om deze ‘stadsgesprekken’ nog te behandelen als serieuze participatie. Om die reden verslaan wij de bijeenkomst dit keer niet actief.

We nodigen inwoners die wel aanwezig zijn uit om hun ervaringen met ons te delen. Dat kan onder dit artikel. De Edese Vos blijft signalen verzamelen en het gemeentelijk beleid kritisch volgen, maar werkt niet mee aan een proces dat vooral gericht is op door de gemeente gewenste beeldvorming.