Edese Vos
Twee weken na het opheffen van het Bennekoms Nieuwsblad blijkt wat de concrete gevolgen zijn voor de nieuwsvoorziening in het dorp: de helft van het lokale nieuws is verdwenen. Dat blijkt uit een analyse van de Edese Vos.
Toen BDUmedia aankondigde te stoppen met de uitgave, stelde de uitgever het publiek gerust: “Lezers kunnen blijven rekenen op lokale verhalen, achtergrondartikelen en het laatste nieuws. De redactie blijft oog houden voor de historische en culturele ontwikkelingen binnen het dorp. Ook in de hernieuwde vorm blijft het vertrouwde nieuws uit Bennekom terugkomen in Ede Stad.”
Het ligt voor de hand dat bij het verdwijnen van een titel het dorpsnieuws minder wordt. Inwoners van Bennekom uitten daar op sociale media al hun zorg over. In de Facebookgroep Bennekom stelde BDU-redacteur Diana Kervel: “Het vertrouwde nieuws uit Bennekom blijft gewoon.” De Edese Vos reageerde met de vraag: “Jullie stellen dat je Bennekom goed blijft bedienen, maar geven niet aan hoe je dat gaat doen, nu het Bennekoms Nieuwsblad verdwijnt. Licht dat eens toe.” Op die vraag kwam geen reactie.
Meten is weten: -50% dorpsnieuws
Inmiddels zijn we twee edities verder en is het beeld helder: de ruimte voor Bennekom is in Ede Stad met helft ingekrompen. De Edese Vos vergeleek de hoeveelheid nieuws uit Bennekom in de laatste editie van het Bennekoms Nieuwsblad met de twee meest recente edities van Ede Stad.
- Bennekoms Nieuwsblad (26 maart 2025): 4,33 pagina’s Bennekoms nieuws.
- Ede Stad (2 april 2025): 1,60 pagina’s Bennekoms nieuws.
- Ede Stad (9 april 2025): 2,75 pagina’s Bennekoms nieuws.
Conclusie: Gebaseerd op het gemiddelde van beide laatste edities is nog 50% van de oorspronkelijke berichtgeving over. Dat betekent dat BDUmedia het dorp Bennekom minder bedient dan voorheen. De belofte van “het vertrouwde nieuws uit Bennekom” komt dus niet helemaal overeen met de cijfers.
De linker afbeelding betreft de berichten uit de Ede Stad van 2 april over Bennekom, de rechter afbeelding de berichten over Bennekom uit de editie van 9 april.
Onderzoeksmethode
Alle redactionele berichten over Bennekom in beide edities zijn digitaal uit de krant geknipt en op een standaard opgemaakte pagina van het huis-aan-huisblad geplaatst. Op basis daarvan is het exacte percentage van een pagina berekend. Advertorials en advertenties zijn buiten beschouwing gelaten. Iedereen kan deze analyse eenvoudig zelf controleren.
Rectificatie – Lezeres Marianne heeft dat ook gedaan en wees ons erop dat we enkele berichten uit de editie van 9 april hadden gemist. We weten inmiddels hoe dat is gebeurd, en we hadden hier een extra check op moeten doen. Daarmee is het verminderde aandeel Bennekoms nieuws niet zoals eerder gemeld 64%, maar 50%. Met excuses van onze redactie.
De analyse sluit aan bij eerder onderzoek van de Edese Vos naar de afname van Edes nieuws in de regionale krant de Gelderlander, waarbij op twee meetmomenten en op basis van een jaarlange steekproef werd vastgesteld dat het aantal berichten over Ede structureel daalt.
Het beeld is consistent: of het nu gaat om de huis-aan-huisbladen of de regionale dagbladen, de journalistieke aandacht voor Ede en haar dorpen neemt af.
Dat Bennekoms nieuws na de opheffing van het Bennekoms Nieuwsblad in Ede Stad minder aandacht en ruimte zal krijgen, ligt helaas voor de hand. Maar de vergelijking van de Edese Vos bewijst nog niets: nieuws van twee verschillende data, slechts één meting…
Dat ligt ook voor de hand, maar BDUmedia hield desalniettemin de schone schijn op. Dat vraagt om een factcheck.
Idealiter zou je zo’n meting over een langere periode doen, zoals we bij de Gelderlander hebben gedaan. In dit geval, gezien de commotie over het verdwijnen van de titel en de (helaas gebruikelijke) non-communicatie vanuit BDUmedia op redelijke vragen om opheldering, is ervoor gekozen om meteen te meten op basis van de drie meest recente edities. Dus de laatste editie van het Bennekoms Nieuwsblad en twee edities van Ede Stad. Omdat de uitkomst van beide weken Ede Stad vrijwel gelijk was, is deze week als meetpunt genomen. Maar beide weken zijn gemeten, dit is in het artikel nu iets duidelijker verantwoord.
Maar goed dat de Edese Vos er is om dit aan te kaarten en ons wel van lokaal nieuws blijft voorzien!
Het is maar de vraag in hoeverre de Edese Vos dat kan. De Vos richt zich op de verdiepende en controlerende (onderzoeks)journalistiek, het zo goed mogelijk informeren van inwoners over ontwikkelingen en besluitvorming, Ede-breed. En daar moet dan ook nog een sluitende ‘businesscase’ voor zijn, zodat we dit duurzaam kunnen doen. Als inwoners niet bereid zijn daar financieel aan bij te dragen, kunnen wij ook wel inpakken.
Vanuit economisch oogpunt is de keuze van BDUmedia dus heel begrijpelijk. Het is goedkoper om één titel voor de hele gemeente te maken, dan kun je bezuinigen op drukkosten, logistiek en redactionele capaciteit. Maar BDUmedia brengt het eerlijke verhaal niet. Het eerlijke verhaal is:
“Wij zijn primair een advertentiekrant voor de lokale middenstand, dat is ons verdienmodel. Lokale nieuwsvoorziening is bijzaak. Dat we stoppen met het Bennekoms Nieuwsblad is een bezuiniging, want onze eigenaar/aandeelhouder wil er ook aan verdienen.” Maar dat wordt verbloemd en de inwoners van het dorp wordt voorgehouden dat “het vertrouwde nieuws blijft” en dat ze met Ede Stad zelfs beter af zijn. Dat is gewoon niet waar.
Hetzelfde geldt voor het zogenaamde ‘Premium’-aanbod: het is gebakken lucht, het zijn veelal oppervlakkige stukjes van nog geen drie alineas die elke stagiair kan typen. Niet de verdiepende en informerende journalistiek die inwoners nodig hebben om goed deel te kunnen nemen aan onze lokale democratie. Door dat ‘Premium’ te noemen, hol je het vertrouwen in de journalistiek uit.
De Edese Vos zou idealiter op dorps- en wijkniveau willen opereren, zodat we zo dicht mogelijk aansluiten bij de behoeften van inwoners, maar het is maar de vraag of dat kan. Eerst zullen we het Ede-breed op orde moeten hebben. Intussen gaat een van onze redacteuren het komend jaar in een kleine gemeenschap wel testen of het mogelijk is ook daar iets te ontwikkelen, maar het is een experiment met onzekere uitkomst.
Als jullie gaan vergelijken moet je natuurlijk wel alle Bennekomse artikelen meenemen, en niet slechts een deel. Zonder de krant van pagina tot pagina onder de loep te leggen valt op dat in jullie overzicht van 9 april minstens drie redactionele artikelen over Bennekom ontbreken. Pagina 5: over hulpgoederen naar Oekraïne. Pagina 17: over een Live Stage Marnix concert in Boerderij Hoekelum. Pagina 19: Wilhelminaschool bakt pannenkoeken voor de Timanshof. Flinke artikelen, met foto, die bij elkaar ruim meer dan een volledige pagina aan jullie collage toevoegen.
Factchecking de factcheck.
Dat is niet best. Goed dat je de factcheckers factcheckt en ons zo scherp houdt. We gaan opnieuw door beide edities heen en koppelen de bevindingen terug.
PS: Update en rectificatie zijn inmiddels in het artikel verwerkt.
Fijn dat jullie dit aan het licht brengen. Ik had gisteren mijn oma gesproken die ook vertelde dat ze getreurd was door deze verandering. Jammer dat BDUmedia geen commentaar heeft gegeven op jullie vraag. Hebben jullie na afloop van het onderzoek nog contact proberen te zoeken?
Nee. Onze ervaring is dat BDUmedia vrijwel nooit op mailtjes reageert. Je kunt het net zo goed aan een muur vragen.