Marc van der Woude
De Edese Vos heeft vanmiddag rond 16:00 uur een observatie uitgevoerd bij de rotonde Parklaan-Zandlaan, waar het zogenaamde ‘hoogwaardige’ fietspad naar Wageningen, het Pico Bello Pad, langsloopt.
Tijdens een half uur monitoren viel direct op hoe onoverzichtelijk de situatie is. Het tweerichtingenfietspad en de struiken belemmeren het zicht aanzienlijk. Automobilisten moeten bij deze ‘turborotonde’ meteen kiezen tussen de binnen- of buitenbaan, afhankelijk van hun afslag. Hoewel turborotondes in theorie veiliger zijn, blijkt de praktijk hier verwarrend.
De verkeersdrukte is groot, mede door de nabijheid van de A12. De Parklaan is inmiddels een van de drukste verkeersaders van Ede geworden. Automobilisten moeten scherp opletten; zonder bijna 360 graden zicht of een flexibele nek is het lastig om al het verkeer goed in de gaten te houden. Fietsers, vaak op e-bikes, nemen hun voorrang met snelheid. Door de bocht in het fietspad is het zicht extra beperkt, vooral op een grijze, regenachtige dag als vandaag.
Kort nadat onze observatie eindigde, vond opnieuw een aanrijding plaats. Een fietser werd aangereden door een auto en moest in een ambulance worden behandeld.
De observatie van amper 30 minuten toont aan hoe kwetsbaar deze plek is. Het lijkt een wonder dat er niet meer ongelukken gebeuren. We zagen zelf meerdere bijna-botsingen. Deze momentopname is van 1 minuut:
Kritiek op het Pico Bello Pad
Iets verderop, in Bennekom, blijkt de herinrichting van de Edeseweg tot fietsstraat met de auto ‘te gast’ voor problemen te zorgen. Fietsers en auto’s kruisen elkaar op gevaarlijke plekken, vooral bij de JC Koffie & Thee Winkel. Sommige fietsers komen met hoge snelheid en het gedeelde gebruik van de weg zorgt voor verwarring. De projectleider van de gemeente benadrukt dat gedragsverandering tijd kost en dat het project nog niet voltooid is.
Ook aan de Wageningse kant van de snelfietsroute is er kritiek. Inwoners vrezen dat het delen van smalle wegen door auto’s en fietsers juist voor meer onveiligheid en frustratie zorgt. Sommigen vergelijken het rijden door de stad met een escape room, terwijl anderen pleiten voor alternatieve oplossingen zoals een tramverbinding tussen Ede en Wageningen. De zorgen uit beide gemeenten laten zien dat de snelfietsroute nog verre van ‘Pico Bello’ is.
Confrontatie met de wethouder
De reactie van wethouder De Pater, gepubliceerd in ons vorige artikel, heeft veel Edenaren boos gemaakt. “Wat een ongevoelige reactie,” zegt raadslid Stephan Nijenhuis (D66). “Gisteren raakte nog een peuter zwaargewond en vandaag beweert de wethouder dat mensen gewoon moeten wennen.”
Raadsleden bereiden zich voor op een confrontatie met de wethouder. Een motie is in de maak om de gemeente direct te laten ingrijpen. “De situatie is onacceptabel,” stelt Nijenhuis. Hij pleit voor het sluiten van de snelle rechtsaf van de Zandlaan naar Bennekom en stopborden voor de afslag naar de Zandlaan. “En als dat niet werkt, zou je de Zandlaan misschien helemaal moeten afsluiten.”
Gisteravond nodigde De Pater de verkeerswoordvoerders van alle fracties uit voor een (besloten) overleg morgenavond in de B&W-kamer. De fractie van Mens en Milieu Ede liet de Edese Vos weten principieel bezwaar tegen deze werkvorm te hebben. Ze vindt dat gesprekken tussen de raad en wethouder, vooral over kwesties die alle inwoners aangaan, zoals de gevaarlijke rotonde bij de Zandlaan, openbaar zouden moeten zijn. Bij gevoelige zaken worden in Ede wel vaker achterkamertjes ingezet, hoewel dit in strijd is met de openbaarheid van bestuur.
Ondertussen wordt er op social media nagedacht over burgerprotesten, zoals het bezetten van de rotonde. Wordt vervolgd!
‘Fietsprofessor’ Marco te Brömmelstroet uit de Enka-wijk houdt al enige tijd alle aanrijdingen in Ede nauwkeurig bij op een kaart.
Edese Vos
Marco te Brömmelstroet
Peter de Pater die zegt dat “men even moet wennen” is helaas ook in lijn met hoe zijn partij stemde over de motie ‘alle kinderen vanaf 8 moeten zelfstandig naar school kunnen’. Zij hoorden bij de minderheid van partijen die tégen stemde.
De Zandlaan-rotonde wordt zo een goede lakmoesproef voor alle mooie ambities in het Ontwikkelkader en de Omgevingsvisie om voetgangers en fietsers op 1 te zetten…
Men zou moeten terugkeren van het risicovolle besluit om op kruisingen, en zeker op rotondes, tweerichtingsverkeer van fietsers toe te staan. Daarnaast zijn veel rotondes, zeker die bij de Zandlaan, maar ook die bij de Klaphekweg/Veenderweg, veel te groot om overzichtelijk te zijn. Je moet daar ver achter je kijken of er nog een fietser komt.
Met het idee van STOMP, zoals dat in de beleidsstukken van Ede staat (Stappen en Trappen eerst, Priveauto laatst) zou er vooral moeten worden gekeken op welke plekken het doorgaande autoverkeer kan worden geknipt. Kijk naar het kaartje in het vorige artikel. Het is overal levensgevaarlijk in Ede, niet alleen bij dit soort rotondes.
Maar wij gaan nu wachten tot 19 september (!!!) voordat er vragen gesteld gaan worden aan De Pater om in te grijpen. Ik hou mijn hart vast.
Ik vind de situatie in Bennekom nu ook vrij waardeloos. De fietsstraat loopt om het centrum heen. Fietsers op doorreis zie je er nooit, want iedereen die zn reistijd enigzins respecteert rijdt door het centrum. BIj de Molenhoek houdt het aparte fietspad nu ineens op want er moest een fietstraat komen. Als je vanuit Ede het centrum in wilt moeten de fietsers invoegen tussen de auto’s want je krijgt allebei tegelijk groen. Uitwijken/ruimte maken met de auto kan alleen als er geen tegenligger staat te wachten die het centrum uit wilt. Anders past het niet en moet je je dus tussen de fietsers mengen (of erop wachten). Nog maar te zwijgen over de Mount Everest drempel die er ligt.
Het centrum uit met de fiets wordt je vaak weer gehinderd door wachtende (vracht)auto’s waar je dan links naast moet gaan staan om vervolgens daar weer terug tussendoor naar rechts te moeten, naar het fietspad langs de Edeseweg. Of je moet achteraan sluiten. Ik kan me gewoon niet voorstellen in welk opzicht dit beter is dan de oude situatie met gescheiden fietspaden, anders dan dat het ontmoediging van de auto is.
Ik ken de manager van de Lidl in Bennekom. Die vreest er met deze situatie voor dat er een keer iets (goed) mis zal gaan tussen de vrachtwagens die daar moeten lossen en al het verkeer wat nu allemaal dat kleine stukje asfalt moet delen.
Ik fiets dagelijks over deze rotonde om van en naar mijn werk te komen. Al minimaal 4x ben ik vol in de remmen gegaan om te voorkomen dat ik op de motorkap van een auto belandde, en dan kijk ik nog écht goed uit en ga ik niet met volle e-bike vaart over de rotonde.
Het feit dat er meer borden geplaatst worden om de automobilisten te instrueren werkt volgens mij averechts, hierdoor wordt de situatie nog onoverzichtelijker en gaat de aandacht meer naar de borden dan naar de fietsers.
Een oplossing voor deze rotonde heb ik ook niet, wel weet ik dat ik komende winter in een opvallende jas ga fietsen om zelf goed zichtbaar te zijn.
Feit is wel dat er met het nieuwe schooljaar altijd een piek is in ongelukken, dus zo raar is de reactie ook niet.
Verder snap ik de videobeelden niet zo goed. Volgens mij is daar sprake van een overzichtelijke situatie. Een grotere bottleneck lijkt me de oversteek vanaf Horalaan. Er is daar weinig opstelruimte, de fietser kruist 4 rijbanen en er is geen voorrang voor de fietser. Bovendien is het 2-richtingen wat ongebruikelijk is. Met deze intensiteiten zou een fietstunnel trouwens wel passend zijn.
Ik zie op het filmpje eigenlijk vooral een hoop auto’s die voor Jan met de korte achternaam staan te wachten op fietsers die hun hand niet uitsteken..
Er staan haaientanden en fietsers hebben voorrang. Ze hoeven hun hand dus niet uit te steken. De automobilisten binnen de observatietijd keken over het algemeen goed om zich heen, maar hadden moeite de bochten van het fietspad te overzien. De fietsers namen hun voorrang en keken nauwelijks om zich heen. Ook fiets-op-fiets aanrijdingen hadden hier makkelijk kunnen gebeuren.
Het is verschrikkelijk.
Wat ik wel mis is de fietsoversteek hier beneden vanuit de Enka. Eerst moet je 2 autowegen over met een groepje mensen en kinderen die ook naar school moeten. Dit is al bijna onmogelijk door de drukte met auto’s, waarna je ook nog moet stoppen voor het fietsverkeer van links en rechts! Maar waar is hier ruimte om de fietsers (die met een noodgang fietsen tegenwoordig) voor te laten als je ook niet geschept wilt worden door de auto’s die achter je langs rijden? Graag ook hier aandacht voor!
Volgens mij leert iedereen (die rijles heeft gehad) dat je je in het verkeer vooral voorspelbaar moet gedragen. Maar hetzelfde geldt voor verkeerssituaties: die moeten voorspelbaar zijn. Deze rotonde en die verderop bij Bennekom zijn dat niet.
Dan kan je wel principieel zeggen dat mensen moeten wennen en zich maar aan moeten passen. Maar is voorkomen van onnodige(!) slachtoffes niet belangrijker? Je had het ook vóór kunnen zijn door een voorspelbare, gebruikelijke rotonde te maken.
Het enige dat nu zou helpen om op de ongebruikelijke situatie te attenderen, is een knipper en waarschuwingsbord als je de dubbele fietspaden gaat oversteken als automobilist.
Ook voor automobilisten is de rotonde onoverzichtelijk. Vanuit elke richting zit hij weer anders in elkaar. Ik zie bij mijn mede automobilisten de verwarring over welke rijbaan ze moeten nemen, op de rotonde alsnog switchen (want dat kan) en bijna-ongelukken.
Wat is er mis met een fietspad aan twee kanten zoals het was?
Ik zag jaren geleden ooit een eerder plan: daarbij kwam er een fietstunnel met driesprong onder de rotonde! Ook onzalig, maar wellicht veiliger dan zoals het nu is.
Het kruispunt Dorpsstraat/Molenstraat is nu ook ongelukkig. Fietsers moeten zich bij groen “mengen” met autoverkeer op een smal stuk waarbij ook gevaar is voor vallen door rare “kuilen”. Maar ik zag dat die kruising dichtgaat voor onderhoud, dus dat wordt wellicht aangepakt. Het ziet er nu ook “on-af” uit.
Mijns inziens zijn er bij deze rotonde een paar zaken niet goed:
– de TURBO-rotonde is niet goed aangelegd, waardoor er constant verwarring bij de automobilist bestaat. Ook het van links weer invoegen (richting centrum) is niet logisch. Waar de Parklaan als 2 enkele rijbanen is aangelegd, had er m.i. geen TURBO-rotonde aangelegd hoeven te worden.
– Door de grote straal van de rotonde moet de bestuurder van afslaand autoverkeer een wel hele elastische nek hebben om bromfiets- en fietsverkeer te zien aankomen. Zij op hun beurt zoeken geen oogcontact met de bestuurder maar nemen met grote snelheid hun voorrang.
– de snelle fietsroute aan één zijde in 2 richtingen maken maakt het geheel, samen met het vorige punt, zeer onoverzichtelijk.
Dat het draaien van de nek niet goed lukt is wel een relevant punt. Ik fiets hier dagelijks langs. Het viel mij op dat oude automobilisten die draai niet helemaal lijken te kunnen maken. En we hebben een vergrijzende samenleving, dus dat is wel een goed punt ja. Maar dit is anekdotisch bewijs, dus vraagt om aanvullend onderzoek.
Nog even de procedure van de ontwikkeling van het Pico Bellopad. Met 16 miljoen euro van de provincie Gelderland moest er een snelle fietsverbinding komen tussen het station Ede-Wageningen en Wageningen stad. Plannen werden gemaakt, groot opgezette inspraakrondes, diverse wijzigingen en uiteindelijk aangenomen door de gemeenteraad. Met dat plan moest het college aan de slag.
Natuurlijk komen er nu tijdens en na de uitvoering problemen en probleempjes te voorschijn en dan is de rotonde bij de Zandlaan nog maar een peanut vergeleken bij de puinhoop die het straks in Bennekom zal worden.
Destijds is vanuit de werkgroep die meedacht met de gemeente al gewaarschuwd dat de weg tussen Ede en Bennekom per definitie veel te smal is voor de plannen die er lagen. Werkgroep kwam met alternatieven en die zijn terzijde geschoven. En dat was niet voor de eerste keer.
Ook in Bennekom is het gevaarlijk geworden. Auto’s en fietsers zitten elkaar in de Dorpsstraat in de weg wat gevaarlijke situaties oplevert. Net zo gevaarlijk is het geworden bij het stoplicht met de Molenstraat. Voorheen was er voor de fietsers een eigen fietspad, nu hebben ze bedacht dat de fietsers en de auto’s voor het stoplicht een en dezelfde route hebben, gevolg fietsers voor of tussen de auto’s, geeft oponthoud en gevaarlijke situaties. Nu zijn er al extra gele strepen gezet maar dat maakt de verkeersbewegingen er niet minder gevaarlijk op, ook al omdat fietsen linksaf moeten voor de auto’s langs. Niks Pico Bello.
Die rotonde is levensgevaarlijk. Ik heb hem veel genomen in de spits, met fiets en met auto. Er is heel veel verkeer en voor de automobilist zit de fietser uit het noorden in de dode hoek. De hoek die je moet scannen is dus erg groot. En wat ik niet teruglees maar wel reeel gevaar is: de Baron van Wassenaerlaan. Je kunt die straat bijna niet in kijken en Ik heb dus al bijna een kind op de motorkap gehad die uit die weg via de kortste route de rotonde op schoot. Ja, die rijdt tegen de richting in. Maar ik kan dat het kind niet verwijten. Je moet dus 3 richingen in de gaten houden. We hebben het hier over 1,5 geregistreerd ongeval per maand, sinds de opening! Zulke cijfers kun je niet zoals in Edestad afschuiven op incompetentie van automobilisten.
Daarbij is de westelijke buis van de Alberstunnel ook levensgevaarlijk. Zeker in de ochtendspits. Officieel eenrichtingsverkeer maar bomvol spookrijders en dan ook nog voetgangers in die smalle steeg tussen 2 betonwanden. Doordat beide zijden afdalen zijn de snelheden hoog en het snelheidsverschil makkelijk 50-60km/h. Heb meermalen meegemaakt dat een fietser of fatbike (met de bekende hoge snelheid) frontaal op me in kwam rijden. En dan maakte de gemeente 2 weken geleden een omleiding die tunnel in zonder het verbodsbord weg te halen, zonder waarschuwing aan de andere zijde, zonder middenstreep. Gaat u maar rechtdoor deze weg in die u niet in mag.
Die reactie van De Pater is natuurlijk tenenkrommend.
‘Ook aan de Wageningse kant van de snelfietsroute is er kritiek’. Er is nergens een snelfietsroute in Ede of Wageningen en die gaat er ook echt niet komen. Zelfs het woord ‘route’ zou ik hier niet eens op willen plakken.
Op het beeldmateriaal is ook duidelijk een ander probleem te zien van dit Pico Zwemmopad. Zodra het regent ben je er direct zeiknat omdat al het water op het asfalt blijft liggen. Je rijdt continu door één grote lange plas water heen. Schoenen zijn niet droog te houden.
Ook in Bennekom is het gevaarlijk geworden. Auto’s en fietsers zitten elkaar in de Dorpsstraat in de weg, wat gevaarlijke situaties oplevert. Net zo gevaarlijk is het geworden bij het stoplicht met de Molenstraat. Voorheen was er voor de fietsers een eigen fietspad, nu hebben ze bedacht dat de fietsers en de auto’s voor het stoplicht een en de zelfde route hebben. Gevolg fietsers voor of tussen de auto’s, geeft oponthoud en gevaarlijke situaties. Nu zijn er al extra gele strepen gezet, maar dat maakt de verkeersbewegingen er niet minder gevaarlijk op, ook al omdat fietsen linksaf moeten voor de auto’s langs. Niks Pico Bello.