Edese Vos

Ginkelse Heide op de schop: antwoord op 7 vragen

ginkelse heide schapen albert willemsen
Schapen op de Ginkelse Heide. Foto: Albert Willemsen / Wandelen in Ede.

De Ginkelse Heide, de meest populaire recreatieplek van Ede, gaat op de schop. Veel inwoners zijn het daar niet mee eens. De Edese Vos legde de 7 meest prangende vragen voor aan de gemeente.

Toen we meldden welke 7 veranderingen er plaats gaan vinden op de Ginkelse Heide, is daar door Edenaren massaal op gereageerd, zowel onder het artikel als op Facebook. We inventariseerden de vragen die leven en legden deze voor aan de woordvoerder van wethouder Jan Pieter van der Schans.

  1. Wanneer is inspraak mogelijk?
  2. Welke grondeigenaren zijn betrokken?
  3. Is er wel met ‘stakeholders’ en inwoners overlegd?
  4. Welke gebieden gaan dicht, welke paden verdwijnen?
  5. Welk probleem lost dit eigenlijk op?
  6. Wil de gemeente meer toeristen naar Ede trekken?
  7. Welke verkeersmaatregelen komen er?

1. Wanneer is inspraak mogelijk?

De bestemmingsplanprocedure: vanaf wanneer kunnen inwoners zienswijzen indienen en waar? Is er een concrete datum of website die we kunnen communiceren?

“De inzageperiode loopt nog tot 5 april. De stukken zijn te vinden via www.ede.nl/bekendmakingen. Tijdens de inzageperiode kunnen inwoners een schriftelijke zienswijze over het plan sturen aan de gemeenteraad, Postbus 9022, 6710 HK Ede. Het indienen van een elektronische zienswijze, bijvoorbeeld per e-mail, is niet mogelijk. Voor meer informatie, of om een zienswijze mondeling door te geven kunnen mensen ook bellen met Rob Doorakkers, juridisch adviseur bij de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling, (0318) 68 02 62.”

2. Welke grondeigenaren zijn betrokken?

In De Gelderlander stond dat Ede het parkeerterrein bij Juffrouw Tok voor 1 euro wil kopen, maar de huidige eigenaar knapt het vervolgens voor 60.000 euro op. Wie is deze eigenaar en hoe zit de constructie in elkaar?

De gemeente wordt alleen de eigenaar van het huidige parkeerterrein. De intentieovereenkomst is afgelopen week getekend. De overgebleven grond blijft in eigendom van de restauranteigenaar. We zijn met deze eigenaar (de onderneming waar Tok deel van uitmaakt) in gesprek geweest over het opknappen van zijn parkeerplaats. Met oog op het toekomstig beheer is het praktisch om het eigendom in één hand te hebben. We verwachten dat de plannen een positief effect hebben voor de ondernemer ter plekke. Daarom zijn we overeengekomen dat de huidige eigenaar een deel van de kosten voor de aanleg van het ontwerp voor zijn rekening neemt. Dit gaat om de kwaliteitsimpuls op zijn grondgebied en een deel van de saneringskosten van de parkeerplaats.

Van wie is de akker waar de nieuwe parkeerplaats komt? Is dat de gemeente zelf of een andere eigenaar?

De akker is van de gemeente.

akker ginkel wordt parkeerplaats foto gerard veerling
De akker bij Juffrouw Tok waar deels een nieuwe parkeerplaats komt. Foto: Gerard Veerling.

Gaat de bijzondere eik die nu op de akker staat (zie foto) wijken voor de parkeerplaats of blijft deze behouden?

Deze bijzondere eik blijft bestaan, evenals de akker er omheen. Alleen het meest westelijke deel van deze akker wordt parkeerplaats.

parkeerplaats ginkel
De nieuwe parkeerplaats komt in het grijs gemarkeerde gebied. Het vierkantje rechts van dit gebied is de monumentale eik. Beeld: Gemeente Ede.

3. Is er wel met ‘stakeholders’ en inwoners overlegd?

De reacties van Edenaren op de plannen zijn overwegend negatief. Dat baseren we op de response op het artikel op onze website en Facebook. De teneur: ‘Blijf van onze heide af, waarom moet het toeristischer?’ Mensen vrezen een vergelijkbaar effect als bij de Zanding in Otterlo, dat het aanzienlijk drukker wordt. Wat gaat de gemeente met deze feedback van inwoners doen?

We hebben dit plan gemaakt omdat we zien dat het drukker wordt in de natuur. Dat komt vooral door de toename van het aantal inwoners van Ede en omgeving en zal de komende jaren nog toenemen. Het plan is erop gericht om die recreatieve druk in goede banen te leiden. Het sluit aan bij het plan dat de provincie Gelderland eerder heeft gemaakt over recreatiezonering. Kort gezegd houdt dit in dat bezoekers naar enkele plaatsen in de natuur – zoals De Ginkel – worden geleid, zodat de natuur op andere plekken kan worden ontzien.

Het plan is in de voorbije maanden besproken met alle stakeholders in het gebied. Nu kan iedereen die dat wil een zienswijze indienen. Als de zienswijzen tot aanpassing van het plan leiden verwerken we dat in het definitieve bestemmingsplan, dat aan de gemeenteraad wordt voorgelegd.

Heeft de gemeente zelf ook onderzocht hoe deze plannen landen bij Edenaren, of is er alleen gesproken met de directe ‘stakeholders’?

Er heeft een uitgebreid participatie- en afstemmingstraject plaatsgevonden met diverse stakeholders. Het betreft in ieder geval de eigenaar van de restaurants, uitbaters van restaurant Juffrouw Tok en van restaurant Bloem, de pachter van camping Zuid-Ginkel, de schaapsherder, Stichting Edese Schaapskudde, Natuurmonumenten, Defensie, Rijksvastgoed, Bosraad Ede, Provincie Gelderland, Waterschap Vallei & Veluwe, Buurt Ede-Veldhuizen, Stichting Erfgoed Ede, Ede Marketing, Visit Veluwe, SRVV, Koplopersgroep Ede (inclusie), Stichting Natuurcentrum Veluwe, Routebureau, Veluwe op 1, Vereniging Oud Ede, Platform Militaire Historie Ede, Comité Vluchtoord Ede, bewoners van de Ginkel en de pachters van de landbouwenclave.

In 2020 zijn verder flitspeilingen onder de bevolking gedaan en op de Ginkel is in 2021 een enquête gehouden onder bezoekers. Daarnaast is er een website over de voortgang van de Ginkel, voor iedereen toegankelijk, en kan men zich inschrijven voor nieuwsbrieven die ongeveer 3x per jaar worden verstuurd.

4. Welke gebieden gaan dicht, welke paden verdwijnen?

Worden er op basis van de zonering gebieden op de Ginkel afgesloten die nu nog open zijn? Zo ja, welke precies? En welke bestaande wandelpaden worden opgedoekt?

Aansluitend op het al bestaande rustgebied van Natuurmonumenten wordt ook aan de ‘Edese kant’ een rustgebied gecreëerd. In het zoneringsplan worden rustgebieden aangeduid als zone D (zie zoneringsplan en bijbehorende kaart).

Er worden geen wandelroutes opgedoekt. Waar de routes de rustgebieden in de zogenaamde zone D doorkruisen worden ze verlegd. Door de zoneringsmaatregelen zal wel het aantal beheerpaden, die in sommige gevallen ook voor wandelen worden gebruikt, in de gebieden Noord en Zuid Ginkel afnemen. De exacte locatie van de af te sluiten paden is nog niet bekend.

5. Welk probleem lost dit eigenlijk op?

Het lijkt een ‘nettoverhaal’ te zijn: er komen evenveel parkeerplaatsen als dat er nu zijn. Waarom doe je het dan? Welk probleem lost dit precies op?

Dit sluit aan bij bovenstaande uitleg: we willen bezoekers die met de auto komen zoveel mogelijk naar één plek in het gebied leiden, zodat de natuur elders wordt ontzien. We willen autoverkeer richting de natuur niet méér faciliteren dan we nu al doen. Daarom blijft het aantal parkeerplaatsen gelijk. Zo stimuleren we ook dat bezoekers fietsend en wandelend naar het gebied komen.

Je zegt: “We willen bezoekers die met de auto komen zo veel mogelijk naar één plek in het gebied leiden, zodat de natuur elders wordt ontzien.” Begrijp ik, maar of je nu je auto aan de ene kant van de N224 zet of aan de andere kant is toch triviaal? Daar zit nog geen 50 meter tussen. Hier zit een ‘kortsluiting’ bij inwoners. Kun je uitleggen waarom die nieuwe parkeerplaats het verschil gaat maken?

De parkeerplaats aan de noordkant wordt groter dan de huidige parkeerplaats aan de zuidzijde van de N224, omdat we ook elders in het gebied parkeerplaatsen opheffen. Er is aan de zuidzijde geen plaats om deze extra plekken te realiseren. Daarnaast willen we de parkeerplaatsen zoveel mogelijk op één plek concentreren. Het is logisch om dan aan te sluiten bij de al bestaande parkeervoorzieningen van de horeca aan de noordkant.

Daarnaast zijn er cultuurhistorische, natuurtechnische en veiligheidsargumenten om het parkeren aan de zuidzijde op te heffen. We willen daar de historische randwal die ooit is opgeofferd voor het parkeren terug brengen. Het parkeren aan de noordzijde zal voor meer rust voor de natuur zorgen. Veel bezoekers komen voor een korte ‘horeca’-stop, die past beter bij de noordzijde dan de zuidzijde. Verder zal het opheffen van de parkeerplaats zorgen voor minder ‘nachtelijk’ bezoek aan de schaapskooi.

Overigens gaat de ‘kortsluiting’ mogelijk uit van het idee dat er alleen aan de zuidzijde gewandeld kan worden, maar aan de noordzijde zijn ook zeer aantrekkelijke en gevarieerde routes die we nog gaan verbeteren, en er is ook een schaapskooi, dus wat wil je nog meer. 😊

Als de ‘pijn’ de huidige belasting op de natuur is, waaruit blijkt dat dan feitelijk? Welke onderzoeken liggen hieronder?

De recreatiezoneringsplannen vormen een uitwerking van het beheerplan van het Natura 2000 gebied. Die beheerplannen zijn uitgebreid onderbouwd. Meer informatie bij de provincie. Daarbij is als onderbouwing van het ontwerpbestemmingsplan een uitgebreide natuurtoets verricht.

6. Wil de gemeente meer toeristen naar Ede trekken?

De propositie van het college is van Ede de toegang naar de Veluwe maken en van Otterlo en de Ginkelse Heide de hotspots. Hier zit dus een motivatie onder om meer toeristen naar Ede te trekken. Waarom is dat nodig of gewenst? Hoe zou je dat aan een kritisch-betrokken burger uitleggen?

De conclusie dat hier ‘dus een motivatie onder’ zit om meer toeristen naar Ede te trekken delen we niet. We zien wel een autonome groei die samenhangt met de groei van Ede en omgeving die ook leidt tot extra druk op de natuur. Onze inspanningen zijn erop gericht om die groei in goede banen te leiden. Niets doen is geen optie. Daar is het plan voor recreatiezonering op gericht en daar vormt dit plan voor De Ginkel een uitwerking van.

Ik begrijp de nuance die je probeert aan te geven, maar Ede investeert ook in city marketing / Bezoek Ede, wat gericht is op het aantrekken van toerisme. Dan is het wel apart om dat dan ‘autonome groei’ te noemen. Het is toch gewenste/gestimuleerde groei? Of mis ik hier iets?

Zeker investeren we daarin. City marketing is wel een stuk breder dan het stimuleren van bezoek aan de natuur alleen. Recreatie en toerisme is ook belangrijk voor Ede. We richten ons daarbij op kwaliteit en niet op kwantiteit. De groei is voor een belangrijk deel autonoom. Onze inspanningen zijn er – zoals geschetst – op gericht om die groei in goede banen te leiden. De marketing levert daar ook weer een bijdrage aan door recreanten te verleiden om naar de ontvangstlocaties te komen. Daarmee ontzien we de natuur elders.

De Gemeente Ede heeft het domein Ginkelseheide.nl op 27 januari 2022 overgenomen. Waarom? Wat zijn de plannen hiermee?

Dit heb ik niet kunnen achterhalen. Ik ben binnen de gemeente nog niemand tegengekomen die me kan vertellen waarom we de domeinnaam in beheer hebben. Het is in ieder geval niet gelieerd aan het project dat we nu op de Ginkel uitvoeren.

7. Welke verkeersmaatregelen komen er?

Welke verkeersmaatregelen komen er om auto’s te remmen en te zorgen dat mensen van de parkeerplaats veilig kunnen oversteken naar de Schaapskooi? De N224 staat bekend als een gevaarlijke weg waar vaak hard wordt gereden.

De gemeente heeft samen met de provincie een plan gemaakt om de oversteek van de N224 te verbeteren. Dit plan wordt nu verder uitgewerkt. Het streven is om de oversteek in 2024 te verbeteren. Dat plan is nog niet gereed, dus we kunnen nog niets delen.

Wordt het straks betaald parkeren bij de Ginkel?

Daar hebben we geen plannen voor.

Waar is de buslus voor nodig? Is dat vooral voor de Airborne, of wil de gemeente de Ginkelse Heide meer gaan promoten met tours daar naar toe?

Dat is alleen voor de Airborne.

Heb je nog aanvullende vragen of wil je reageren op deze antwoorden van de gemeente? Plaats een reactie onder dit bericht. Wil je je eigen zienswijze indienen bij de gemeente? Doe dit dan op tijd, dit kan tot 5 april, zie het antwoord op de eerste vraag.

NASCHRIFT 13 januari 2024: De werkzaamheden zijn inmiddels gestart.

Avatar van Marc van der Woude

Marc van der Woude

Combineert onderzoeksjournalistiek en innovatie om de 'tegenmacht' van burgers te versterken. Verbindt bij de Edese Vos journalisten, bronnen en onderzoekers. Gaat tot het gaatje om transparantie te krijgen.

5 reacties

  • jammer, de gemeente dwingt de consument om geconcentreerd te recreëren. Allemaal samen op 1 plek, tegelijk wandelen over hetzelfde pad. Wie behoefte heeft aan rust en stilte, is in Ede niet meer welkom
    Net als in hondenlosloopgebied de Drieberg, waar het aantal paden fors gereduceerd is, zodat de ene helft de andere helft altijd tegen komt tijdens de korte wandeling die is overgebleven Jammer

  • Ik snap de concentratie aan 1 kant van de N224 niet. Nu parkeer je de auto afhankelijk van waar je wilt zijn. Straks MOETEN de zuidelijke bezoekers verplicht 2 keer de N224 oversteken. Dus krijg je vanzelf dat de N224 “gevaarlijker” wordt en moet je maatregelen nemen.
    Die maatregel zou bv beter zijn met een tunneltje of zo.

    Als men echt het fietsverkeer wilt promoten vanuit Ede (want daar komt toch de groei vandaan?) investeer dan in betere (meerdere) fietsroutes naar de Ginkel met goede (bewaakte) stalling. En voorkom het autoparkeren op kwetsbare plaatsen.

    De in/uitrit van de zuidelijke stalling is alleen maar gevaarlijk omdat iedereen erin en eruit moet via die ene zeer bochtige zandweg: aparte in/uitgang (of breder) en asfalteren en rondje rijden (zoals aan de noordkant) maakt het al stukken minder gevaarlijk.

  • Waarom niet het komen op de fiets promoten ipv parkeerplaatsen.
    En de verkleining van het losloopgebied bij de Drieberg, stimuleert ook niet tot meer bewegen, wat juist zo geactiveerd zou moeten worden. Het gebied wat nu met je hond los mag, slaat helemaal nergens op. Wat is het probleem met hoe het was? Nu loop je mekaar bijna in de weg!

Mis niets, meld je aan!

Blijf actief op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen in Ede. Meld je aan voor de mail van de Edese Vos.