Edese Vos
Van 7 tot en met 9 januari 2024 zaten 2.000 Edese huishoudens zonder warmte door een storing bij het Warmtebedrijf Ede. Maar er werd in die periode wel warmteverbruik geregistreerd en gefactureerd. Hoe zit dat? Hoe werkt het meetsysteem van het warmtebedrijf eigenlijk?
Uit gedetailleerde verbruiksgegevens van bewoners en meetgegevens van het Warmtebedrijf Ede, waarover de Edese Vos beschikt, blijkt dat er tijdens de uitval bij de getroffen huishoudens wel warmteverbruik is geregistreerd. Zelfs soms op een vergelijkbaar niveau met andere dagen in die periode.
Is er dan warmte in rekening gebracht zonder dat deze daadwerkelijk is geleverd, of ligt het iets genuanceerder? Volgens het warmtebedrijf was er sprake van “verminderde warmtelevering,” niet van volledige uitval. Er stroomde voldoende water door het warmtenet om nog een lagere temperatuur af te geven aan woningen. Zo kon de vloerverwarming op een basisniveau functioneren, maar kon er geen warm tapwater worden geleverd. Dit zou verklaren waarom er alsnog energieverbruik is gemeten.
Beperkte inzage in verbruiksdata
Hoewel deze uitleg een deel van de situatie verklaart, ervaren klanten een gebrek aan inzicht in hun warmteverbruik en de facturering hiervan. Het warmtebedrijf bewaart uurlijkse verbruiksgegevens slechts twee maanden en biedt geen real-time inzagemogelijkheid aan klanten. Terwijl moderne verwarmings- en elektriciteitssystemen vaak voorzien zijn van slimme meters die gebruikers via een app hun energieverbruik laten monitoren, ontbreekt deze mogelijkheid bij Warmtebedrijf Ede.
Het bedrijf stelt wel bezig te zijn met de ontwikkeling van een ‘energieverbruiksmanager’ waarmee klanten in de toekomst beter inzicht moeten krijgen in hun verbruik, maar deze belofte stamt al van een paar jaar geleden.
Heb je een aansluiting op het warmtenet en heb je vragen over je verbruik of facturering? Dan kun je in ieder geval tot twee maanden terug je uurlijkse verbruiksgegevens opvragen bij het warmtebedrijf.
Marc van der Woude
Elke 3e maand dus de verbruiksgegevens opvragen over de afgelopen periodes. Het wordt wel een hele administratie, maar dan heb je in elk geval overzicht….
Hoe bedoel je ‘je kunt je uurlijkse verbruiksgegevens opvragen?’ Ik heb al zo vaak specificaties opgevraagd, maar ze blijven voet bij stuk houden dat dit onmogelijk is. Sterker nog, ik heb al meerdere keren klachten ingediend als het Warmtebedrijf het zelfs weer niet is gelukt om de maandrapportage aan te leveren, en dan krijg je reacties als ‘De meterstanden worden 1x per maand uitgelezen, het kan daarom voorkomen dat dit een aantal keer niet lukt’.
Er zit een klein apparaatje bij de kast om real time het verbruik uit te lezen. Je moet dan via een knop een vrij ingewikkeld menu door.
Ik had bedacht om daar een camera op te richten en dan eenmaal per minuut uit het camerabeeld het verbruik te destilleren (optical character recognition via ai). Dus zelf een slimme meter te maken. Anderen hebben ook al zoiets gemaakt voor de (domme) watermeter.
Helaas gaat binnen enkele minuten het het schermpje op zwart. De enige optie om dat te voorkomen is om elke minuut die knop in te drukken. Dat kan in principe ook met een slim apparaatje (push button). Maar dat gaat mij toch wat ver om dat in te regelen, zeker ook omdat je best wat kracht moet zetten op die knop.
Als ze bij het warmtebedrijf al zouden zorgen dat dat schermpje actief blijft dan is er voor de korte termijn al iets mogelijk. Natuurlijk niet voor iedereen te gebruiken, maar wel al iets.
Voorgelegd aan het warmtebedrijf. Maar nog niets gehoord.
Naar aanleiding van de storing ben ik me vooral gaan afvragen hoe er gecontroleerd kan worden hoe warm het water is dat het Warmtebedrijf levert. Want hoe kouder (of minder warm) het water is, des te meer je ervan nodig hebt om je huis op een bepaalde temperatuur te krijgen. Dus als het Warmtebedrijf de temperatuur laten we zeggen met een paar graden verlaagt, dan merk je dat als gebruiker niet, maar ondertussen verbruik je wel meer. En waar dat dan door komt is voor een gebruiker ook niet te achterhalen. Zo kan het dus best dat er tijdens de storing toch nog best veel verbruikt is. ‘Warmte’ zou ik het alleen niet willen noemen. Het leveren van iets minder warm water is voor het Warmtebedrijf gunstig, want mensen verbruiken en betalen dus meer.
Ik mag hopen dat dit op één of andere manier gecontroleerd wordt door een onafhankelijke partij. Ik begrijp wel dat de temperatuur van de stadwarmte die iemand ontvangt ook afhankelijk is van andere factoren zoals de buitentemperatuur, en ik kan me best voorstellen dat het Warmtebedrijf in verschillende omstandigheden verschillende temperaturen hanteert, maar dit zou toch tenminste inzichtelijk en controleerbaar moeten zijn.
En als ik dan toch bezig ben… Ik begrijp best dat het voor een klein bedrijf als Warmtebedrijf Ede lastig is om dingen als een ‘energieverbruiksmanager’ te realiseren, maar het is anno 2025 toch niet nodig om pas na bijna een maand de verbruiksrapportage van de vorige maand beschikbaar te stellen? Die informatie is toch op dag 1 van de nieuwe maand gewoon digitaal beschikbaar? Het lijkt wel of iemand dat eerst met de hand uit moet gaan tikken, zo lang duurt het. Ik bedoel, tussen ‘real time’ en ’25 dagen later’ ligt nog een wereld aan opties ter verbetering.
Energie voor Elkaar, de moederonderneming van het Warmtbedrijf Ede, is geen klein bedrijf. Er is minimaal 250 miljoen euro in geïnvesteerd, zie https://edesevos.nl/de-biomassabaronnen-3-investeringsmanager-olivier-delpon-de-vaux/. Zo’n meter waarop je je eigen verbruik kunt zien is heel basaal. Het lijkt erop dat inwoners inzicht geven in hun verbruik geen prioriteit is voor het toch al weinig transparante bedrijf.
Oh wacht… De geleverde warmte wordt gemeten in Joules, niet in liters. Daar zit de factor temperatuur al in verwerkt.
Sinds 2018 ben ik verplicht aangesloten met mijn nieuwbouwwoning bij deze warmtemonopolist. Ik wil jullie de volgende tip meegeven die ik sinds 3 jaar gebruik. In het voorjaar zet ik bij de warmteset de 2 meest rechtse kranen dicht. Dit zijn de aanvoer en retour van het CV water. Warmtapwater voor badkamer en keuken is gewoon beschikbaar. Daarbij zet ik de kamerthermostaat onder de 15 graden. Na de zomer zet ik deze kranen weer open en de thermostaat op de gewenste kamertemperatuur. Ik heb vanaf begin jaarlijks mijn verbruik bijgehouden en zie om mijn eindafrekening 2 a 3 GJ minder verbruik sinds ik dit elk jaar doe. Thermostaatkranen op radiators kunnen “lekken” ook al staan ze dicht.
Ik ben bang dat een voorziening die meer inzicht in het verbruik geeft vooral de vaste kosten nog verder opdrijft. Mijn verbruik is al heel laag. Extra inzicht zou mij vrijwel niets opleveren. En ik denk dat dat voor veel mensen geldt.
Mocht er een voorziening komen dan hoop ik wel dat die vrijwillig zal zijn. Al zijn er natuurlijk altijd kosten verbonden aan de ontwikkeling daarvan, en die worden doorberekend aan iedereen. Gratis bestaat niet. Be careful what you wish for.
Ook in de nieuwe Wet collectieve warmte (Wvc) is de transparantie voor de consument ver te zoeken volgens mij.
Situatie nu. De ACM stelt jaarlijks de maximale bedragen van de vaste kosten voor de levering warmte vast en de maximale prijs voor een GJ (het verbruik) die een warmtebedrijf mag doorrekenen aan de consument. In de nieuwe wet zal een warmtebedrijf de bedrijfskosten en de prijs voor een GJ zelf gaan vaststellen en doorberekenen aan de klant.
De invoering van de nieuwe wet zal een overgangsperiode kennen van een paar jaar. Op 16-08-2024 heeft het Min. Van Economische Zaken en Klimaat de 10 meestgestelde vragen opgesteld met hun antwoord daarop. Het antwoord bij vraag 9 laat zien dat er een sterke lobby is geweest van de energiebedrijven bij het maken van deze wet. Ik heb de publicatie van het Min. van Economische zaken en Klimaat gevonden op klimaatweb.nl.
Vraag 9. Wat verandert er met betrekking tot de tarieven voor warmtelevering onder de Wcw?
Antw. De Wcw brengt veranderingen in de tarieven voor warmtelevering met zich mee. Er worden maximale tarieven geïntroduceerd, die stapsgewijs steeds meer gebaseerd zullen worden op de kosten die een warmtebedrijf redelijkerwijs mag maken voor de collectieve warmtevoorziening. Bovendien wordt van warmtebedrijven verwacht dat zij openheid geven over de kosten die zij maken bij het leveren van warmte. Dit bevordert transparantie en stimuleert efficiëntie in de warmtevoorziening. (Er wordt verwacht en niet verplicht openheid van het verbruik te geven dat zij aan u doorgeven en doorberekenen!)
Kamerstuk 14-06-2024. Memorie van toelichting bij het wetsvoorstel Wet Collectieve Warmte.
Blz. 157: De ACM stelt voor dat zij in dit wetsvoorstel de mogelijkheid krijgt om voor specifieke kosten van warmtebedrijven voor te schrijven hoe warmtebedrijven moeten inkopen. Het gaat hierbij met name om de inkoop van elektriciteit, gas en biomassa om warmte te produceren. Er is op dit moment een grote spreiding van deze kosten tussen warmtebedrijven. Die spreiding is het gevolg van verschillende inkoopstrategieën (bijvoorbeeld: langjarig versus alles op de spot-markt inkopen). De spreiding zelf brengt een risico op over- en onderrendement met zich mee. Het voorschrijven van een inkoopstrategie aan warmtebedrijven verkleint de kostenspreiding van verder vergelijkbare collectieve warmtesystemen. Dit zorgt ervoor dat het risico op over- en onderrendement door prijsontwikkelingen op de energiemarkten wordt voorkomen.
Dit voorstel is niet overgenomen. Dit vormt een te grote inbreuk op de bedrijfsvoering van de warmtebedrijven. Wel kunnen de inkoopkosten die worden opgenomen in de formule gebaseerd zijn op een bepaalde inkoopstrategie die de ACM het meest efficiënt vindt. De verwachting is dan dat bedrijven dat zullen volgen, maar het hoeft niet. (ACM heeft wederom geen invloed! Bedrijven zijn niets verplicht.)
Ter aanvulling: https://klimaatweb.nl/vragen/belangrijkste-10-vragen-wet-collectieve-warmte-wcw/
Klopt. Wetenschappers hebben de haard aangemaakt met de nieuwe warmtewet, en toch is de wet aangenomen. Het is stuitend dat de consument niet beter wordt beschermd. Van de regen in de drup.
Zie ook https://edesevos.nl/wetenschappers-branden-nieuwe-warmtewet-af/