Edese Vos
De Volkskrant heeft vrijdag een uitgebreid artikel gepubliceerd over de werkwijze van park De Hoge Veluwe, waarin journalist Jean-Pierre Geelen het natuurgebied beschrijft als een gesloten, eigenzinnig bolwerk binnen het Nederlandse natuurbestel. Een Gelders dwergstaatje met eigen wetten.
Geelen sprak voor zijn artikel met zeven wetenschappers en betrokkenen. Zij stellen dat het park structureel weigert mee te werken aan ecologische monitoring, zoals bij de meervleermuis en de monitoring van wolven. De parkleiding deelt nauwelijks data, laat onafhankelijke onderzoekers niet toe, en ondermijnt zo de werking van landelijke netwerken en afspraken. De kritiek is breed, maar wordt zelden openlijk geuit: de invloed van het park reikt ver en de angst voor repercussies is groot.
Centrale figuur in deze werkwijze is parkdirecteur Seger van Voorst tot Voorst. Hij weigert steevast medewerking aan onderzoeksprogramma’s van onder meer de Zoogdiervereniging en Bij12, en beschouwt deze organisaties als bevooroordeeld of zelfs onbetrouwbaar. Dat bleek drie weken geleden ook bij de rechtszaak over de ‘probleemwolf’, waarbij het park cruciale informatie niet met de rechter wilde delen. Kritische journalisten hoeven eveneens geen medewerking van het park te verwachten; de Volkskrant kreeg dus geen interview.
Is de Hoge Veluwe wel een nationaal park?
Geelen benoemt in zijn artikel de verwarring rond de naamgeving van het park. Ondanks het ontbreken van een officiële status als nationaal park gebruikt het park de naam ‘Het Nationale Park De Hoge Veluwe’, terwijl het een privaat natuurpark is. Die PR-strategie lijkt goed te werken: uit onderzoek in opdracht van het Nationale Parken Bureau blijkt dat 95 procent van de ondervraagden De Hoge Veluwe noemt als voorbeeld van een nationaal park. Dat schept een verkeerd beeld en vertroebelt het publieke debat over natuurbescherming.
Voor een toegangsprijs van €13,40 – plus parkeerkosten – krijgt de bezoeker een stukje omheinde natuur met ‘iconische soorten’, waaronder ingevoerde moeflons. Wie écht wild wil zien, kan vaak net zo goed buiten het hek terecht.
Bescherming of ondermijning van de natuur?
In dit verband leidt het afsluiten van wildpassages tot forse kritiek. Zo werd het ecoduct Oud-Reemst door het park dichtgezet, ondanks een investering van miljoenen door de provincie Gelderland. Volgens critici droegen deze afsluitingen bij aan de dood van drie jonge wolven op de N310 vorig jaar. De parkleiding verdedigt het beleid als noodzakelijk om biodiversiteit in het park te beschermen tegen een toename van herten uit aangrenzende gebieden.
De kritiek vanuit natuurorganisaties is echter het meest veelzeggend: De Hoge Veluwe werkt niet mee aan de bescherming van de Nederlandse natuur als geheel. In plaats van te investeren in ecologische verbindingen, gezamenlijke monitoring en een transparant faunabeleid, kiest het park voor isolatie en controle. Daarmee ondermijnt het natuurbeleid. Het park stelt daarentegen dat juist de kleinschalige, doelgerichte natuurbescherming binnen de hekken zorgt voor een relatief hoge biodiversiteit en een betere ecologische situatie dan elders op de Veluwe.
Toegangshekken en kassa’s
Journalist en Veluwekenner Michiel Hegener formuleerde het in NRC ooit zo: “Als De Hoge Veluwe niet zou bestaan, zou geen weldenkend mens het in zijn hoofd halen om midden op de Veluwe een stuk van 5.000 hectare af te rasteren en er toegangshekken en kassa’s bij te zetten. Wild hoort niet in een gesloten inrichting.” In de jaren dertig had Natuurmonumenten het gebied kunnen kopen, maar liet die kans lopen. Een historische vergissing, vindt Hegener, die in zijn boek Ons wilde oosten dan ook pleit voor het opdoeken van De Hoge Veluwe in zijn huidige vorm, zodat de gehele Veluwe één nationaal park kan worden volgens de internationale IUCN-criteria.
Over de grijze ontstaansgeschiedenis van het park, de politieke beïnvloeding van volksvertegenwoordigers, de vijandige omgang met de pers en de economische belangen schreef de Edese Vos al eerder.
Wat vind jij: moet er paal en perk worden gesteld aan de macht van De Hoge Veluwe of is het wel goed om een privaat natuurpark binnen onze gemeentegrenzen te hebben?
Marc van der Woude
Als meneer de baron echt zo handelt als in dit stuk staat, is het nog veel erger gesteld met het park als de EdeseVos helaas al heeft mogen ervaren. Dat ook de diverse overheden uitermate goed gehoorzamen aan onze “edelman”, is een gotspe. Dan rest ons als maatschappij niets anders dan op alle manieren de banden verbreken, en de term nationaal zeker af te nemen. Ook geldstromen dienen opnieuw te worden beoordeeld, en gekoppeld te worden aan tegenprestaties. Zo niet dan “streep erdoor!”
Het park heeft het slim gespeeld door de volledige naam incl. ‘het nationale park’ als merk te registreren. Dus afpakken gaat niet zomaar. En de geldstromen zijn hoofdzakelijk privaat (entreegelden), er gaat relatief weinig subsidie in om. Dus als je een streep wilt zetten, kun je dat het beste met je voeten doen. Of bordjes richting het park plaatsen met de tekst: ‘Wolf, die kant op’. 😉
Wat is een baron nog zonder landgoed… Dus eigenlijk best een goed idee om de Hoge Veluwe openbaar te maken. Zijn we ook meteen af van het probleem belangenverstrengeling jaarkaarten… Zo is iedereen erbij gebaat: natuur, echte wilde dieren, de (edese) burger. Nou ja, iedereen… op één persoon na dan.
Dus de Hoge Veluwe doet net alsof het een nationaal park is, maar dat is niet zo. En het voldoet ook niet aan de voorwaarden voor een nationaal park.
Misschien goed om te weten dat de Hoge Veluwe ook geen goede natuurvergunning heeft en toch meer betalende bezoekers wil aantrekken. Het park is een PAS-melder en bedrijven die ooit van die regeling gebruik hebben gemaakt, staan nu met lege handen, want de PAS-regeling is door onze hoogste rechter vernietigd. Uitbreiding van activiteiten zit er dus zeker niet meer in. De Hoge Veluwe vraagt desalniettemin toch vergunningen aan om nog meer bezoekers te kunnen trekken.
Dus de Hoge Veluwe doet net alsof ze voldoen aan de natuurwetgeving, maar dat is niet zo. En het voldoet ook niet aan de voorwaarden voor een natuurvergunning.
De Stichting Milieuwerkgroepen Ede (SME) heeft handhaving aan de provincie gevraagd om aan deze onrechtmatige gang van zaken een eind te maken. Ook vraagt de SME aan de gemeente Ede om geen vergunningen meer te verlenen aan het park zolang het park niet aan de natuurwetgeving voldoet.
Ik vind zeker dat er paal en perk gesteld moet worden aan de macht van mijnheer van Voorst tot Voorst. Dat het Park volledig geopend zou worden, zou ik zeker toejuichen. Dan doet het zijn naam eer aan een nationaal park te zijn.
Als publiekstrekkers het Kröller Muller Museum en het Jachtslot beide stukjes beschermd gebied blijven, dan kan ik me dat voorstellen. Het gaat immers om erfgoed. De rest zou gewoon openbaar moeten zijn. Is ook veel beter voor fauna en flora.