Edese Vos
De gemeente Ede neemt op korte termijn maatregelen om de verkeersveiligheid op de rotonde aan de Zandlaan te verbeteren.
Op 7 oktober 2024 belegde het college een ‘woordvoerdersoverleg’ (voor de verkeerswoordvoerders van de fracties in de gemeenteraad) om de crisis rond de ‘horrorrotonde’ te bezweren.
Deze bijeenkomst was besloten en onttrok zich hiermee aan de transparantie die van college en gemeenteraad mag worden verwacht. Het roept vragen op over hoe open de gemeente het proces wil houden.
Vandaag is het gespreksverslag toch vrijgegeven. Hierin erkent de gemeente de onveiligheid van de rotonde, vooral voor fietsers. Er zijn al enkele noodmaatregelen genomen, maar nu komen er nog meer aanpassingen.
Problemen bij de rotonde:
- Auto’s rijden vaak te hard en zien fietsers slecht aankomen.
- Het is niet altijd duidelijk dat fietsers in beide richtingen voorrang hebben.
- In de avondspits zijn er meer gevaarlijke situaties dan in de ochtend, omdat auto’s sneller rijden en er minder fietsers tegelijk oversteken.
Wat gaat de gemeente doen?
De gemeente heeft advies gevraagd aan verkeersbureau Goudappel. Zij adviseren om de rotonde aan te passen, zodat auto’s minder snel rijden en fietsers beter zichtbaar zijn. Als dit niet lukt, moet de gemeente misschien beslissen dat auto’s voorrang krijgen in plaats van fietsers.
Korte termijn maatregelen:
De komende maanden voert de gemeente alvast de volgende maatregelen uit:
- Extra markeringen op de weg om het zicht op fietsers te verbeteren.
- Een verhoogde strook om auto’s langzamer te laten rijden.
- Rubberen drempels om de snelheid van auto’s te verlagen.
- Ribbelstroken om de snelheid van fietsers te verlagen.
- Meer lantaarnpalen en fellere verlichting voor beter zicht in het donker.
- Een doorgetrokken streep op het fietspad om inhalen te voorkomen.
- De snelheid op de Zandlaan wordt verlaagd naar 30 km/u.
Na een paar maanden meet de gemeente of deze maatregelen werken. Daarna bespreekt de gemeenteraad de volgende stappen.
Bewoners niet betrokken
Marco te Brömmelstroet, mobiliteitsdeskundige en initiatiefnemer van de burgeractie voor een veiligere rotonde, reageert:
“Het is goed om te zien dat de gemeente nu stappen zet om deze plek veiliger te maken. De analyse en de voorgestelde maatregelen zijn over het algemeen zinvol. Al denk ik dat een doorgetrokken streep voor fietsers en een kruisvak voor auto’s weinig effect zullen hebben. Ik ben vooral opgelucht dat er in deze periode geen ernstige ongelukken zijn gebeurd. Misschien heeft alle aandacht mensen toch alerter gemaakt.”
Hij heeft wel een verbeterpunt: “Het is jammer dat er geen contact is geweest met de groep bezorgde burgers die hier al eerder mee bezig was. Dit laat zien hoe de gemeente Ede omgaat met haar eigen participatiebeleid. Veel van de problemen en oplossingen waren al door deze groep benoemd. Als de gemeente haar inwoners serieus had genomen, hadden de maatregelen eerder ingevoerd kunnen worden en hadden mensen zich meer betrokken en gehoord gevoeld.”
Marco te Brömmelstroet
Marc van der Woude
Ik vind ribbelstroken voor de fietsers (punt 4) een slecht idee. Er is in Ede nauwelijks een fietspad te vinden zonder onnodige randjes, scheuren of bobbels. Het fietsgemak gaat er niet op vooruit dus stappen mensen weer makkelijker in de auto.
Een 30 km zone voor de auto’s zodat ze langzamer de rotonde naderen? Terwijl de e-bikes, fatbikes, slim bikes, bakfietsen, scooters gemiddeld met de hoogstste snelheid over de rotonde rijden zonder hierbij om zich heen te kijken. Terwijl kijken wél van de automibilist wordt verwacht.
Het zou mooi zijn als de verkeersstromen gescheiden worden. Zoals dat bij de Parklaan met een fietstunnel is gerealiseerd. Dit komt verkeersveiligheid en doorstroming doorgaand verkeer ten goede. Defensief rijgedrag onrbreekt totaal bij de tweewielers.
Wat mij opvalt is dat de Baron van Wassenaerlaan van de tekening is verdwenen. Dat is ook een probleem, als je van de rotonde komt en meteen rechtsaf de Baron van Wassenaerlaan in gaat, ook slecht zicht. En de 30 km zone is voor de Bühne lijkt mij, wie rijdt daar harder?
Er wordt daar volop hard gereden. En totaal geen oog voor de omgeving. Gevolg? Ongelukken dus. Ga maar eens een avondje daar staan. Dat hebben betrokken bewoners ook gedaan.
Het zou de gemeente sieren als ze gewoon toegeven dat ze alweer gefaald hebben bij aanleg van een rotonde. De zogenaamde verkeersdeskundigen die werkzaam zijn in Ede werken hun plannen alleen maar uit achter een pc. Theorie en praktijk zijn twee verschillende zaken, maar dat snappen ze niet bij de gemeente. Nu gaan ze weer onzinnige lapmiddelen toepassen (miljoenen uitgeven) om tot de conclusie te komen dat alles klopt volgens de regels en we er maar aan moeten wennen.
Ik vind het heel lastig als ik uit Bennekom kom, en dan bij de Zandlaan linksaf wil. Hoe moet dat? Een meer dan haakse hoek, en midden op het fietspad wachten op tegenliggers? Of toch maar op het eigenlijk verkeerde andere fietspad indraaien en dan later de Zandlaan oversteken? Of halverwege de oversteek van het fietspad af en dan schuin de weg over? Dat laatste doe ik, maar ook dan heb ik last van tegenliggers en kan eigenlijk niet zomaar stoppen op het fietspad. (Dat probleem is er ook als ik verderop afsla bij de Sportlaan.)
Ik zou al iets eerder afslaan het Streekpad op in dat geval, dan mijdt je die hele rotonde.
Dat is voor mij omrijden. Bovendien: daar moet je ook links, zonder opstelruimte bij tegenliggers.
Bij onze schouw zagen we daar ook een flink aantal kinderen mee worstelen. In deze oplossingen wordt daar niets voor gedaan, zover ik dat kan zien. Het blijft een verwoede poging om geen keuzes te hoeven maken.
Het probleem is de dogmatische benadering (‘fietsers voorrang op auto’s’, ‘automobilisten zijn schuldig’, ‘maximumsnelheid omlaag’). De maximumsnelheid was op de rotonde eerst 80km/h, en toch was de situatie daar veel veiliger dan nu. Natuurlijk reed niemand daadwerkelijk 80 op de rotonde, net zoals er nu ook geen auto zal zijn die op of net voor de rotonde 50 rijdt. De maximumsnelheid op de Zandlaan naar 30 verlagen zal geen enkel effect hebben: het gaat om de snelheid die mensen rijden bij het op- of afrijden van de rotonden. Gezien de onoverzichtelijk kan je dan niet harder rijden dan stapvoets (en dan nog is de rotonde vanuit de Zandlaan verraderlijk). Als je stapvoets rijdt of stopt kan er m.i. eigenlijk weinig mis gaan, maar er is een groep automobilisten die om onduidelijke redenen maar gewoon doordendert. Ik snap niet waarom ik niets hoor over de optie van stopstrepen en stopborden. Automobilisten hier weer voorrang geven zou ook een goede optie zijn, want de onoverzichtelijkheid is zonder reconstructie van de rotonde niet goed op te lossen en de hoge snelheid van de fietsers ook niet.
Alles wat je aandacht geeft groeit. Makkelijker voor auto’s = meer auto’s. Hoe gaan mijn kinderen daar veilig oversteken dan?
De voorrangssituatie op deze specifieke rotonde zal geen significant effect hebben op het totale autogebruik in Nederland (of Ede). Als je denkt dat de situatie op deze ene rotonde wel effect heeft op het autogebruik kan je het ook omdraaien: als fietsen niet veilig meer is dan kan dat juist tot een hoger autogebruik leiden. En hoe je het ook wendt of keert: de hoge snelheid van de fietsers in combinatie met onoverzichtelijkheid lijkt hier een rol te spelen. De effectiefste manier om de snelheid van fietsers omlaag te brengen is door auto’s weer voorrang te geven. Is het frustrerend dat fietsers dan moeten stoppen omdat auto’s niet voorzichtig genoeg rijden? Ja, natuurlijk. Maar zoals gezegd denk ik dat we moeten waken voor dogmatiek, want die leidt tot schijnoplossingen.
Het was beter en goedkoper voor alle partijen geweest als op de rotonde de voorrang was gebleven zoals hij was. Nu wordt de rotonde met veel geld verbouwd alleen om fietsers voorrang te geven. Complete onzin mijn inziens. De zogenaamde ‘Snelweg voor fietsers’ wordt er echt niet langzamer door. Per slot van rekening moeten de fietsers ook stoppen bij het stoplicht van de Emmalaan.
Een van de punten waar ik nog steeds geen oplossing voor zie is als je vanaf de Zandlaan komt het zicht naar rechts (Bennekom) erg beperkt is. Komt vaak voor dat je gekeken kan hebben maar ineens schiet er een ebike voorbij. Onpopulaire mening is kap een aantal bomen om het zicht te verbeteren.