Edese Vos

De Pater zwijgt over omstreden deal Theehuis Hoekelum

theehuis hoekelum allard bijlsma 2
Het Theehuis Hoekelum. Foto: Allard Bijlsma.

Anderhalve week geleden onthulde de Edese Vos dat de verkoopprocedure van Theehuis Hoekelum mogelijk niet rechtmatig is verlopen. Inmiddels zijn er raadsvragen over gesteld, is de mysterieuze koper geïdentificeerd, lijkt de makelaar van twee walletjes te eten, en wil wethouder Peter de Pater geen lastige vragen meer beantwoorden.

Het is een bijzondere soap. Nadat bieders Tessa en Erikjan hun verhaal op de Edese Vos deden, gingen de luikjes in het gemeentehuis opeens dicht.

Ook wilde de gemeente Ede niet kwijt wie de geheimzinnige koper van het theehuis is. “We hebben met de nieuwe eigenaar afgesproken dat deze zelf naar buiten komt met de plannen, en dat is pas na 31 januari wanneer de levering heeft plaatsgevonden,” laat Pepijn Boekhorst, de woordvoerder van wethouder De Pater weten.

Waarom privébewoning?

Toch blijft de vraag hangen waarom bij de gunning is gekozen voor privébewoning in plaats van horeca. Is de ‘publiekswaarde’ (er weer een theehuis van maken dat voor Edenaren toegankelijk is) een overweging geweest of niet?

Maar deze vraag wil Boekhorst niet beantwoorden. “De brief aan de bieders was specifiek aan hen gericht en had niet als doel iedereen te informeren. Het is niet door ons dat deze brief in de openbaarheid is gekomen.” Maar feit is dat deze informatie nu wel openbaar is en vragen oproept. Dan is het aan de wethouder om opheldering te verschaffen.

Zijn reactie namens De Pater in het vorige artikel – “We hebben gezegd dat ongeacht het proces de uitkomst hetzelfde zou zijn geweest” – was voor tweëerlei uitleg vatbaar. Wist de gemeente de uitkomst al en was het proces voor de vorm, of had de gemeente op basis van de gekozen wegingscriteria het bieder 2 sowieso gegund, ook al verdiende het proces en de verantwoording daarvan geen schoonheidsprijs?

Raadsvragen als vijgenblad

De Edese Vos vraagt het voor de zekerheid nogmaals: “Je gaat in je reactie niet in op de kern van de zaak: was de gevoerde verkoopprocedure Didam-proof of niet? Je geeft aan dat het proces op een aantal punten beter had gekund. Welke punten waren dat?”

Maar ook op die vraag zit Boekhorst niet te wachten: “Deze vraag is inmiddels onderdeel geworden van schriftelijke raadsvragen. De antwoorden daarop moeten hierdoor eerst langs het college, zoals gebruikelijk bij schriftelijke raadsvragen. Dat maakt dat we nu niet vooruit kunnen lopen op die antwoorden.”

Bijzonder, want persvragen zijn niet afhankelijk van raadsvragen. Bovendien zijn de vragen die raadslid Freek Jan Koekoek van D66 aan het college stelde, gesteld naar aanleiding van onze publicatie. Koekoek geeft het college daar de standaard 30 dagen responsetijd voor, maar je mag toch hopen dat de wethouder wel weet of de gevolgde verkoopprocedure Didam-proof was of niet. Zo’n vraag kun je meteen transparant beantwoorden. Maar er wordt getraineerd, en de vraag is waarom.

De Edese Vos is van mening dat vragen die door de pers gesteld worden aan een verantwoordelijk wethouder, transparant, adequaat en binnen een redelijke termijn beantwoord dienen te worden. Inwoners van Ede hebben recht op een open overheid. Als dit de lijn van Ede wordt, dat raadsvragen als excuus worden gebruikt om geen persvragen te hoeven beantwoorden, gaat er iets fundamenteel mis.

Wij roepen raadsleden op om hier actie op te ondernemen en het college aan te sporen om vragen van de pers direct te beantwoorden, ook al kruist dit de beantwoording van gelijkluidende raadsvragen. Een open overheid is een gedeeld belang van burgers, de lokale journalistiek en onze volksvertegenwoordiging.

‘Dit is echt te gek voor woorden’

Freek Jan Koekoek van D66 reageert verbaasd als hij hoort dat de woordvoerder van De Pater pas antwoord wil geven op persvragen als het college goedkeuring heeft gegeven voor het antwoord op de raadsvragen. “Nou zeg, het moet niet veel gekker worden! Echt te gek voor woorden, dat ze dát als een excuus gebruiken.”

“En ze hoeven over de beantwoording van mijn vragen ook echt niet 30 dagen te doen. Dat is een officiële norm waar het college aan moet voldoen als er schriftelijke raadsvragen worden gesteld, maar ze mogen best eerder antwoorden. Ze weten natuurlijk wel of het volgens de Didam-regels is gedaan of niet. Het lijkt mij dat ze die vraag simpel kunnen beantwoorden. Doe je dat niet, dan geeft dat ruimte voor speculatie. Dat lijkt me niet verstandig, maar je kan natuurlijk niet in hun hoofd kijken.”

“Dit wordt nog interessant,” denkt Koekoek. “Het zou natuurlijk ontzettend zonde zijn als ze daar een fout gemaakt hebben. We hebben net gezien met een andere zaak, de Herenboeren, een half jaar geleden bij de Ginkel, dat de gemeente precies wist wat het Didam-arrest inhield, en toen hebben ze die procedure daar aangepast. Daar heb ik ook nog vragen over gesteld, want het is wel heel pijnlijk dat die gestopt zijn.”

Wie is de mysterieuze koper?

Inmiddels duurde het dankzij een lezerstip niet lang voor de mysterieuze koper van het theehuis (bieder 2) kon worden geïdentificeerd. Het is geen bekende Edenaar en ieder mens heeft recht op privacy, dus de Edese Vos noemt geen namen. Er is discreet een briefje in de bus gedaan met het verzoek, als koper dit zelf wil, zijn plannen in een gesprek te ontvouwen.

Wel is het opvallend dat de koper van het theehuis op dit moment in een gemeentelijk monument woont dat in overleg met de gemeente is gerestaureerd. En de woning waar hij daarvóór woonde was ook een gemeentelijk monument. Het kan goed zijn dat in de gunning heeft meegespeeld dat koper al bij de gemeente bekend was en ervaring had met monumentale panden.

Omdat de koper nu verhuisplannen heeft, heeft hij zijn huidige woning vast op Funda laten zetten, toevallig door makelaar Ditters die voor de gemeente Ede ook de verkoop van het theehuis heeft begeleid.

Ditters: ‘Wij werken transparant’

Om de schijn van (mogelijke) belangenverstrengeling uit te sluiten, vroeg de Edese Vos Ditters om een reactie.

“Wij werken transparant voor iedere opdrachtgever,” zegt algemeen directeur Jerry Vermeer. Hij legt het proces als volgt uit: 

  • Opdrachtgever (de gemeente Ede) geeft opdracht aan Ditters om het betreffende object te verkopen;
  • Ditters voert de opdracht uit en zet het object te koop en treedt op als bemiddelaar (we zijn immers geen contractpartij, dat zijn koper en verkoper);
  • Kopers doen bieding bij de notaris (en dus niet bij de makelaar);
  • Opdrachtgever bepaalt wie de koper van het object wordt.

“Juist de borging via de notaris en het feit dat wij tijdens de biedingstermijn niet op de hoogte zijn van de biedingen, geeft ons geen enkele mogelijkheid om dit proces te beïnvloeden. Uiteindelijk bepaalt een opdrachtgever met welke partij en onder welke voorwaarden zij een koper accepteert. Zo is het ook in dit traject gegaan. Wij conformeren ons hiermee ook volledig aan de Erecode van de NVM, de brancheorganisatie waarbij wij aangesloten zijn.”

De gemeente Ede is dus de partij die de regie heeft en die verantwoordelijk is om het Didam-arrest goed toe te passen, zodat ze niet bij de rechter kan worden teruggefloten.

Meer bieders komen met hun verhaal

Wat dat betreft kon het nog wel eens een warme winter worden voor de gemeente, want inmiddels heeft ook bieder 5 zich bij de Edese Vos gemeld, kwam bieder 1 met saillante nieuwe informatie, en spraken we ook met bieder 4. Dit artikel staat inmiddels ook online.

NASCHRIFT 2 februari 2024: Er zijn raadsvragen over deze kwestie gesteld waar wethouder Karin Bijl namens het college op heeft gereageerd.

NASCHRIFT 14 februari 2024: De raadsvragen zijn beantwoord, maar op een zodanige wijze dat de gestelde vragen niet écht zijn beantwoord.

NASCHRIFT 26 februari 2024: De overdracht van het theehuis is uitgesteld, koper heeft een advocaat ingeschakeld.

Marc van der Woude

Combineert onderzoeksjournalistiek en innovatie om de 'tegenmacht' van burgers te versterken. Verbindt bij de Edese Vos journalisten, bronnen en onderzoekers. Gaat tot het gaatje om transparantie te krijgen.

3 reacties

  • “ieder mens heeft recht op privacy, dus de Edese Vos noemt geen namen”. Wel schrijft de Vos dat kopers’ woning (zijnde een gem. monument) bij Ditters te koop staat. Maar hoeveel gemeentelijke monumenten staan er nu helemaal te koop bij Ditters? Privacy bewaren lijkt mij meer dan alleen geen namen noemen.

    • Bij dit soort kwesties wordt in de journalistiek een afweging gemaakt tussen privébelang en publiek belang. De privacy is voldoende geborgd door geen naam of adres te noemen. Voor de onderhavige kwestie is zowel de betrokkenheid van Ditters als het gegeven dat koper ervaring met monumenten heeft relevante informatie in het publieke belang.

      Tip: als je de privacy van deze koper belangrijk vindt, kun je er ook gewoon niet naar googelen. 😉

      • Laat ik nou al geweten hebben dat er een gemeentelijk monument te koop is. En ik hoef geen tip weg te kijken.

Mis niets, meld je aan!

Blijf actief op de hoogte van de belangrijkste ontwikkelingen in Ede. Meld je aan voor de mail van de Edese Vos.