Participatiefrustratie: 3 vragen aan wethouder Versteeg

De Edese Vos heeft wethouder Arnold Versteeg drie vragen voorgelegd over de frustratie in de Zeeheldenbuurt over de gebrekkige bewonersparticipatie.

Zijn woordvoerder Pim Steenbergen heeft deze beantwoord. Mireille Klinkenberg, vertegenwoordiger van de wijkvereniging, reageert erop.

1. Begrijpt het college wat er vanuit het perspectief van de inwoners misgaat en welke oplossingen ziet ze hiervoor?

Versteeg:

Ja dat begrijpen we, er zijn verkeerde verwachtingen ontstaan over de mate van participatie en dat is niet de bedoeling. De mogelijkheden van participatie waren in de eerste fase onvoldoende duidelijk. De bewoners dachten mee te kunnen denken in het ontwerp terwijl er al de kanttekening lag dat het onduidelijk was of de raad hier geld voor beschikbaar zou stellen. Dit is wel in de bijeenkomsten gecommuniceerd maar in de nieuwsbrief stonden de meedenksessies op straatniveau al ingepland (als eerste in de nieuwsbrief van juli 2021). Vervolgens heeft de raad met het instemmen met de Voorjaarsbrief 2022 besloten om geen geld beschikbaar te stellen voor het uitgebreide participatietraject, maar te kiezen voor alternatief 4: ‘pragmatisch participatief’.

Deze tweede fase van pragmatische participatieve aanpak is in november 2023 gecommuniceerd met de actieve bewoners via de Vereniging Zeeheldenbuurt Ede. De bewonersavond zou in het voorjaar van 2023 plaatsvinden. Er is gekozen om geen enquête uit te voeren omdat de reactie via de Vereniging op de conceptenquête was dat deze informatie al eens was opgehaald bij bewoners.

Onze oplossing is niet anders dan het ingezette traject: een bewonersavond per cluster. Op 10 juli vindt deze bewonersavond plaats [inmiddels geweest, zie verslag –red.] waarbij het ontwerp voor de hele buurt tegelijk beschikbaar is en bewoners per cluster van straten het ontwerp in hun straat kunnen bekijken. Bewoners hebben de gelegenheid vragen te stellen en/of opmerkingen te maken. Aanvullend op de pragmatisch participatieve aanpak hebben we zowel op 16 april als op 10 juni een gesprek gehad met actieve bewoners. Hier is besproken hoe we tot ons ontwerp zijn gekomen en wat daarbij de afwegingen zijn geweest. Ook hebben we de verzamelde opmerkingen besproken en aangegeven waar we nog kansen zien om deze in het ontwerp mee te nemen. Een paar hiervan zijn verwerkt.

Klinkenberg:

Het klopt dat wethouder Versteeg een gesprek met o.a. de voorzitter van de Wijkvereniging, Bert Alkemade, heeft gehad (op 3 juni 2024). En ja, hij heeft hem opnieuw uitgenodigd. Daar is echter nog geen datum voor vastgesteld. Op 10 juli wordt het plan (althans dat is de oude en tot nu toe onveranderde planning) in Cultura aan alle inwoners getoond. Zij mogen dan vragen en opmerkingen geven. Het eerste gesprek met de wethouder was op verzoek van de wijkvereniging. Het tweede gesprek dat nog moet volgen is op initiatief van de wethouder.

Er is vanuit de wijkvereniging meerdere malen gevraagd om kaders in het participatieproces. Deze zijn niet gecommuniceerd door de projectleider.
De genoemde Voorjaarsbrief 2022 hebben wij online niet kunnen vinden.
Dat er uiteindelijk, gaande het proces door de gemeente is gekozen voor ‘pragmatische participatie’ is inderdaad in november 2023 gecommuniceerd. Wat ik tamelijk laat vind omdat dit al in april 2022 door de raad was beslist. Ondertussen bleven inwoners in de veronderstelling dat er uitgebreidere meedenk(beslis)mogelijkheden zijn.

In augustus 2023 bleek het project al te zijn aanbesteed aan Heijmans. Vervolgens is er in september een bijeenkomst met het buurtcomité geweest om kennis te maken met de aannemer. Toen waren inwoners nog in de veronderstelling dat er sprake was van integrale participatie. In november kwam dus het bericht per mail (met verslag van september) dat het ‘pragmatische participatie’ wordt.

2. Erkent het college dat verwachtingen over participatie niet zijn nagekomen en waarom wordt dit niet alsnog fair opgepakt in plaats van doorgedrukt?

Versteeg:

De kanttekening over de participatie is niet duidelijk genoeg geweest. Hierdoor is er een verwachting ontstaan. In november 2023 heeft de projectleider excuus gemaakt over de ontstane verwachting. Parallel aan het participatieproces blijkt dat het realiseren van de vervangingsopgaven voor riolering, wegen en bomen, en de ambities voor vergroening, klimaatadaptatie en biodiversiteit, vanwege het technische kader en uitgangspunten geen mogelijkheden biedt voor een ander ontwerp op hoofdlijnen. In het ontwerp zijn wel zoveel als mogelijk de wensen en ideeën uit de eerste fase meegenomen en de opmerkingen die de Vereniging Zeeheldenbuurt heeft opgehaald in de periode tussen 16 april en 10 juni.

Klinkenberg:

Klopt, excuses zijn gemaakt. Maar ‘zoveel als mogelijk’ is natuurlijk een rekbaar begrip. Er zijn enkele wijzigingen doorgevoerd. Helaas blijft er een aantal ongewenste en onveilige situaties bestaan. Denk aan een groenstrook direct grenzend aan een parkeervak. Dat betekent voor kinderen en passagiers uitstappen aan de straatkant. Trottoirs die eindigen in een groenvak, net voor een kruispunt, wat een onveilige situatie oplevert met oversteken. Er is met name één straat, de doorsteek vanaf de Molenstraat naar de Amsterdamseweg, waar te hard gereden wordt. Een eenvoudige oplossing zou zijn ‘om en om parkeren’, dat haalt de snelheid eruit.

3. Hoe reflecteert het college op het feit dat voorstellen van inwoners terzijde worden geschoven, waardoor het proces niet werkt?

Versteeg:

Voorstellen van bewoners zijn niet terzijde geschoven. De ideeën en wensen van de bewoners zoals deze in de eerste fase zijn verzameld zijn zoveel als mogelijk meegenomen in het ontwerp. Naast het feit dat er geen middelen beschikbaar zijn gesteld voor een intensief participatietraject, blijkt ook dat de projectopgave geen ruimte biedt voor meedenkend participeren.

In november 2023 is met de actieve bewoners afgesproken dat de gemeente in het voorjaar een actieve bewonersbijeenkomst zou houden om een toelichting te geven op het ontwerp: welke uitgangspunten hebben geleid tot het ontwerp en hoe zijn de wensen en ideeën van bewoners meegenomen? Deze heeft op 16 april 2024 plaatsgevonden. Daarna zou een bewonersavond worden georganiseerd waar mensen het voorlopig ontwerp van de wijk konden inzien. Deze stond in concept gepland voor 3 juni. Door de vele e-mails, brieven en opmerkingen die de gemeente na 16 april heeft ontvangen, is alle aandacht daar naar toegegaan en is de bewonersavond naar 10 juli verschoven.

Klinkenberg:

In de bijeenkomst van 16 april 2024 is het voorlopig ontwerp slechts aan een selecte groep bewoners gepresenteerd. En de reacties daarvan zijn niet door de gemeente gecommuniceerd met de rest van de inwoners, terwijl het een voorlopig ontwerp zou zijn. Op eigen initiatief van de wijkvereniging is huis aan huis een uitnodiging bezorgd voor vijf informatieavonden om alle bewoners van de wijk het ontwerp te laten zien en de knelpunten in hun straat te benoemen.

De datum van 3 juni is mij niet bekend. Wel is toen een gesprek met de wethouder geweest. 10 juli is wel al langer bekend. En inderdaad is niet alles terzijde geschoven, maar wel veel. Waar lijkt de gemeente Ede aan voorbij te gaan? Een aantal ongewenste en onveilige situaties en de hoge mate van ontevredenheid bij bewoners.

In een volgend artikel analyseert de Edese Vos waar het nu precies misgaat in de bewonersparticipatie en wat de gemeente Ede zou kunnen verbeteren.