Ede krijgt concurrentie van Antwerpen, Londen en Barneveld

Als je grote internationale foodambities hebt, kan het zomaar zijn dat de concurrentie je inhaalt voordat je überhaupt een Experience hebt kunnen realiseren.

Zo komt er in Antwerpen een Vlaams Culinair Centrum. Dit moet de komende jaren worden gerealiseerd in het Loodswezen, dat is een soort Mauritskazerne aan de Schelde. Het moet “dé toekomstige ontmoetingsplek voor al wie in binnen- en buitenland gepassioneerd bezig is met voeding” worden. Volgens minister Zuhal Demir, de Vlaamse Leon Meijer, “een megafoon om de sector te versterken en internationale toeristen naar Vlaanderen te trekken.” Het wordt een belevingscentrum voor gastronomie, met culinaire standjes, studio’s voor kookprogramma’s en een smaakbar.

Stad en provincie steken er 38 miljoen euro in. Omdat er zoveel geld in dit foodparadepaardje gaat zitten, is er geen budget meer over voor andere zaken. De budgetwaakhond, de Inspectie van Financiën, gaf maar liefst drie keer rood licht, maar de minister drukte het plan ondanks de negatieve adviezen gewoon door. Hij vindt dat het bijdraagt aan het herstel van de Vlaamse economie na de coronacrisis. Het project was oorspronkelijk begroot op 15 miljoen euro. Dat werd al snel 22 miljoen, en nu draait de Vlaamse belastingbetaler op voor 38 miljoen.

Enige gelijkenis met de WFE in Ede berust uiteraard op louter toeval.

Londen: een megalomane experience

De Britten pakken het samen met een Maleisische investeringsmaatschappij veel groter aan. In 10 jaar tijd transformeerden ze het Battersea Power Station – een voormalige kolencentrale aan de Theems, tevens het grootste bakstenen gebouw van Europa – in een megalomane food & retail-bestemming. De grootste van Groot-Brittannië en de wereld. Dubai, eat your heart out. De totale kosten: 9 miljard pond (meer dan 10 miljard euro). De Nederlandse website Foodlog wijst er fijntjes op dat de mini-Experience in Ede hiermee vergeleken wat schril afsteekt.

Sinds oktober 2022 is deze food experience open voor het grote publiek. Volgens de prognose zouden er jaarlijks 30 miljoen bezoekers op af moeten komen. Dat lukt nog niet erg, want het eerste half jaar kwamen er 5 miljoen langs. Dat is op jaarbasis dus een derde van wat nodig is. Een risico voor de business case, maar een zuurpruim die daar teveel op let. Je moet ook met visie en grandeur iets neer durven te zetten.

Om de financiering rond te kunnen rekenen zijn er net als op het World Food Center-terrein in Ede ook luxe woningen in het hogere segment gepland. In Battersea Power Station zijn dat circa 100 tweekamerappartementen die voor 1,5 miljoen pond per stuk over de toonbank zouden moeten gaan. Maar volgens de Daily Mail loopt dat slecht. Er is veel leegstand en de prijzen op Rightmove, de Britse Funda, zijn al gezakt.

Het op het kazerneterrein in Ede gevestigde Food Inspiration, een platform voor professionals in food en hospitality, nam een kijkje in deze “aantrekkelijke combinatie van luxury fashion, retail en high end horeca” in Londen, maar kwam van een koude kermis thuis. “Toen wij in maart bij Breadstreet Kitchen – het restaurant van Gordon Ramsay – dineerden, waren we er de enigen. En toen we in juni op een zaterdag in de shopping mall waren, was het er uitgestorven.”

Enige gelijkenis met de WFE in Ede berust uiteraard op louter toeval.

Barneveld is óók een foodstad hoor

Intussen wordt in Barneveld, onze zustergemeente in de Foodvalley, ook een food experience gerealiseerd. Door niemand minder dan ondernemer Timo Kruft die ook onze Mauritskazerne beheert en tekende voor de exploitatie van de World Food Experience. Na afloop van de dramatisch verlopen Floriade in Almere kocht hij de enorme kas ‘The Green House’ op, met 14 meter de hoogste kas van Nederland.

Hij verhuisde deze naar zijn evenementencomplex Midden Nederland Hallen in Barneveld. De kas van 10.000 vierkante meter wordt ingezet als “kenniscentrum voor de korte keten”, “om bezoekers te laten zien hoe ons voedsel gemaakt wordt en hoe modern en duurzaam Nederlandse groenten en fruit geteeld worden.” In de korte keten zijn er zo min mogelijk schakels tussen voedselmakers, zoals boeren, en de consument. “Daarbij willen we innovatie, onderzoek en beleving laten samenkomen,” aldus Kruft.

Dat lijkt op wat de initiatiefnemers van het Local Food Center in samenwerking met de WFE voor ogen hadden. Het bedrijfsleven ziet er blijkbaar brood in, want voor de plannen wordt samengewerkt met Neder Groep, een groothandel voor voedsel van Nederlandse bodem dat onder meer aan cateraars, zorginstellingen, hotels en restaurants levert. De uitbreiding van de Midden Nederland Hallen met The Green House is volgens Kruft “een visitekaartje voor Barneveld. We zijn een gemeente waarin heel veel mooie dingen gebeuren op het gebied van food. Met zo’n kas zetten we dat nog meer op de kaart.”

Daarnaast dient de kas als foyer voor evenementen. Er komt entertainment voor het publiek, want het Vlaamse TV- en musicalproductiebedrijf Studio 100 is bezig er een theaterspektakel op te tuigen.

Enige gelijkenis met de WFE in Ede… affijn, je begrijpt het.