Avond4Daagse maakt excuses voor afval in de natuur

Wandelsportvereniging Blauw-Wit, die dit jaar de Avond4daagse organiseerde, maakt excuses voor het afval dat kinderen en hun ouders in de Edese natuur achterlieten.

Edese Vos-journalist Nando Eskes raapte na afloop van de Avond4Daagse langs de Doolhoflaan maar liefst 626 troepjes op. Hij analyseerde deze met de Litterati-app en berekende dat er naar schatting 18.000 stukjes afval langs de hele route waren achtergebleven, waarvan de helft plastic.

“Wij zijn hier heel erg van geschrokken,” zegt Henk Overeem van Blauw-Wit. “We hebben altijd vooraf een informatieavond voor de scholen die deelnemen. Daar leggen we de regels uit, en één van die regels is dat we alles schoon achterlaten. De scholen krijgen afvalzakken mee. Maar daar is dus weinig mee gedaan.” Op de afvalzakken van recyclebaar materiaal staat: ‘Maak van de Avond4Daagse een schoon feestje! Doe afval in deze zak.’

Daarnaast liet de organisatie zelf ook steken vallen, want de route werd niet nagelopen. “We hadden buurtbewoners die het dagelijks voor ons zouden nalopen en op vrijdagavond zouden wij het zelf doen. Maar het was zo hectisch en al pikkedonker. We hebben toen wel wat opgeruimd, maar de rest laten zitten. Op zaterdag is het ons ontschoten.”

Drukte op de Doolhoflaan

Dat uitgerekend de Doolhoflaan zo vuil was, had te maken met de verzamelplek van de Avond4Daagse. “Vroeger verzamelden we op de Concordialaan,” vertelt Overeem, “maar dat veroorzaakte altijd overlast met de omwonenden. Er werd door de deelnemers van alles in de tuinen achtergelaten. Er werd in de tuinen geplast, aangebeld bij mensen of ze daar mochten plassen. Dus nu starten we vanaf de begraafplaatsen voor het defilé naar het centrum.”

“Wij vragen de scholen altijd om netjes alle troep op te ruimen, maar dat ging dit jaar echt niet goed. Iedereen was gehaasd en wilde snel weg. We hadden 3.000 kinderen en 3.000 ouders. Vroeger liep je met de juf en de meester mee, tegenwoordig willen scholen dat er een ouder meegaat, en dan wordt er eigenlijk niet meer op de kinderen gelet. Dan is het alleen maar achter elkaar aangaan. Respect voor ons en onze verkeersregelaars hebben ze ook niet. Je moet ze waarschuwen om onderweg op te letten en het netjes te houden.”

“Het is eigenlijk niet leuk meer om nog dingen te organiseren.”

De vrijwilligers van Blauw-Wit begeleiden de Avond4Daagse, maar het zijn er te weinig. “We hadden voorheen mensen die controle liepen zodat alles onderweg netjes bleef, maar er is niet meer aan vrijwilligers te komen. Zo jammer. Dat is overal in het verenigingsleven zo. Het is eigenlijk niet meer leuk om nog dingen te organiseren. Het wordt steeds lastiger en het wordt je steeds moeilijker gemaakt, ook met vergunningen.”

Overeem geeft ruiterlijk toe: “Het is in de eerste plaats een fout van de organisatie, dat zijn wij, wij hadden dat nog beter moeten nalopen en opruimen. Maar we moeten ook met z’n allen een beetje meer bewust worden van: ‘Jongens, het is de natuur. En we willen daar met z’n allen van blijven genieten. En op deze manier gaat dat niet.’ Als we die zakjes uitdelen zeggen we ook altijd: ‘Zie je een papiertje van een ander, pak die dan ook even op.’ Maar dat wordt niet meer gedaan. Dit is in ieder geval een goed leermoment voor iedereen in Ede.”

De verbeterpunten voor 2024

Inmiddels is er met de scholen een evaluatieavond gehouden om te bespreken wat er volgend jaar beter kan en moet. De Edese Vos ontving deze verbeterpunten op de mail:

• Er wordt bij leerlingen en ouders extra aangekaart dat ze hun afval moeten opruimen.
• Iemand van de organisatie wordt achter de wandelaars aangestuurd om afval op te ruimen.
• De dag naar de wandelavond lopen twee vrijwilligers per school de route na om het afval op te rapen.
• Er wordt bekeken of een scoutinggroep tegen betaling de dagen erna de routes extra kan nalopen.
• In de voorbespreking van de volgende Avond4Daagse wordt dit nog een keer helemaal doorgenomen.
• Wandelsportvereniging Blauw-Wit gaat met de gemeente Ede in gesprek of er een nog betere oplossing mogelijk is. Misschien dat er op de rustpunten ook containers kunnen komen.

“Namens de organisatie van Avond4Daagse en de meegelopen scholen willen we in ieder geval onze excuses aanbieden voor het vuilnis en beloven voor volgend jaar om er een schone vierdaagse van te maken,” aldus de mail.

Reacties gemeente en landelijke vierdaagse

De Edese Vos heeft de gemeente Ede ook om een reactie gevraagd. De woordvoerder van wethouder Arnold Versteeg liet het volgende weten:

“We vinden het jammer om deze bevindingen te lezen, het schoonhouden van de openbare ruimte is belangrijk voor de leefbaarheid van onze mooie, groene gemeente. Uiteraard zijn mensen zelf verantwoordelijk voor het opruimen van hun eigen rotzooi en is het wenselijk als zij hier elkaar op aanspreken. Als een organisator een evenement organiseert zijn zij verantwoordelijk voor het schoon achterlaten van de evenementlocatie. In dit geval is deze verantwoordelijkheid opgenomen in de evenementvergunning.”

“We hebben de organisatie gemaand om de routes na te lopen en de rommel zo snel mogelijk op te ruimen. Volgend jaar zullen we de organisatie bij de verlenging van de vergunning hier uitdrukkelijk op wijzen. Daarbij zullen we hen ook wijzen op de door u uitgevoerde steekproef en de oproep doen om meer aandacht te besteden aan bewustwording rondom zwerfafval en het secuur nalopen van de gelopen route.”

Over de gemeentewerf, waar ook regelmatig zwerfafval ligt: “De parkeerplaats bij de gemeentewerf is een openbare parkeerplaats. Wij zien ook dat er regelmatig zwerfvuil op de parkeerplaats ligt en ruimen dit op. We houden de komende tijd in de gaten of er extra aandacht nodig is voor deze specifieke locatie.”

De landelijke organisatie van de Avond4Daagse, de Koninklijke Wandelbond Nederland in Nijmegen, gaf deze reactie:

“Uiteraard is het niet de bedoeling dat er afval achterblijft na het evenement. Dat is ook de reden dat de organisatie deelnemers oproept het afval op te ruimen en hier ook middelen voor ter beschikking stelt. Wij kunnen op afstand niet bepalen waar het afval vandaan kwam en hoe het komt dat het er lag. Naar aanleiding van eerdere geluiden uit andere plaatsen, stelden we samen met o.a. Nederland Schoon adviezen op richting de lokale organisaties.”

“Iedere lokale organisatie is zelf verantwoordelijk voor zijn evenement. Als landelijke bond faciliteren wij hen daarin. Zo brengen wij een handboek uit waarin we o.a. het belang van het nalopen en opruimen van de routes na afloop vermelden. Ook geven we in onze nieuwsbrief de tip de deelnemers te betrekken bij het schoon achterlaten van de route (en zelfs tijdens het wandelen zwerfvuil op te ruimen dat er al lag). Ook tippen wij hen om voor opruimmaterialen eens contact op te nemen met de gemeente om te kijken wat zij hierin kunnen betekenen.”