Edese Vos
Afgelopen zomer namen inwoners van de ENKA-wijk het initiatief voor een creatief straatexperiment. Op een leegstaande parkeerplaats werd een ‘openbaar zomerbankje’ geplaatst waar inwoners van de wijk elkaar konden ontmoeten. Handhaving van de gemeente maakte daar abrupt een einde aan. Hoe ging het verder?
“We hebben het hele traject doorlopen om een vergunning aan te vragen,” laat initiatiefnemer Marco te Brömmelstroet weten. “Volgens ons is er geen juridische grond om dat te weigeren, maar van de Toezichthouder Evenementen en Openbare Ruimte van de gemeente ontvingen we deze e-mail.”
Reactie wethouder Karin Bijl
De Edese Vos heeft verantwoordelijk wethouder Karin Bijl om een reactie gevraagd. Haar woordvoerder Menno van Erkelens laat weten:
We waarderen het enthousiasme en de betrokkenheid van bewoners bij initiatieven die de sociale leefbaarheid in onze gemeente willen versterken. Zoals het creatieve experiment met de Enka-picknicktafel om de openbare ruimte op een andere manier te benutten.
Tegelijkertijd betekent dat niet dat alles zomaar mogelijk is in de openbare ruimte. Er bestaan regels en voorschriften die de veiligheid en het algemeen belang moeten waarborgen. Bij tijdelijke experimenten moeten we hier rekening mee houden, ook als deze regels soms streng lijken.
Om ervoor te zorgen dat initiatieven soepel verlopen en tegemoet komen aan zowel de behoeften van bewoners als aan de regelgeving, moedigen we initiatiefnemers aan om in een zo vroeg mogelijk stadium contact met de gemeente op te nemen. Dit stelt ons in staat om samen te verkennen wat wel en niet mogelijk is. We willen de focus leggen op wat er wél kan en samenwerken om de best mogelijke oplossingen te vinden.
Achteraf kunnen we zeggen dat de situatie rondom de Enka-picknicktafel beter aangepakt had kunnen worden. We willen dan ook in gesprek gaan met de initiatiefnemers om te kijken hoe we in de toekomst dergelijke situaties beter kunnen faciliteren. Bij participatieve initiatieven zoals deze blijft het een gezamenlijke zoektocht, waarbij we van elkaar kunnen leren en samen stappen in de goede richting kunnen zetten.
Op zich een open houding van de gemeente, maar als je voor zoiets simpels als een picknicktafel al een heel overlegtraject moet starten, kan dat ook de energie bij burgerinitiatieven wegtrekken. Heb je hier eigen ervaringen mee, laat het in een reactie weten.
Vragen over handhaving
De Edese Vos stelde ook enkele specifieke vragen over de e-mail van de toezichthouder. In cursief de antwoorden:
1. Wat is de ‘publieke functie’ van de weg en wie bepaalt dat? Er staat in de APV geen specificatie/invulling genoemd. Waarom wel auto’s en geen picknickbank als direct aanwonenden de ruimte liever anders gebruiken? Is die publieke ruimte niet ook van hen?
De publieke functie van de weg is in principe het gebruik als verkeersbaan of in dit geval: parkeerplaats. De gemeente beheert de openbare ruimte in het belang van alle inwoners van de gemeente en daarbinnen proberen we de verschillende belangen zo goed mogelijk af te wegen.
2. Op basis waarvan meent de toezichthouder te kunnen bepalen dat het belang van een parkeerplaats voor de gemeenschap zwaarder weegt dan verbinding in de wijk? Sinds wanneer zijn de meningen van ambtenaren (“naar onze mening”) leidend voor de uitvoering van beleid?
De gemeente is op grond van artikel 16 van de Wegenwet belast de openbare weg in goede staat (en daarmee ook bruikbaar en toegankelijk) te houden. Vergunningsverleners maken bij een aanvraag voor ander gebruik een belangenafweging, waarin – naast het belang van de aanvrager – het algemeen belang bij (onder meer) een verantwoord beheer van de openbare weg wordt betrokken. Daarbij wordt breder gekeken dan alleen het individuele geval in verband met het feit dat de gemeente verzoeken in vergelijkbare gevallen gelijk moet behandelen.
3. Waarom wordt een keurige picknickbank, ook nog eens voorzien van bloemetjes, als “verrommeling van de openbare ruimte aangemerkt”? De “verrommeling” is niet aangetoond.
Met “verrommeling” hebben we niet bedoeld te zeggen dat het bankje niet representatief zou zijn; bedoeld is dat vanuit oogpunt van beheer van de openbare weg het toestaan van uitzonderingen een versnipperd en in die zin rommelig beeld kan geven.
4. Waarom moeten burgers leges betalen om een formeel besluit van de overheid te ontvangen en is dit zelfs een voorwaarde om bezwaar te kunnen maken? Op welke exacte wet of regeling is dit gebaseerd?
Legesheffing is in Ede gebaseerd op de “Verordening op de heffing en de invordering van Leges 2023”, die je hier kunt vinden. Het gaat dan met name om artikel 2 en artikel 1.34.2 van de daarbij horende tarieventabel.
5. Waar is de bijzondere huurprijs van € 1 per m2 op gebaseerd? Welke schriftelijke documentatie is hiervoor?
De huurprijs is gebaseerd op het besluit van Burgemeester en Wethouders van 6 december 2016. Het bedrag staat ook genoemd op onze website.
Waarom is er geen ’transitiestrategie’?
De Edese Vos stelde ook enkele vragen over de ontbrekende ’transitiestrategie’:
6. In zijn artikel en de reacties eronder geeft Marco te Brömmelstroet aan dat de gemeente tot een “volwassen transitiestrategie” zou moeten komen waarin inwonersexperimenten in principe worden gefaciliteerd tenzij er zwaarwegende bezwaren zijn. Is het college bereid tot zo’n transitiestrategie te komen en daarmee zowel het mobiliteitsbeleid handen en voeten te geven als inwoners beleidsmatige duidelijkheid te verschaffen?
Graag verwijs ik je voor deze vraag naar de herziene versie van onze Edese Participatie-Aanpak, het onderdeel inwonersinitiatieven.
7. Als het college een Koersnota Mobiliteit opstelt met daarin beleidsdoelen, is de vraag van Marco te Brömmelstroet natuurlijk heel logisch. Als je die ambities hebt als gemeente, faciliteer dat dan pro-actief met een transitiestrategie. Is het college bereid dat te doen? Het terugleggen bij de burger is dan eigenlijk afschuiven van de verantwoordelijkheid. Dit experiment heeft immers laten zien dat die sturing van bovenaf nodig is.
De Koersnota Mobiliteit is een beleidskader en markeert pas het begin van het proces. Op dit moment zijn er nog geen financiële middelen aan deze nota gekoppeld, en daarmee dus ook nog geen rechtstreekse acties. Maar binnen de gemeente zij we op basis van deze nota volop bezig die strategie vorm te geven met bijvoorbeeld een nieuw fietsprogramma, waarin ook een actieve bewustwordingscampagne is opgenomen, maar ook een visie voor verdere ontwikkelingen op het gebied van deelmobiliteit. Het is daarna natuurlijk aan de gemeenteraad om financiën voor de diverse projecten die we voorstellen beschikbaar te stellen, maar op dit moment zijn we nog niet op dat punt aangekomen.
Marco te Brömmelstroet
Wat jammer dat elke route gedoemd lijkt dood te lopen: een experiment werd niet gewaardeerd, de koninklijke route lukt dus ook niet.
Een paar gedachten:
1) Ik lees geen inhoudelijke onderbouwing van de belangenafweging van de gemeente. Dat zou wel moeten, zie het participatiebeleid (blz 12: we kijken wat of hoe het wel kan, en als het niet kan, laten we weten waarom). Een zorg over belemmering van de weg/parkeerplaats is nog geen belangenafweging. De zorg over precedent-werking wordt wat mij betreft hier wel erg makkelijk gebruikt.
2) Is met de gemeente overlegd of je een ontheffing kunt vragen om af te wijken van de verordening betaald parkeren (https://lokaleregelgeving.overheid.nl/CVDR644629/1)? Dat is in theorie mogelijk (art. 11).
3) Op ruimtelijkeplannen.nl is te vinden dat deze plek is aangewezen als ‘enkelbestemming verkeer’. Maar die terreinen mogen ook gebruikt worden voor: voorzieningen voor verkeer en verblijf; poorten ten behoeve van het langzaam verkeer; bruggen; parkeervoorzieningen; groenvoorzieningen; speelvoorzieningen; nutsvoorzieningen; water en waterhuishoudkundige voorzieningen; brandveiligheidsvoorzieningen en blusvoorzieningen. Dus er lijkt niets op tegen te zijn om dit terrein als groen/speelvoorziening te gebruiken. Behalve dan het afwijken van het verbod uit de verordening ‘betaald parkeren’.
3) De reactie van de wethouder lijkt totaal niet in lijn met die van de behandelend ambtenaar. Maakt dat je je afvraagt of je dergelijke initiatieven niet eerst ‘bovenlangs’ wil bespreken voordat je een vergunning aanvraagt.
4) Die huurprijs is de bevestiging van het niet meedenken van de gemeente. De huurprijs van 1 €/m2/week is bedoeld als stok achter de deur om containers en andere belemmeringen niet onnodig lang te laten staan. Dat slaat hier natuurlijk volledig de plank mis.
Iets nieuws willen, hoe klein ook, vraagt om actie van bewoners en vooral om iets meer durf van de gemeente… Ik zou graag eens een succesverhaal willen lezen.
We zullen de initiatiefnemer en de woordvoerder attenderen op dit artikel en hen vragen te reageren op je bericht.
Ad 3: Vorige week gehoord van een insider bij de gemeente: “Als je in Ede iets gedaan wilt krijgen moet je een wethouder persoonlijk kennen.” Als dat echt zo is, is het slecht gesteld met Ede. We vernemen van ambtenaren en initatiefnemers graag wat hun ervaringen zijn.
Wij horen graag ook succesverhalen van burgerinitiatieven die wél gelukt zijn met medewerking van de gemeente. Vooral het bijzinnetje ‘met medewerking van de gemeente’ is de crux. Want burgerinitiatieven opzetten zonder de gemeente schijnt aanzienlijk eenvoudiger te zijn.
Misschien is het wenselijk een goede relatie met de betreffende wijkbeheerder op te bouwen, danwel met de projectleider. Op informele basis kan er vaak veel meer, dan via een formele vergunningaanvraag, zeker als dit achteraf plaats vindt.
Beste Edese Vos. Zo heb ik een jaar geleden een aanvraag ingediend bij de gemeente Ede voor het onderzoeken hoe de veiligheid te verhogen op de smalle -niet belijnde- Roekelsweg (Wekerom), tussen de Roekelsezandweg en de Apeldoornseweg (N304). Een stuk van 750 meter aan weerszijden begrensd door diepe greppels. De weg wordt intensief gebruikt door auto’s (lokaal en toerisme), landbouwvoertuigen en machines, motoren, (e-)fietsen, wandelaars (klompenpad), en ruiters te paard, soms in groepen vanwege de vele stallen daar vanwege de verbinding met de ruiterroute door het Roekelsebos.
Er wordt daar stelselmatig veel harder gereden dan 60km/uur en daarbij geen rekening gehouden met de kwestbare gebruikers zoals wandelaars, fietsers en ruiters. Kortom een zeer onveilige situatie vooral in de zomer als toeristen onze extra wegen belasten. En het wachten is op een ongeluk.
De gemeente Ede reageerde op dit verzoek met hetzelfde argument: er komen geen extra borden bij met de aanwijzing: Houdt Afstand tot Langzame Weggebruikers. En ook geen onderzoek naar verlaging maximum snelheid. Reden: verrommeling openbare ruimte. Mij dunkt dat het onderzoeken van een potentieel gevaarlijke situatie toch wel voorrang heeft.
Het antwoord van de gemeente was dus niet om de veiligheid of de beleefde onveiligheid nader te onderzoeken? Bijvoorbeeld door een periode te meten hoe hard er wordt gereden? Ook hier lijkt de angst om te onderzoeken groter dan de bereidheid om zorgen serieus te nemen.
Klopt inderdaad. Het is goed geregeld zoals het nu is, volgens de gemeente. En dat het een rommelige bottlenek is van verkeer van diverse aard wordt daarmee niet onderkend. Dus niet onderzocht.
Een hele hoop tekst om een punt te maken wat niet te maken is. Draai het anders eens om? Stel de vergunning zou zijn afgegeven, waar trek je dan de grens? Andere buurtbewoners gaan hetzelfde doen en voor je het weet staan er overal picknickbankjes en partytenten. Of beter, daklozen of asielzoekers die een vergunning aanvragen om op zo’n parkeerplaats te gaan wonen met hun tentjes. Gewoon even een vergunning aanvragen bij de gemeente Ede en je hebt de woningproblematiek in Nederland opgelost. NOT
Gaat de gemeente haar grond dan verhuren? Allemaal ambtenaren de hele dag bezig met huurovereenkomsten voor parkeerplaatsen en bullshit vergunningsaanvragen.
Nee het doet mij deugd om te zien dat er nog gezond verstand is binnen de gemeente. Niet meegaan in die gekkigheid waarbij er chaos op chaos wordt gecreerd. Zodat we straks allemaal bij diezelfde overheid onze hand op moeten houden.
Wat je ook van deze kwestie vindt: je schetst nu een scenario dat niet aan de orde is. Er is geen sprake van een run op parkeerplaatsen, noch van chaos en extra vergunningsaanvragen, en de kans dat dat door een spontaan inwonersinitiatief gebeurt is nihil. Deze framing helpt het gesprek niet.
Veel inwonersinitiatieven met positieve visie en energie lopen vast bij of op de gemeente. De vraag is hoe daar binnen redelijke kaders beter ruimte aan kan worden gegeven.
Dit is niet helemaal juist, in het centrum zijn er al vaker aanvragen geweest om parkeerplekken te gebruiken voor de uitbreiding van terrassen.
Tijdens Corona is de gemeente hier soepeler mee omgegaan en heeft tenminste 2 horecazaken toestemming gegeven om hun terras tijdelijk uit te breiden op parkeerplekken.
Dit lijkt leuk en gezellig en komt de gasten van deze zaken en de horecaondernemer natuurlijk goed uit. De winkelbedrijven, kantoren en bewoners om deze plekken zijn minder goed af… vooral de winkels merken het direct.
Parkeerplekken zijn dure grond en worden gepland en niet zomaar toevallig ingetekend. Zo moet elke woning een x hoeveelheid parkeerplaatsen hebben, kantoren en bedrijven ook.
Ik ken de situatie ter plekke niet maar kan me niet voorstellen dat er in deze wijk nergens ruimte is voor een picknicktafel… Mochten de bewoners het echt willen, dan kunnen ze gezamenlijk een platte kar/aanhanger kopen, die op de parkeerplaats zetten en daarop de picknicktafel.