Marc van der Woude
De Braamhorst, een natuurgebiedje aan de Zonneoordlaan, moet een paradijs worden voor zandhagedissen en hazelwormen. Op dit moment worden er grote hoeveelheden zand aangevoerd. Waar is dat voor? De Edese Vos nam er een kijkje.
De Braamhorst is een voormalige zandgroeve, omgeven door bomen. Sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw was het terrein in gebruik als camping van de Nederlandse Caravan Club. Daar kwam zes jaar geleden een eind aan. De gemeente ging in gesprek met de Stichting Doesburger Eng en de omgeving en besloot om het terrein (in eigendom van de gemeente) niet meer voor recreatie te gebruiken, maar als ‘compensatieruimte’ voor natuur. Daar was een herziening van het bestemmingsplan voor nodig.
Een nieuwe habitat voor zandhagedissen en hazelwormen
De compensatie heeft te maken met de bouw op het World Food Center-terrein. Daar leven reptielen, zoals de zandhagedis en de hazelworm. Die kunnen daar niet blijven en moeten verhuizen. Het terrein van De Braamhorst is volgens deskundigen met de juiste inrichting geschikt te maken als alternatief leefgebied voor deze dieren.
Daar is een inrichtingsplan voor gemaakt. Zo wordt de vegetatie bij de bosranden/hellingen aangepast. Dennen worden verwijderd zodat er een centraal open zandig terrein komt met heide, schraal grasland en gevarieerde struiken. De asfaltpaden worden verwijderd, er komen zandpaden als ruiterpad en eiafzetplekken voor de zandhagedissen. Al het vrijkomende hout wordt verwerkt in houtstapels en takkenrillen om schuilplaatsen voor reptielen en andere soorten te creëren. In het Natura2000-gebied blijft het bestaande bos behouden.
Het doel is om een duurzaam leefgebied te creëren dat geschikt is voor ongeveer 400 zandhagedissen en 400 hazelwormen. Door de ontwikkeling van deze diverse habitats kan De Braamhorst bijdragen aan de biodiversiteit en een aanvulling vormen op bestaande populaties in de omgeving. Als de natuurontwikkeling gereed is, zullen de reptielen naar De Braamhorst worden verplaatst.
Wandel- en ruiterpaden
Naast de natuurontwikkeling wordt er ook rekening gehouden met recreatie. Er komt een wandelpad. Een deel van de bestaande paden wordt omgevormd tot ruiterpad en er komt een nieuw (men)ruiterpad, waardoor het routenetwerk wordt verbeterd. Zo wordt De Braamhorst een gebied waar zowel natuur als recreatie hand in hand gaan. Op deze plankaart kun je zien hoe het wordt.
Als de Edese Vos poolshoogte komt nemen wordt net een grote partij zand afgeleverd. Dat zand is nodig om een schone deklaag van een halve meter te creëren. Doordat De Braamhorst in het verleden ook een stortplaats was (vergelijkbaar met de Wekeromse Belt), is een deel van de bovengrond verontreinigd met metalen en PAKs. Er zijn ook plekken waar nog stortmateriaal aanwezig is. Daarom wordt 5.600 m3 schoon zand aangevoerd om de deklaag te verhogen.
Deklaag in plaats van saneren
Waarom is eigenlijk gekozen voor een deklaag in plaats van de verontreiniging af te voeren?
“Het doel van natuurcompensatie is hier verenigbaar met de vuilstort,” zegt de woordvoerder van wethouder Jan Pieter van der Schans. “Door schoon zand aan te brengen wordt de deklaag hersteld, want deze was op plekken te dun geworden. Het zand dat hier wordt uitgereden is vanzelfsprekend gecontroleerd op vervuilingen.”
Hier is ook een kostenafweging gemaakt. “Het is een combinatie: met de juiste inrichtingsmaatregelen en het herstellen van de deklaag kan het gebied een prima leefgebied voor onder meer de zandhagedis en hazelworm worden. Ruimen en saneren is inderdaad heel duur, dat is hier niet overwogen.”
Edese Vos
Wel grappig dat elders in de gemeente de cultuurhistorie belangrijk is, maar de geschiedenis op dit terrein letterlijk onder een laag zand verstopt wordt. Ik hoop oprecht dat het mooi wordt, maar vrees dat hier heel veel energie en geld gestopt wordt in een paar vierkante km die amper iets gaat doen voor ‘de natuur’.
Het terreintje is ~ 117.000 m² , dus 0.12 km². Dat is dus een postzegel. En natuur is iets wat er was vóór de mens er iets mee deed, dus dit is geen natuur meer. Maar het wordt hopelijk een leuk parkje. Het zal ook vast wel goed onderhouden worden, zoals we dat overal met onze ‘natuur’ doen.
Dat geldt voor heel Nederland. Oernatuur hebben we hier niet meer. Alles is ‘cultuur’.
Op de nabijliggende Wildzoom is ook ‘schoon’ zand gestort, ‘gecontroleerd op vervuilingen’. Minstens een jaar lang heb ik tijdens wandelingen snippers vermalen plastic bekertjes en andere ongerijmdheden uit dit ‘schone’ zand gevist. ‘Gecontroleerd op vervuilingen’ is wat anders dan schonen van vervuilingen middels bijvoorbeeld een zeef met nauwe afstelling. Ik heb dit toen gemeld bij de gemeente, en ben erg benieuwd of naar aanleiding van deze vervuiling op de Wildzoom dit zand werkelijk schoon is.
Nog een ander fenomeen is dat er paden in bossen worden verhard met troep; bouwafval, zoals ook in Hoekelum.
Zijn we op de achtergrond mee bezig. Als je insiders kent die er meer over weten, tip ons dan: https://edesevos.nl/contact/
Het is nog niet af, tenminste er ligt nog asfalt, onnodig veel bomen en struiken gekapt, het gestorte zand lijkt wel bouwafval, vol met betonresten en ander puin, dit is geen schoon wit zand.
Gemeenten, alle zogenaamde natuurbeheerorganisaties kappen alleen maar gezonde prachtige bomen, alles onder de noemer: meer ruimte voor diversiteit, kleine diertjes ruime geven, zoals hazelwormen, hagedissen en alle andere diertjes, vlindertjes.
Daarnaast worden bomen gekapt omdat deze niet inheems zouden zijn, dus de Amerikaans Kers, de grote dennenbomen en meer. Ongelofelijke lulverhalen om de biomassacentrales te kunnen blijven stoken.
De bossen verdwijnen, echter daar waar nog bos is mogen wij niet meer komen, natuurmonumenten is goed in het om laten vallen van grote gezonde bomen over de hele lengte van wandelpaden waarvan zij vinden dat wandelaars niet meer welkom zijn.
Er is nog veel meer ellende binnen dergelijke organisaties en belangenverstrengelingen.
Het zand hebben we in nader onderzoek. Als het kan, mail ons dan wat foto’s van die “betonresten en ander puin”: https://edesevos.nl/contact/.
Dat er alleen maar gezonde, prachtige bomen worden gekapt klopt niet. Wel bij grote projecten als de Parklaan, dan wordt een belangenafweging gemaakt. Maar in de bossen gaat het om uitheems. Bij naaldbomen om aantasting met de letterzetter.
Als je meer weet over belangenverstrengelingen binnen organisaties en dat ook kunt onderbouwen/aantonen, kun je ons mailen.