Edese Vos
Gisteren is opnieuw een kind ernstig gewond geraakt op de beruchte rotonde bij de Parklaan-Zandlaan. Dit was het zesde fietsongeval in enkele maanden tijd. Ondanks waarschuwingen van buurtbewoners en weggebruikers blijft ingrijpen vanuit de gemeente uit. Hoeveel slachtoffers moeten er nog vallen voordat er actie wordt ondernomen?
Verkeersdeskundige en Edese Vos-auteur Marco te Brömmelstroet sprak zijn frustratie uit op Twitter: “In vier dagen tijd in Ede: een kind van 12 overleden en een klein kindje dat nu vecht voor zijn/haar leven. In welke wereld is dit normaal?” Zijn woorden raken een gevoelige snaar in Ede, waar bewoners zich al maanden zorgen maken over de verkeerssituaties.
Te Brömmelstroet voegt daar nog aan toe: “Dit zijn geen ongelukken, maar de voorspelbare gevolgen van keuzes in beleid en uitvoering. Er is een motie aangenomen dat kinderen van 8 veilig zelfstandig naar school moeten kunnen fietsen. Waarom blijft het dan bij helmpjes uitdelen? In Ede staat de auto nog altijd op één, niet de fietser of voetganger. Hoe kan dat?”
Ondertussen is er nog geen zicht op concrete maatregelen. Ondanks de vele signalen van inwoners en het groeiende aantal aanrijdingen, blijft het stil vanuit de gemeente.
Problemen langs het Pico Bello Pad
De rotonde maakt deel uit van het zogenaamde Pico Bello Pad, een fietsroute tussen Ede en Wageningen die door de gemeente is aangelegd om fietsers een veilige, snelle en comfortabele verbinding te bieden. De bedoeling is dat meer mensen de auto laten staan voor hun reizen tussen beide steden. Ondanks deze belofte van veiligheid zijn er op meerdere punten langs dit fietspad al ongevallen gebeurd, wat vragen oproept over de werkelijke verkeersveiligheid.
Bennekommer Erik Wesselius van de fractie Mens en Milieu Ede neemt de gewraakte rotonde vrijwel dagelijks en stuurde vandaag een e-mail naar verantwoordelijk wethouder Peter de Pater waarin hij een recente aanpassing bekritiseert: “Langs het fietspad is nu een bord geplaatst dat fietsers waarschuwt geen voorrang te nemen, maar te krijgen. Dat creëert verwarring, want er staan haaientanden bij de ingang van de Zandlaan vóór het fietspad, wat betekent dat fietsers in beide richtingen voorrang hebben. Dit bord maakt de situatie alleen maar onduidelijker.”
Naar aanleiding van het meest recente ongeval heeft de Edese Vos De Pater ook een aantal dringende vragen gesteld. Waarom werden de signalen van buurtbewoners genegeerd en waarom is er geen interventie geweest om de verkeerssituatie te verbeteren? En, belangrijker nog: gaat de gemeente nu wel iets doen? Zo ja, wanneer en wat?
Deze vragen sluiten aan bij een eerdere oproep van de D66-fractie. In een open brief riepen raadsleden Henk Kohsiek en Stephan Neijenhuis het college op om direct in te grijpen. Volgens hen is de rotonde levensgevaarlijk, vooral omdat automobilisten vaak onvoldoende zicht hebben op fietsers die van achter komen. De rotonde is een cruciale verbinding voor fietsers richting Bennekom en Wageningen, maar de inrichting maakt het risicovol.
Wanhoop onder inwoners
Inwoners spreken steeds vaker hun frustratie uit over de gebrekkige verkeersveiligheid. Emma Scholten plaatste op Facebook een dringende oproep aan de gemeente: “DOE HIER IETS AAN. Het is levensgevaarlijk. Kom achter jullie bureau vandaan en ga zelf eens kijken.” Haar reactie is slechts een van de vele die de afgelopen weken zijn geplaatst door bezorgde burgers.
Ook Helga Ruiter wijst op de problemen met het zicht voor automobilisten: “Deze rotonde is zo onoverzichtelijk. Als automobilist moet je naar twee kanten kijken, en de heg is te hoog. Ik ben bang dat het straks, als de weersomstandigheden verslechteren, nog gevaarlijker wordt.” Met de herfst en winter op komst, maken omwonenden zich zorgen over de verdere toename van onveilige situaties door slecht weer en verminderd zicht.
De zes aanrijdingen in korte tijd wijzen op een structureel probleem dat de gemeente niet langer kan negeren. De veiligheid van fietsers en voetgangers staat op het spel.
Reactie wethouder Peter de Pater, na publicatie van dit artikel:
Waarom heeft de gemeente Ede de signalen genegeerd en is er geen adequate inverventie geweest om dit direct aan te pakken?
“Vaak hebben weggebruikers even tijd nodig om te wennen aan een nieuwe situatie. Maar toen er voor de zomer weer meldingen binnen kwamen is er een maatregelenplan gemaakt met aanvullende bebording die de weggebruikers attendeert op de voorrangssituatie. Borden die snel geleverd konden worden zijn inmiddels geplaatst, enkele extra opvallende borden zijn in bestelling en worden binnenkort geplaatst.”
Gaat de gemeente Ede hier iets aan doen? Zo ja, wat precies en wanneer is dat gerealiseerd?
“Daarnaast gaan we zo snel mogelijk een observatie van de verkeerssituatie uitvoeren om gericht antwoord te krijgen op de vraag of er aanleiding is om verdere maatregelen te treffen die de verkeersveiligheid verbeteren en zo ja welke dat zijn.”
Marco te Brömmelstroet
Probeer eens uit om de Zandlaan vanaf de rotonde af te sluiten voor auto’s, zodat je dus vanaf de rotonde niet rechtsaf kan met de auto. En misschien zelfs dat je vanaf de Zandlaan ook niet met de auto de rotonde op kan. Volgens mij heeft het het afgelopen jaar veel voordelen gehad toen dit zo was, er is toen voor zover ik weet niemand gewond geraakt, en er was minder geluidsoverlast voor bewoners verderop langs de Zandlaan toen dit geen doorgaande weg was. Verder stimuleert dit mensen uit de buurt die op de Zandlaan of bij de Stadspoort moeten zijn om met de fiets te gaan i.p.v. met de auto, omdat dat dan veel sneller is.
Toen dit afgesloten was reden er geen fietsen over de rotonde 🤣 Die werden omgeleid via ’t fietspad achter de voetbalvelden langs en langs Het Streek.
Wij wonen zelf in de wijk achter de Zandlaan. Onze kinderen zitten in Bennekom op school en op de opvang. En rijden dagelijks over de rotonde. En wij redden ’t niet om te fietsen omdat er gewerkt moet worden. En dat ligt niet op fietsafstand. 🫣
1. Bij de omleiding voor fietsers afgelopen jaar moesten de fietsers ook de Zandlaan oversteken, maar daarbij waren er veel minder conflicten met auto’s omdat die daar toen veel minder reden.
2. Hoe heeft u dan het afgelopen jaar, toen de rotonde was afgesloten, uw kinderen naar school gebracht? Ik neem aan dat dat toch op een andere manier is gelukt toen. Dit nog los van de keuze om kinderen in Bennekom op school te doen terwijl er diverse scholen/KDV in de buurt van de Zandlaan zijn, en het feit dat uw kinderen op veel jongere leeftijd zelf naar Bennekom zullen kunnen fietsen wanneer de route veilig is voor fietsers.
3. Is het belangrijker dat u als individu dit gemak nu heeft of dat het echt veilig is?
Bij de Zandlaan stond er een ‘klaar over’ om te zorgen dat de fietsers veilig konden oversteken. Onze kinderen zitten met een bewuste keuze in Bennekom. In ’t jaar dat de Edeseweg gesloten was konden we nog steeds vanuit huis over de Edeseweg naar Bennekom. Dat heeft voor ons geen hinder gehad. De oude situatie was echt vele malen beter. Zowel voor fiets als auto. Ze hadden het fietspad nooit allemaal langs 1 kant moeten laten gaan.
Als wij op de fiets vanuit Bennekom komen en naar huis willen moeten wij vanaf de rotonde de Zandlaan op. Dit zorgt ook voor gevaarlijke situaties omdat je midden op de rotonde moet wachten op ’t fietsverkeer vanuit de kant van ’t station.
Zandlaan afsluiten is ongeveer net zo’n goed idee als de afsluiting van de overgang op de kerkweg. 🙄 Men moet de rotonde gewoon normaal inrichten met de fietsers niet voor 2 richtingen aan 1 kant. De Zandlaan heeft vrijliggende fietspaden en zou je evt wel als 30km zone kunnen inrichten. Maar afsluiten is vast het idee van iemand die geen auto rijdt. 😮💨
Ik rij wel auto, maar geen ritten die prima op de fiets kunnen. Als iedereen dat zou doen, dan was er ook genoeg ruimte voor degenen die echt niet kunnen fietsen om overal vlot door te kunnen rijden. En ook ik kies voor gemak: ik gebruik met de auto vanaf de snelweg richting Enka ook de route via de Zandlaan, omdat die het kortst/snelst is, terwijl ik me besef dat dit zeer ongewenst is. Maar dat terzijde.
Met één richting van het fietspad weer aan de andere kant leggen los je het conflict niet op. Ja de oude situatie was wat veiliger, maar ook niet veilig genoeg om bijvoorbeeld kinderen alleen overheen te laten. Dus wat denken de meeste mensen dan: “Laat ik de kinderen maar met de auto brengen.” Wat logisch is, maar daarmee wordt de onveiligheid nog groter.
Ik mag hopen dat de gemeente inmiddels in ieder geval verkeersregelaars heeft ingezet totdat er een echte oplossing komt. En ik denk nog steeds dat een knip in de Zandlaan (misschien niet eens in 2 richtingen) uitstekend zou werken. Naast dat het veiliger wordt, stimuleert het ook gewenst gedrag.
Het hele fietspadverhaal is eigenlijk te droevig voor woorden. Dat die Parklaan er moest komen kan ik nog mee leven maar hoe ze dat bedacht hebben met een fietspad aan één kant twee richtingen, dat slaat helemaal nergens op. Dat fietspad wordt ook door brommertjes en fatbikes gebruikt als racebaan. Als je daar al niet aangereden wordt, dan op de rotonde zelf dubbel uitkijken.
Vrij recent kwam er een vrachtwagen vanaf het station die daar even rechtsaf moest. Hij dacht wel even voor mij langs te kunnen. Ik ben zelf maar vol in de ankers gegaan anders had ik ook allang uitgesmeerd over de Zandlaan gelegen.
Die rotonde staat met stip op één, op de tweede plaats het stukje fietsstraat in Bennekom tussen de Lidl en de Molenhoek, hier hebben ze gewoon alles op een hoop geveegd. Je plakt een paar plaatjes op de weg met de mededeling ‘fietsstraat, auto is te gast’ en schijnbaar is het probleem dan opgelost. Nou, niet dus. Je bent daar ook je leven niet zeker. Het gedrag van de automobilist is hier ook debet aan, maar als ik zie hoeveel schaafplekken en strepen er al achter die drempels in het wegdek zitten. Dat komt niet omdat automobilisten rustig en bedaard over die fietstraat gaan. Al regelmatig een auto achter mij gehad die luid claxonnerend liet merken dat ik aan de kant moest. Die had zeker de sticker niet gezien.
De verantwoordelijke wethouder komt regelmatig breed grijnzend voorbij in de krant of op Xon tv, als er wat te halen valt, maar nu er problemen zijn horen en zien we deze man niet. Ben helemaal klaar met die kerel. Laat hij nou maar eens zijn verantwoording nemen, desnoods maar weer een kluit geld uitgeven en weer een fietspad aan beide zijden van de Parklaan aanleggen, want dit kan niet.
Worden er al alternatieve oplossingen verzameld dan de goedkope oplossing om fietsers geen voorrang meer te geven? Ik zou het een grote tegenslag vinden als dat namelijk gebeurt.
Naast het kindje wat gisteren zwaargewond raakte is volgens Omroep Gelderland ook de moeder gewond geraakt. En de aanrijdingen die worden geregistreerd door gemeente/politie zijn alleen die waar hulpverlening of politie bij betrokken is geweest. Dus dit is het topje van de ijsberg. Wij weten uit eigen ervaring dat letsel minder erg kan lijken, maar later toch ernstig blijkt… al was dat op de rotonde Vossenweg Bennekom (die inmiddels ook onderdeel is van het Gigafiascopad).
Misschien eens tijd om de hele Parklaan onder de loep te nemen? Heel veel klopt niet, zeker niet vanaf de rotonde Frans Halslaan en richting Bennekom.
Inderdaad, heb ook het gevoel dat dingen anders hadden gemoeten. Ik vind eigenlijk de hele Parklaan te ingewikkeld met al die verschillende onoverzichtelijke kruisingen en chicanes. Echt niet fijn om te rijden, zowel als automobilist als fietser. Je moet zo vaak driedubbel uitkijken om geen ongeluk te veroorzaken. Sommige mensen raken ook helemaal tureluurs hier bij de kazerneterreinen. Tot spookrijden aan toe als ze van het pannenkoekenrestaurant komen.
Het is inderdaad niet te doen als je vanaf Enka naar de Zandlaan wil. Je nek moet je ongeveer 172 graden kunnen draaien om goed zicht te hebben op beide kanten wat betreft fietsers. Daarbij wordt het zicht nog belemmerd door allerlei begroeiing en zorgen de snelheden van fatbikes en e-bikes e.d. ervoor dat als je denkt dat er niks aan komt er weer een om de hoek komt met een enorme snelheid. Ik probeer zo min mogelijk de Zandlaan te gebruiken.
Dat laatste lijkt mij een prima oplossing. Hoe kunnen we meer automobilisten dat laten inzien?
Ook het fietspad vanaf de Reehorst richting centrum is erg gevaarlijk, vooral als de schooljeugd in de morgen naar school gaat blijven ze aan de linkerkant rijden en het liefs met 3 naast elkaar, er staat wel een verboden in te rijden bord, maar niemand ziet het staan, het is daar ook erg onoverzichtelijk.
Of dat bord er nu wel of niet zou staan, maakt voor veel fietsers niet uit, en met drie naast elkaar mag ook niet. Rood licht hoor je ook voor te stoppen. Maar ach, de regels gelden voor een ander…
Er zijn echter situaties die erg ondoordacht gemaakt zijn. (Ook vanaf de Brigadelaan moet je een fietspad met tweerichtingsverkeer oversteken. Daar komen de fietsers door de bocht van een heuvel af.) Het helpt echt als we, tot de gemeente actie onderneemt om de veiligheid te vergroten, elkaar eens wat ruimte geven én aan de regels houden.
Zo jammer dat er niet voor is gekozen om fietsers en auto’s van elkaar te scheiden. Nu ‘ontmoeten’ beide partijen elkaar telkens en dat vraagt om ongelukken. Voor een gemeente die claimt dat ze ‘voor de fiets gaat’ (https://www.ede.nl/in-de-gemeente-ede/ede-in-ontwikkeling/agenda-fiets-2040) is het een gemiste kans.
Alles wat je aandacht geeft groeit. Als we heel veel parkeerplaatsen aanleggen, gratis parkeren stimuleren, wegen aanleggen om sneller bij de A12 komen, en fileknooppunten op blijven lossen, dan krijg je dus steeds meer automobilisten. Binnenkort komt Wageningen nog met BeterBereikbaarWageningen waardoor Edenaren verleidt worden om de auto te pakken. Dit soort crashes komen voort uit politieke keuzes op strategisch niveau en moeten als een feedbackloop worden herkend. Het is jammer dat veel kranten ze als losse ongelukken presenteren, waardoor herkenning van een patroon ontbreekt. We hebben te maken met stedelijke landschappen van angst. Dat is toch niet normaal? Burgemeester, grijp in!
Ondertussen in Amersfoort… de bereikbaarheid per auto duwt Amersfoort in de top-10 van leukste steden en dat terwijl het centrum autoluw is. Keuzes!
Waarom in heel Nederland niet (zoals in Frankrijk) alles wat van rechts komt heeft voorrang. Ook op de rotonde. Dan is dat voor altijd en iedereen duidelijk.
En weer een… https://112ede.nl/pizzabezorger-aangereden-bij-beruchte-rotonde
Het was alleen geen pizzabezorger op de fiets of in de auto. De pizzabezorger verleende juist assistentie. Inmiddels is het artikel aangepast, helaas de link nog niet.
We sluiten een heel bos af voor een wolf, waarom niet een straat voor het leven van kinderen en volwassen fietsers?
Vanaf eerste begin al verbaasd over deze aanleg. Levensgevaarlijk!! Dagelijks rij ik er overheen. Je moet ontzettend opletten. Voetgangers en fietsers die ineens opdoemen, ook van achteren… pas nog bijna een vrouw op de motorkap die ik per ongeluk over het hoofd zag. Notabene keken mijn man en ik samen. En nog! Moeten er nog meer slachtoffers vallen voordat er iets aan gedaan wordt? Ede aub pak het ernstige probleem zsm op!
Vandaag was het weer raak. Nummer 7.
Het is fout gegaan bij het besluit om fietsers van twee kanten aan de Zandlaanzijde te laten passeren. Aan de boszijde is het risico voor fietsers namelijk vrijwel nihil. Zou het fietspad daar gelegen hebben ipv aan de Zandlaankant, dan was er ook geen tunnel nodig geweest onder de ontsluitingsweg naar de Poortwachter. Had veel geld gescheeld.
Maar in de huidige situatie moet zsm de begroeiing weggehaald worden. Fietsverlichting bleek vanavond al nauwelijks boven de struiken uit te komen. Zonder verlichting is een fietser, achter die struiken en vóór groenvoorziening langs het pad, onder deze kijkhoek eigenlijk helemaal niet meer te zien. Het risico wordt nog verder versterkt door de korte tijd dat de fietser zichtbaar is voor de automobilist (komend van en gaande naar de Zandlaan).
“Of er aanleiding is om de situatie te verbeteren?” Kennelijk zijn al die ongelukken nog niet genoeg voor deze wethouder, die zich sowieso weinig aantrekt van de wensen en behoeften van zijn inwoners en van de Raadsleden.
Ik ken de genoemde situatie niet, maar ik heb me de laatste tijd vaker afgevraagd waarom fietsers per se voorrang moeten krijgen op verschillende plekken. Ik heb zelf geen auto, maar rij er wel af en toe in.
Over het algemeen zie en hoor ik als fietser vaker dat er een auto aan komt of ergens staat dan andersom. Dus daar kan ik als fietser beter en sneller op reageren dan andersom.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben helemaal vóór fietsgebruik stimuleren. Maar ook fietsen gaat gepaard met een besef van je omgeving en medeweggebruikers dat mis ik soms in berichtgeving. En in het gedrag van veel fietsers (op wat voor soort fiets dan ook).
Voorrang krijgen in plaats van nemen is altijd al mijn motto. Of dat nou als fietser of automobilist is.
Kijk je naar links, komend vanaf de Frans Halslaan, kijk je naar rechts, kijk je nogmaals wederom naar links, begint dan met de auto langzaam op te rijden vanaf fietspad naar de rotonde, komt er plotseling van achteren een fietser (elektrisch aangedreven) de hoek om ‘scheuren’ vlak voor je auto langs (als je geluk hebt en deze nog op tijd hebt gezien).
Hoe bedoelt u, een (on)VEILIGE rotonde? Levensgevaarlijk roepen de bewoners uit de Maandereng al geruime tijd.
De verkeersdeskundige die dit bedacht heeft zou mogelijk wat aanvullende cursussen moeten gaan volgen op zijn vakgebied. En de verantwoordelijk wethouder zou er voor de veiligheid van de bewoners (fietsers) moeten zijn. Laten we hem als eindverantwoordelijke voor de gevolgen van deze ongevallen verantwoordelijk houden. Hij heeft dit op zijn geweten. Het zal je kind maar zijn.
Grote vraag van vele bewoners is:
Waarom is het fietspad niet aan de Hoekelum zijde gepland? Fietsers komend uit Bennekom moeten ook al de rotonde voor het viaduct in Bennekom oversteken om op het fietspad/tunnel naar Ede te komen.
Een tweede vraag is:
Hoe kan de gemeentegrens plots een paar honderd meter opgeschoven zijn? De bebouwde kom, welke zich in de oude situatie voor de oude rotonde bevond, staat nu plots een paar honderd meter verderop richting Bennekom.
Een derde vraag is:
Bij het verkeerslicht voor de afslag naar de A12 doen zich ook regelmatig onveilige situaties voor. Automobilisten hebben niet altijd door dat het verkeerslicht op rood staat of zien dit te laat waardoor al vele bijna aanrijdingen hebben plaatsgevonden tussen automobilisten komend uit de richting Ede en automobilisten komend van de A12.
Ik vraag mij dan ook af:
Geeft het u ook zo’n fijn en geruststellend gevoel dat de gemeente Ede deze wethouder (en zijn verantwoordelijke verkeersdeskundigen) heeft om de VEILIGHEID van haar bewoners maximaal NIET te kunnen garanderen?
Het zal je kind, man, of vrouw maar zijn die door deze foutief gecreëerde situatie ernstig lichamelijke schade (of erger) oploopt.
Een verontruste bewoner/ouder/Opa en Oma uit de Maandereng.
Ede doet m.i. genoeg aan verkeersveiligheid voor alle weggebruikers. Waar t aan schort is het weggedrag van die verkeersdeelnemers. Houd je aan de max snelheid; fiets niet 3 breed uit en gun de andere verkeersdeelnemers het licht in de ogen. Stel uzelf de verkeerstaak voordat u aan het verkeer gaat deelnemen: Ik kom veilig op mijn bestemming aan EN ik hou rekening met andere verkeersdeelnemers. Wanneer je je dit bedenkt voordat je achter het stuur kruipt danwel op de fiets stapt dan pas wordt Ede veiliger.
Er zijn nu al ca. tien ongevallen geweest !!!
De reactie van de wethouder is niet alleen teleurstellend maar ook juridisch onhoudbaar. Een belangrijk uitgangspunt is dat een eigenaar van een rotonde, die weet van een onveilige situatie, aansprakelijk is als hierdoor ongelukken gebeuren.
Dit volgt uit het Kelderluik-arrest [https://nl.wikipedia.org/wiki/Kelderluik-arrest] en ook het Jetblast-arrest [https://nl.wikipedia.org/wiki/Jetblast-arrest]. Het zijn klassieke voorbeelden en verplichte kost voor juristen, rechters en advocaten.
Kort gezegd komt het erop neer dat de gemeente aansprakelijk is als de gemeente weet dat er sprake is van een gebrekkige rotonde. De rotonde is gebrekkig omdat er een verwarrende en onoverzichtelijke situatie is en er ook ongelukken zijn gebeurd. Een extra bordje is dan niet voldoende. Bovendien lijken zo de verkeersdeelnemers verantwoordelijk te worden gemaakt. Dat is niet juist: de gemeente is verantwoordelijk. Ook dat is door de rechter bepaald.
De wethouder is dus niet alleen ongevoelig maar ook ronduit onverstandig. Het is nu wachten op het eerste verkeersslachtoffer dat de gemeente ook daadwerkelijk aansprakelijk stelt. Of op een wethouder die zich wel de veiligheid van fietsers aantrekt en zijn verantwoordelijkheid neemt.
Dank! Dit nemen we mee in onze vervolgacties.