7 veelgestelde vragen over dakloosheid in Ede

Over dakloze mensen bestaan veel vooroordelen en misvattingen. We merken dat ook in de reacties op social media. Hoe zit het nu echt, en hoe kunnen we constructief helpen?

Voor meer achtergrond over de situatie van dakloze mensen in Ede kun je de artikelen ‘Nachtopvang buitenslapers: het goed regelen is nog niet zo makkelijk’ en ‘Schoonvegen tentenkamp daklozen verplaatst het probleem’ lezen.

1. Zijn alle daklozen verslaafd aan alcohol of drugs?

Vooroordeel: Veel mensen denken dat daklozen automatisch verslaafd zijn aan alcohol of drugs.

Feit: Dakloosheid is veelzijdig en niet iedereen die dakloos is, heeft een verslaving. Dakloosheid is vaak het resultaat van een complex proces. Er kunnen veel verschillende oorzaken en situaties zijn.

ONZEKERHEID – Dakloosheid is vaak onzichtbaar en dichterbij dan je denkt. Aan de meeste mensen kun je niet zien dat ze dak- en of thuisloos zijn. Als je geen veilige eigen plek hebt dan ben je dag in dag uit alleen maar bezig met overleven. Niet weten of je ergens terecht kunt voor de nacht brengt veel onzekerheid en stress met zich mee. Het zet je leven in de wachtstand. Hoe kun je je richten op school of werk als je niet weet waar je morgen, volgende week of volgende maand slaapt?

2. Zijn daklozen lui en willen ze niet werken?

Vooroordeel: Er is een wijdverbreid idee dat daklozen lui zijn en hun situatie aan zichzelf te wijten hebben.

Feit: Veel daklozen proberen actief hun situatie te verbeteren, maar worden geconfronteerd met enorme obstakels zoals werkloosheid en financiële problemen. Het helpt om te begrijpen dat dakloosheid iedereen kan overkomen en dat empathie en ondersteuning cruciaal zijn.

3. Hebben daklozen altijd ernstige psychische problemen?

Vooroordeel: Daklozen kampen altijd met ernstige psychische problemen.

Feit: Hoewel sommige daklozen inderdaad psychische problemen kunnen hebben, is het onjuist en schadelijk om aan te nemen dat dit voor iedereen geldt. Het is belangrijk om mensen als individuen te zien en hen te ondersteunen in plaats van te stigmatiseren.

JONGEREN – Voor jongeren die in jeugdinstellingen verblijven, breekt rond hun achttiende vaak een onzekere tijd aan. Hoewel voor de meeste jongeren geldt dat woonruimte moeilijk te vinden is, ontbreekt voor deze groep het alternatief om dan maar wat langer thuis te blijven wonen. Dak- of thuisloze jongeren zijn overdag vaak aangewezen op openbare ruimtes zoals een bibliotheek.

4. Zijn de meeste daklozen buitenlanders?

Vooroordeel: Er wordt vaak gedacht dat de meeste daklozen buitenlanders zijn en dat vluchtelingen de opvangplekken innemen.

Feit: Volgens recente cijfers heeft ongeveer 65% van de daklozen in Nederland de Nederlandse nationaliteit. Het beeld dat de meeste daklozen buitenlanders zijn, klopt dus niet met de werkelijkheid. Bovendien is het een valse tegenstelling om daklozen en vluchtelingen tegen elkaar uit te spelen. Een samenleving kan en moet voor beide groepen zorgen.

5. Waarom is er een tekort aan opvangplekken voor daklozen in Ede?

Vooroordeel: Sommige mensen denken dat er genoeg opvangplekken zijn, maar dat deze niet goed worden beheerd.

Feit: Er is een tekort aan plekken bij beschermd wonen en andere zorginstellingen, wat leidt tot problemen bij de maatschappelijke opvang. Dit tekort is deels het gevolg van de decentralisatie in de zorg en het afschalen van het aantal bedden binnen de specialistische ggz. Hierdoor kunnen mensen met de meest complexe vraagstukken niet geholpen worden en belanden zij weer op straat.

OVERNACHTEN – Veel dak- en thuisloze mensen slapen op de bank bij  vrienden, familie of kennissen. We horen vaak dat mensen daarbij bang zijn om hun netwerk te overvragen en anderen tot last te zijn. Anderen leven niet op straat of in de opvang, maar in een auto, garage of (sta)caravan. Een deel moet iedere avond opnieuw op zoek gaan naar een beschutte plek om voor de nacht hun tentje op te zetten. Dakloze mensen die in een opvanglocatie verblijven, zijn gebonden aan allerlei regels en restricties en voelen zich daardoor vaak onvrij. Daarnaast beschikken deze plekken vooral over gedeelde kamers en is enige privacy ver te zoeken.

6. Wat kunnen we doen om daklozen te helpen?

Vooroordeel: Het idee bestaat dat individuele hulp weinig verschil maakt.

Feit: Het helpen van daklozen begint bij het doorbreken van vooroordelen en het bieden van empathie en praktische ondersteuning. Verhalen van daklozen zelf kunnen helpen om een menselijker beeld te schetsen en vooroordelen te verminderen. Daarnaast is het belangrijk om structurele oplossingen te zoeken, zoals het bouwen van meer betaalbare woningen en het versterken van sociale vangnetten voor iedereen die dat nodig heeft.

7. Wat zijn de langetermijnoplossingen voor dakloosheid in Ede?

Lange-termijnoplossingen voor dakloosheid vereisen een geïntegreerde aanpak die verschillende aspecten van de problematiek aanpakt. Dit omvat:

1. Toename van betaalbare huisvesting: Investeren in de bouw van betaalbare woningen is cruciaal om de druk op de woningmarkt te verlichten en dakloosheid te voorkomen.
2. Preventieprogramma’s: Het opzetten van programma’s die mensen helpen om hun huisvesting te behouden, zoals financiële begeleiding en ondersteuning bij werkgelegenheid.
3. Toegang tot zorg: Het verbeteren van de toegang tot geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg, zodat mensen tijdig de hulp krijgen die ze nodig hebben.
4. Ondersteuning bij re-integratie: Het bieden van trainingen en werkgelegenheidsprogramma’s die daklozen helpen om weer aan het werk te komen en een stabiel leven op te bouwen.
5. Samenwerking tussen organisaties: Het bevorderen van samenwerking tussen lokale overheden, maatschappelijke organisaties en de private sector om een holistische aanpak te waarborgen.

BEZITTINGEN – Je belangrijkste bezittingen heb je altijd bij je als je dak- of thuisloos bent. Misschien heb je ook ergens wat spullen opgeslagen, maar dat wat voor jou waardevol is, draag je bij je. Een telefoon is dan een basisbehoefte. Het is vrijwel de enige manier om in contact te blijven en bereikbaar te zijn voor anderen. Een muziekinstrument lijkt misschien geen basisbehoefte voor iemand die op straat leeft, maar soms is het dat juist wel: je hobby’s, de dingen waar je altijd al van hield, helpen om je identiteit te behouden.

Door deze vragen en antwoorden te delen, hopen we bij te dragen aan een beter begrip en meer empathie voor daklozen in Ede. Samen kunnen we werken aan oplossingen die iedereen ten goede komen.

De foto’s voor dit artikel zijn beschikbaar gesteld door Kansfonds. Dak- en thuisloze mensen worden in de media vaak op een eenzijdige manier in beeld gebracht, bijvoorbeeld als oude, onverzorgde man op een bankje met een blikje bier in de hand. Daarom biedt Kansfonds alternatief beeldmateriaal aan: realistische foto’s van het leven van dak- en thuisloze mensen in Nederland.

Waardeer dit artikel met een donatie