Handhaving op de Goudsberg gaat redelijke grenzen over

In een open brief aan de gemeente Ede doet Romy Quint, bewoner van bungalowpark De Goudsberg, verslag van haar ontmoeting met de Omgevingsdienst – en stelt ze vragen over het gebrek aan redelijkheid en menselijkheid in het gemeentelijk beleid.

Aan: Peter Geurts (parkregisseur Vitale Vakantieparken), Peter de Pater (wethouder toerisme), Karin Bijl (wethouder handhaving) en René Verhulst (burgemeester van Ede).

Bezoek van de Omgevingsdienst

Op maandag 6 oktober werd ik onverwacht bezocht door medewerkers van de Omgevingsdienst. In eerste instantie was voor mij totaal niet duidelijk wat de aanleiding was voor hun bezoek. Ze begonnen vragen te stellen, maar de context ontbrak. Ik wist niet wat het doel was van het gesprek, alleen dat de vraag waar ik woon centraal stond. Of althans: dat dacht ik.

Gaandeweg het gesprek begreep ik dat ik helemaal niets hoefde uit te leggen en dat conclusies al getrokken waren: ik woonde volgens hen op bungalowpark De Goudsberg. Ze hadden me naar eigen zeggen een maand lang dusdanig in de gaten gehouden dat die conclusie getrokken werd, zonder enige vraag over recreëren of dat ik vakantie had die maand bijvoorbeeld.

Pas veel later werd mij duidelijk dat er een regeling van Mona Keijzer van toepassing is, die in mijn geval juist in mijn voordeel kan uitpakken. Wat ik echter niet begrijp, is waarom deze regeling niet vooraf met de burger wordt gedeeld. De Omgevingsdienst is er toch om mensen te helpen – om burgers te informeren over hun rechten en plichten, zodat ze weten waar ze aan toe zijn? Als dat aan het begin van het gesprek helder was geweest, had het gesprek een heel andere toon gehad. Dan had ik eenvoudig kunnen uitleggen hoe mijn situatie in verhouding staat tot die rechten en plichten.

“Ik heb er de hele week slecht van geslapen.”

In plaats daarvan werd ik nu overvallen. Er werd gedaan alsof de oude regeling nog gold, terwijl die kennelijk is aangepast. Pas aan het einde van het gesprek werd voorzichtig aangegeven dat een nieuwe regeling eventueel positief voor mij zou kunnen uitpakken. Dat had ik graag meteen willen weten. Door de onduidelijkheid en het gebrek aan transparantie raakte ik behoorlijk van slag. Ik heb er de hele week slecht van geslapen, terwijl het, achteraf gezien, eigenlijk goed voor mij uitpakt.

Vragen over de uitvoering van beleid

De eigenaren en eventuele bewoners op bungalowpark De Goudsberg hebben baat bij helderheid over het volgende:

• Hoe wordt er omgegaan met mensen bij wie het vermoeden bestaat dat zij er mogelijk verbleven vóór 24 mei 2024?
• Klopt het dat deze mensen nu alsnog bezoek krijgen van de OddV en hen gevraagd wordt of ze er wonen, of erger: dat die aanname meteen wordt gedaan?
• Worden deze mensen dan niet opzettelijk in een vervelende situatie gebracht, niet wetend of de gemeente hen gedoogt als ze al vóór mei 2024 aanwezig waren, en zo tot uitspraken verleid worden waarmee ze in de nieuwe context mogelijk hun eigen glazen ingooien?
• Houdt handhaving zich aan de eigen richtlijnen en zoeken ze met de persoon die ze aanspreken daadwerkelijk naar oplossingen?

Acht jaar wonen tussen hoop en onzekerheid

Acht jaar geleden kwam ik door een vervelende relatiebreuk met mijn zoontje, destijds twee jaar, op straat te staan, zonder financiële middelen. Ik trok bij mijn ouders in, wat verre van ideaal was. Mijn vader kocht via zijn BV een bungalow, en ik huurde van hem. Hij kocht het huisje van ondernemers uit het dorp die er met hun kinderen met veel plezier al jaren permanent woonden. In die tijd (2017) werd wonen onofficieel toegestaan. Ongeveer 75% van de mensen woonde er permanent, en twee jaar lang leefden we in een fijne woonwijk.

In 2019 begon de gemeente te handhaven, en de start van dit proces was naar – wellicht zelfs traumatisch voor sommige mensen.

“Hun 12-jarige dochter was alleen thuis. Zij is enorm geschrokken van de intimidatie aan de deur.”

Ik woonde zelf op dat moment weer in het dorp en verhuurde het huisje voor de BV van mijn vader. De huurders van destijds waren mensen die een maand moesten wachten op een woning die gebouwd werd op het Kazerneterrein en hun oude huis al uit moesten. Deze mensen waren de bewuste dag dat heel het park afgesloten en gecontroleerd werd zelf al naar hun werk; alleen hun 12-jarige dochter was thuis, klaar om naar school te gaan. Zij is enorm geschrokken van de intimidatie aan de deur en van het als crimineel behandeld worden.

Er werden destijds mensen van het park gestuurd die daar permanent woonden, waaronder mijn huurders en gastarbeiders – Roemenen die via schoonmaakbedrijf Covebo daar in huisjes gepropt zaten. Dat had weinig met de individuele eigenaren te maken; die specifieke huisjes aan de kant van de camping waren in eigendom van campingbaas Roderick Zoons.

Leegstand en woningnood

De jaren die volgden, 2019 tot 2023, probeerden we vergeefs te verhuren aan toeristen. In de zomermaanden lukte dat, de rest van het jaar stond het leeg, terwijl het land steeds meer in woningnood raakte. Er is een overschot aan recreatiewoningen in dit gebied, en mensen kiezen dan toch voor een park als De Scheleberg, met faciliteiten.

Die zijn er op De Goudsberg niet. Er is geen website. De huisjes zijn privé-eigendom op privégrond en qua verhuur doet iedereen zijn best, maar niemand is succesvol – behalve de eigenaren die hun huisje dusdanig hebben vergroot dat ze er jaarclubs en vriendengroepen in kwijt kunnen. Dat is een niche en geeft veel meer overlast dan ik tussen 2017 en 2019 heb gezien.

Een pijnlijke patstelling

In 2023 kwam ik na een verzoeningspoging met de vader van mijn zoontje weer op straat te staan. Ondanks aanvankelijk goede afspraken werd ik wederom financieel benadeeld. We trokken weer in op De Goudsberg, onderwijl zoveel mogelijk tijd doorbrengend op de plek waar ik werkte en ingeschreven stond. Van de gemoedelijke sfeer van 2017 was niets meer over. ’s Winters was het jaar in jaar uit een spookdorp. Onder eigenaren leefde veel angst voor handhaving.

“De Goudsberg werd een spookdorp. Onder eigenaren leefde veel angst voor handhaving.”

Ik heb wethouder Peter de Pater gevraagd waarom deze woningen niet sowieso vrijgegeven worden voor permanente bewoning, of een flexibele bestemming krijgen. Peter zegt dat recreatief verhuren wel gewoon kan als de eigenaren dat willen. Volgens mij is dat een bedachte werkelijkheid: ik heb het jaren geprobeerd, en met mij velen, en het werkte niet. The proof of the pudding is in the eating. Op die paar huisjes na waar is verbouwd en waar nu groepen van tien of meer tegelijk verblijven – maar dat is niet bevorderlijk voor de rust in het bos.

Ook zei hij dat het met stikstof te maken heeft, om vervolgens een paar zinnen verder te suggereren dat de 250 nieuwe vakantiewoningen die Roderick Zoons mag gaan bouwen wellicht meer faciliteiten gaan brengen. Hoe zit het daar dan met de stikstof? En wie bepaalt dat 250 nieuwe recreatiewoningen in een oververzadigde markt belangrijker zijn dan wonen, waar enorme schaarste is? Dient die beslissing de samenleving? Dient dat gemeentelijke belangen? Is dit werkelijke volksvertegenwoordiging? Waarom is een toerist stikstoftechnisch eventueel beter dan een bewoner?

Allemaal vragen die ik eerder niet kon stellen, omdat het boven het maaiveld uitsteken vóór het voorstel van Mona Keijzer er was, zowel mijn vader als mij een boete van €20.000 had kunnen opleveren – en ik weer op straat zou staan met mijn kind.

Wat ging er mis op De Goudsberg

Dit is het pijnpunt van de gemeente: bij een grote controle op De Goudsberg in 2019 werd voor enkele duizenden euro’s aan boetes en belastingschuld geïnd. Maar dit speelt niet alleen in Ede – in Laren, Bloemendaal en Amsterdam-Zuid gebeurt hetzelfde. Opvallend genoeg zaten de meeste mensen die volgens de gemeente ‘illegaal’ op het park verbleven in huisjes van campingeigenaar Roderick Zoons, met wie de gemeente wél om tafel ging, terwijl individuele eigenaren vooral te maken kregen met handhaving.

Inmiddels zijn er nog meer nare dingen op De Goudsberg gebeurd, zelfs een handgemeen. Dit alles is het resultaat van langdurig niet in gesprek gaan en onderwijl mensen onder druk zetten met grote boetes en handhavers in de bosjes – of toeristen onterecht beschuldigen van sekswerk, wat zowel eigenaren als toeristen, die jullie juist zeggen te willen, wegjaagt. Dit hele beleid klopt niet. En als je niet met mensen gaat praten, gaat dit verhaal een eigen leven leiden – vooral bij handhaving en de OddV, zo blijkt.

In niets herken ik het park terug in vergelijking met de fijne tijd tussen 2017 en 2019, toen er gedoogd werd. Er woonde toen middenstand uit het dorp. Het was een fijne tijd, met veel sociale controle en hulp van buurtbewoners onderling.

Tijd voor een gesprek

Kortom, we moeten praten. Wanneer schikt het?

Warme groet,
Romy Quint

Romy Quint bewoont een recreatiewoning op bungalowpark De Goudsberg in Lunteren.