Bio-Energie Ede Noord kreeg terecht dwangsom opgelegd

De biomassacentrale van Bio-Energie Ede Noord aan de Knuttelweg kreeg van de Gemeente Ede terecht een dwangsom opgelegd voor giftige uitstoot. Dat oordeelde de Raad van State vandaag in een definitieve uitspraak.

De zaak sleepte al zeker twee jaar omdat de gemeente de dwangsom eerst had opgelegd aan MPD Holding, het toenmalige moederbedrijf van de biomassacentrale, nu Energie voor Elkaar. De Raad schorste de dwangsom omdat deze direct aan de feitelijke overtreder moet worden opgelegd en dat is Bio-Energie Ede Noord. Toen de dwangsom wel bij de centrale zelf was neergelegd, vroeg het bedrijf eerst om een voorlopige uitspraak. Toen die ongunstig uitviel werd een volledige beroepsprocedure bij de Raad van State gevolgd, bevestigde de persvoorlichter van de Raad tegenover de Edese Vos.

In de biomassacentrale ontstonden in 2019 en 2020 meerdere incidenten bij het verbranden van te nat hout. Daardoor kregen omwonenden te maken met stank en rook. Het voorval werd door de bedrijfsleiding te laat gemeld bij de gemeente. De gemeente reageerde met een dwangsom omdat het bedrijf in het verleden vaker had verzuimd een incident zo snel mogelijk te melden. Een dwangsom wordt omgezet in een boete als bij een nieuw incident opnieuw niet of te laat melding wordt gedaan. Er geldt een boete van 3.000 euro per overtreding en de rekening kan oplopen tot maximaal 30.000 euro.

Vervuiler neemt slachtofferrol aan

Hoewel dit soort dwangsommen bij milieu-overtredingen door bedrijven gangbaar zijn, mopperde de advocate van het bedrijf dat het een onredelijk zware straf betrof. Het bedrijf bracht in verweer dat in tenminste één geval wel op tijd melding was gedaan bij de gemeente, en dat bij de andere voorvallen vooral “waterdamp met CO2” was vrijgekomen door het verbanden van nat hout, en dat dit niet tot schade voor de omgeving had geleid.

De Raad van State heeft nu geoordeeld dat er wel degelijk sprake was van ongewone voorvallen door storingen en onvolledige verbranding. “Het gaat om bedrijfsstoringen die het milieu nadelig beïnvloeden of een onmiddellijk merkbaar effect hebben op de bewoonde omgeving,” aldus de uitspraak. De stelling van het bedrijf dat de geur van verbrand hout ook afkomstig kan zijn van woningen in de buurt met een open haard is door de Raad naar de prullenbak verwezen.

Omwonenden van de biomassacentrale aan de Knuttelweg klagen regelmatig over uitstoot van de centrale. Het bedrijf heeft daar al langer geen boodschap aan. “Wij overtreden de grenswaarden niet,” verklaarde consultant Alec Breunesse van Bio-Energie Ede Noord in een eerdere zitting van de Raad van State. “Dat onze centrale draait, daar mag de buurt best wat van merken.” Het bedrijf ligt al langer onder vuur vanwege de gebrekkige transparantie.

Overlast van de biomassacentrale melden?

Nu de Raad van State de gemeente in het gelijk heeft gesteld, kunnen bewoners de overlast melden bij Omgevingsdienst De Vallei of Milieuklacht Gelderland en kan het bedrijf – als na onderzoek blijkt dat er werkelijk sprake is van een overtreding – 3.000 euro per incident aftikken. De Edese Vos gaat monitoren of meldingen bij de Omgevingsdienst ook leiden tot daadwerkelijke handhaving.

De Raad van State is de hoogste algemene bestuursrechter in Nederland. De uitspraak is hier na te lezen.