Koninklijke BDU uit Barneveld, de uitgever van huis-aan-huisblad Ede Stad, is overgenomen door Koninklijke Em. de Jong uit Baarle-Nassau. Hiermee komt een einde aan 152 jaar zelfstandigheid.
Het is al jaren een trend in krantenland: fusies, overnames, schaalvergroting en commercialisering, die vaak ten koste gaan van de lokale en regionale jounalistiek. Verkaste vorige maand De Gelderlander nog van Rhenen naar Arnhem, waarmee de krant de Foodvalley verliet, deze maand wordt BDU dus ingelijfd door een drukker uit Brabant. Baarle-Naussau ligt op de grens met België, het land waar de eigenaren van zo’n beetje alle Nederlandse kranten wonen.
BDU is de afkorting van Barneveldse Drukkerij en Uitgeverij. De holding Koninklijke BDU bestaat uit twee werkmaatschappijen: uitgever BDUmedia en drukker BDUprint. Beiden zijn dus overgenomen. Het bedrijf stamt uit 1871 toen grondlegger G.W. Boonstra de Barneveldsche Boek-, Courant- en Handelsdrukkerij oprichtte. In 1996 kreeg het bedrijf het predicaat ‘Koninklijk’.
Aandeelhouders akkoord met overname, maar Ede Stad meldt niets
Maar aan dat regionale eigenaarschap, en daarmee de zelfstandigheid van het bedrijf, komt na 152 jaar dus een einde. Koninklijke drukkerij Em. de Jong heeft na al langer lopende onderhandelingen een overnamebod gedaan. BDU heeft dat op 5 juli aan haar aandeelhouders en personeel gemeld, met een positief advies van de directie, de raad van commissarissen en de ondernemingsraad. Op donderdag 13 juli zijn de aandeelhouders akkoord gegaan met de overname.
Een deel van de aandelen was in handen van het BDU-personeel. In 2014 leidde deze constructie tot een crisis bij het bedrijf. BDU had in twee grote bezuinigingsrondes honderd medewerkers ontslagen en bleek vervolgens niet in staat om de aandelen zelf terug te kopen. Als het goed is, worden deze medewerkers nu wel uitbetaald. Andere aandeelhouders waren volgens een bron families uit het BDU-verleden.
Opmerkelijk genoeg heeft nog geen enkele BDU-titel dit nieuws gemeld. Wel stond het in het Reformatorisch Dagblad en nu op de Edese Vos. Verdere details zijn nog niet bekendgemaakt, maar zo’n overname gaat meestal gepaard met een reorganisatie en efficiency-slag. Volgens Jeroen Cnossen, algemeen directeur van BDU, is het de bedoeling dat BDUmedia als bedrijfsnaam van de uitgeverij blijft voortbestaan in een aparte werkmaatschappij binnen Em. De Jong. Er werken 180 mensen bij het bedrijf dat 41 lokale titels uitgeeft.
Nieuwe eigenaars in Quote 500
Koninklijke Em. de Jong bestaat sinds 1906 en behoort tot de grootste commerciële drukkerijen van Europa, gespecialiseerd in retail-drukwerk (reclamefolders). Het familiebedrijf is gevestigd in Baarle-Nassau en heeft behalve in Nederland ook drukkerijen in België en Duitsland, en verkoopkantoren in Denemarken, Engeland, Frankrijk en Ierland. Em. de Jong geeft ook huis-aan-huiskranten uit, voornamelijk in het zuiden van het land. In totaal werken bij het bedrijf ruim 1300 medewerkers.
Vorig jaar luidde directeur Stijn de Jong nog de noodklok over de stijgende prijzen van papier en energie. Dat betekent namelijk minder winst voor hem en zijn vader Joep, die volgens de Quote 500 samen goed zijn voor 300 miljoen euro. BDU is nu dus in handen van een Brabantse miljonairsfamilie.
Met de overname krijgt Em. de Jong een veel groter bereik achter de Nederlandse brievenbussen en bestrijkt het meer provincies. Dat een reclamedrukker een uitgeverij overneemt zegt mogelijk iets over de koers en belangen van het nieuwe bedrijf. Momenteel bestaat ongeveer 80 procent van Ede Stad al uit reclame.
De indruk wordt gewekt dat het uitgeven van kranten iets nieuws zou zijn voor EMdeJong. Niets is minder waar. Met een groot aantal uitgeverijen van lokale kranten in Zuid-, Midden en West-Nederland en een grote krantendrukkerij in Limburg treft BDU een ervaren moederbedrijf die weet hoe je wel geld kunt verdienen met kranten (al wordt dat steeds minder).
Natuurlijk, Gerald, als er geen geld wordt verdiend houdt het op. Maar kranten zijn geen producten als wasmiddelen en snoepgoed. De eerste focus moet zijn dat ze de democratie dienen met evenwichtige objectieve berichtgeving. Ze zijn meer dan enkel reclamekanalen. De weekbladen van Em. De Jong zullen zeker hun lokale functie hebben, maar mijn eerste indruk van de journalistieke aanpak en inhoud is niet echt hoopgevend. Het kan zoveel beter.